به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اصفهان، مهدی رمضانی عصر سه شنبه در نشست خبری  در خصوص سابقه فعالیت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و نحوه شکل‌گیری آن گفت: کتابخانه‌های عمومی یک شبکه گسترده فرهنگی در کشور است و قدمت ایجادش به دهه 40 بازمی‌گردد. کتابخانه‌ها بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ذیل یک معاونت در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با عنوان دبیرخانه کتابخانه‌های عمومی اداره می‌شد و از اوایل دهه هشتاد پیگیری احیای ساختار قدیمی کتابخانه‌های عمومی صورت گرفت و در سال 84 نهاد کتابخانه‌های عمومی به عنوان یک نهاد عمومی غیردولتی که دارای هیئت امنا به ریاست وزیر ارشاد است، شکل گرفت. مسئولیت اداره و امور اجرایی این مجموعه با دبیرکل هیئت امناست.
 
او آمار کتابخانه‌های عمومی را از قبل و بعد از انقلاب اسلامی اینطور مقایسه و بیان کرد: از دهه 40 تا پیروزی انقلاب اسلامی حدود 300 کتابخانه عمومی در کشور داشتیم و از پیروزی انقلاب تا امروز، این عدد به سه هزار و 700  کتابخانه عمومی رسیده که هزار کتابخانه خصوصی و مشارکتی است و بیش از دو هزار و 700 کتابخانه به صورت مستقیم زیرنظر نهاد اداره می‌شود. این عدد به غیر از کتابخانه‌های کانون پرورش و مساجد و شهرداری و دانشگاه‌ها است.
 
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به جایگاه ایران در منطقه گفت: کشور ما از حیث شبکه کتابخانه‌ای در منطقه اول است. بعد از ما ترکیه با بیش از 1200 کتابخانه قرار دارد. در جهان اسلام جزو سه کشور اول و در آسیا جزو پنج کشور اول و در دنیا جزو بیست کشور اول هستیم.
 
کتابخانه دیگر فقط مخزن کتاب و سالن مطالعه نیست
 
رمضانی در خصوص تعریف خدمات در کتابخانه‌ها بیان کرد: تصوری که از کتابخانه عمومی وجود دارد، این است که کتابخانه فقط مخزن و سالن مطالعه است. این تفکر تقریبا منسوخ شده و الان کتابخانه یک مرکز فرهنگی و اجتماعی است که با محوریت کتاب فعالیت می‌کند. در کتابخانه‌های نسل جدید بیش از 60 خدمت دارد ارائه می‌شود که مخزن و سالن مطالعه فقط یکی از آن‌هاست و بخشی از این خدمات شامل مواردی نظیر  خدمات آموزشی، فرهنگی هنری، خدمات مربوط به حوزه اجتماعی و مشاغل، گالری‌ها، سالن چندمنظوره، سالن سینما، بخش دیداری و شنیداری، پایگاه‌های اطلاعاتی، بخش خدمات ویژه کتابخانه‌ای، بخش ویژه نابینایان و ناشنوایان است.
 
وی افزود: در کتابخانه‌هایی که به تازگی افتتاح کرده‌ایم، بخش‌هایی با عنوان اتاق علم برای نوجوانان و بخش‌هایی با عنوان کارگاه‌های خلاقیت برای تولید محصولات وجود دارد که همگی با محوریت کتاب فعالیت می‌کنند؛ اما فرایند متفاوتی با قبل دارند.
 
رمضانی درباره آمار اعضای کتابخانه‌ها عنوان کرد: نزدیک به 12میلیون نفر در کشور عضو کتابخانه بوده‌اند که از این میان کمتر از سه‌میلیون نفر اعضای فعال‌ هستند. از میان کل اعضای کتابخانه‌ها بیش از 60 درصد کودکان و نوجوانان هستند و 40 درصد باقیمانده را مادران و زنان تشکیل می‌دهند. این آمار کمک می‌کند تا بدانیم با چه شبکه‌ای مواجه هستیم. شبکه کتابخانه‌ها بعد از مساجد و مدارس گسترده‌ترین شبکه فرهنگی در کشور است.
 
معاون سابق توسعه کتابخوانی کشور بیان کرد: ما کتابخانه‌های سیار را نیز داریم و برای توسعه این شبکه علاوه بر کتابخانه‌های سیار، داریم به شعب و پیشخوان‌های کتابخانه‌های عمومی می‌رسیم تا دسترسی مردم به کتاب فراهم شود. یکی از اقدامات اساسی دیگر توسعه کتابخانه‌ها و قرار گرفتن کتاب در کتابخانه برای کسانی است که امکان خرید کتاب را ندارند.

