به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، آنچه به‌طور سنتی مردم شناسی و امروزه در یک صورت‌بندی بسیط‌تر انسان‌شناسی خوانده می‌شود دانشی مردم محور و مردم پایه است که دل مشغولی‌های فراوانی دارد. بخش عمده‌ای از این دل مشغولی نیز از قضاء بر سر فهمیدن و فهماندن این نکته است که «مردم یک مقوله عام یا یک لفظ فراگیر نیست که به واسطه آن خیل عظیمی را در چهارچوب یک تصویر ترسیم نمود و برای آنها و به اصطلاح برای رستگاریشان برنامه‌ریزی کرد.

در حقیقت از مردم‌شناسان دیروز تا انسان‌شناسان امروز همچنان تلاش بر این است که از تفاوت و ضرورت نظر داشت آن «دفاع» گردد. واقعیت آن است که دستاوردهای عملی انسان شناسی برای کار توسعه به وضوح این واقعیت را نشان می‌دهد. گفتمان توسعه به ویژه در یک قرن اخیر از گفتمان‌های غالب محافل گونه‌گون سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بوده است. جهان ما نیز در این قرن عمدتاً یک «جهان پروژه‌ای» بوده است. پروژه‌های توسعه خود را بر تمامی ساحت‌های زندگی انسان امروزی گسترانیده‌اند و رد پای این پروژه‌ها را در هر کوی و برزن در هر روستا و شهر می‌توان دید. اما واقعیت آن است که به موازات افزایش تعداد این برنامه‌های به اصطلاح توسعه‌ای شکاف‌های اجتماعی و اقتصادی موجود در این جوامع نه تنها برطرف نشده که در مواردی بر شمار آنها نیز افزوده شده است.

بنابراین انسان‌شناسی توانسته با نقش آفرینی فعالانه افق‌های کار توسعه را وسعت بخشد و ضمن بازاندیشی در چهارچوب مسلط بر آن چهارچوب جدیدی را پیش رو قرار دهد که مبنای آن به رسمیت شناختن گوناگونی‌های «مردم» و «دانش‌ها و نهادهای» آنهاست. انسان‌شناسان در همین راستا ابزارهایی را طراحی کرده و مورد استفاده قرار می‌دهند که بیش از پیش بر کفایت و شایستگی آنها در عرصه عمل صحه می‌گذارد.

اثر پیش رو تحت عنوان «انسان شناسی برای توسعه: از نظریه تا عمل»، کوششی قابل تحسین از رابین اورسل استاد دانشگاه سوینبرن ملبورن است که در آن با زبانی بسیار صریح و ساده اما به شایستگی توانسته است نکاتی را که مورد اشاره قرار گرفت تشریح کند.

اورسل در این کتاب جدای از یک انتقادی مفید و مختصر در خصوص ایده توسعه رویکرد بدیل انسان‌شناسی را در این زمینه توضیح داده است؛ ایده‌ها و بینش‌هایی که در چگونگی حل مسائل موجود در این حوزه کاملاً بصیرت بخش به نظر می‌رسند. یکی از ویژگی‌های بارز این کتاب، اختصاص حجم قابل توجهی از آن به نمونه‌هایی از مطالعات میدانی و مردم نگارانه است که به طور عینی جایگاه و اهمیت کاربردی انسان شناسی توسعه را در عمل نشان می‌دهد.

نویسنده کتاب در ورای توضیح ابعاد یک چهارچوب انسان شناختی برای کار توسعه، همچنین با معرفی مجموعه‌ای از ابزارهای کاربردی توانسته است چگونگی کاربست این چهارچوب را تشریح کند. جملگی این ویژگی‌