برگزاری اجلاس کسب و کارهای کوچک و خانگی و کتابخانه‌های عمومی در مهر ماه
 
مهدی رمضانی برای اولین بار به تاریخ برگزاری اجلاس کسب و کارهای کوچک و خانگی و کتابخانه‌های عمومی اشاره و اضافه کرد: سال گذشته در شیراز همایش بین‌المللی توسعه خدمات کتابخانه‌های عمومی را برای تعریف خدمات جدید در کتابخانه‌های عمومی داشتیم. 25 و 26 مهر در خراسان رضوی اجلاس کسب و کارهای کوچک و خانگی و کتابخانه‌های عمومی را با حضور بیست مهمان خارجی و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار می‌کنیم که برایش 12 نشست تخصصی در کشور برگزار شده و تولیدات و محصولات کتابخانه‌های عمومی سطح کشور در حوزه کسب و کارهای کوچک در این نشست‌ها ارائه شده است.
 
مدارس باید به کتابخانه‌های عمومی متصل شوند
 
او به سراغ مسئله مطالعه در کودکان و نوجوانان رفت و عنوان کرد: اگر بخواهیم مسئله مطالعه و خواندن را در کشور پیش ببریم، هیچ گریزی نداریم که به مدارس بپردازیم و کودکان و نوجوانان را در اولویت اتصال با کتابخانه‌های عمومی قرار دهیم. در همین خصوص پیشنهاد داده‌ایم مدارس به نزدیک‌ترین کتابخانه عمومی متصل بشود و زنگ مطالعه نیز داشته باشند.
 
وی اظهار کرد: در نهاد کتابخانه‌ها یک مجموعه چهارقسمتی هدهد سفید را برای این حوزه در نظر گرفته‌ایم، کتابخانه‌های هدهد سفید که ویژه این قشر است، برنامه تلویزیونی «هدهد سفید» که تولید اختصاصی ما برای این قشر است، کتاب هدهد سفید ویژه اعضای کتابخانه‌هاست، در جایزه هدهد سفید اعضای کودک و نوجوان کتابخانه‌های عمومی کتاب برترشان را انتخاب می‌کنند و از نویسنده و ناشرش تقدیر می‌کنیم.
 
او درباره سرانه مطالعه کشور عنوان کرد: در بحث سرانه مطالعه آخرین عددی که به صورت رسمی اعلام شده، آمار مرکز مطالعات سازمان صدا و سیماست که 33 دقیقه در روز است. وضع ما در حوزه خواندن و مطالعه، در آن حدی که ترسیم می‌شود، وضع بدی نیست. تا نقطه مطلوب فاصله داریم و باید برایش بکوشیم.
 
رمضانی گفت: ما در سرانه تولید کتاب چند سرفصل داریم. کمک‌آموزشی و آموزشی در رده اول است و بعد کتب کودک و نوجوان قرار دارد. اهتمام خانواده‌ها برای خرید برای این قشر اهتمام بالایی است. اما فرزند وقتی وارد فضای مدرسه می‌شود، این اهتمام در مراجعه و خرید و مطالعه کتاب غیردرسی کاهش می‌یابد. کودک و نوجوان بعد از مراجعه به کتاب درسی، به مطالعه غیردرسی و آزاد سوق داده نمی‌شود. توجه عموم مردم به کتاب خواندن توجه بسیار منفی ای نیست؛ اما باید تقویت شود و افزایش یابد.
 
اصفهان کتابخانه مرکزی که بر اساس استانداردهای ما باشد، ندارد

او در خصوص موقعیت شهر اصفهان از لحاظ کتابخانه‌های عمومی اظهار کرد: هنوز با آنچه در شأن این شهر است، فاصله داریم. اصفهان یک استان فرهنگی و دارای قدمت تاریخی است؛ اما در مسئله کتابخانه عمومی توفیقی جدی در شهر نداشته‌ایم. نهاد در مسئله کتابخانه‌های عمومی بهره‌بردار است و ساخت کتابخانه با دستگاه‌های دیگری همچون شهرداری و راه و شهرسازی است. به محض اینکه فضا و ساختمان به ما داده شود، ما آن را تجهیز خواهیم کرد.
 
 دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور درباره کتابخانه مرکزی اصفهان بیان کرد: در اصفهان شهرداری کتابخانه مرکزی دارد؛ اما کتابخانه مرکزی که بر اساس استانداردهای ما باشد، وجود ندارد. ما مشتاقیم کتابخانه‌های شهرداری با یک ساختار مشخص به نهاد تحویل داده شود و کتابخانه مرکزی اصفهان شکل بگیرد. حتی ما آماده بازطراحی کتابخانه مرکزی شهرداری هستیم.

وی ادامه داد: شبکه کتابخانه‌ای در اصفهان قوی نیست و نیازمند ترمیم و بازسازی است. بر اساس قانون و اسناد بالادستی متصدی اداره کتابخانه‌های عمومی در کشور نهاد است. امیدواریم که پروژه کتابخانه مرکزی در شهر اصفهان هم شکل بگیرد.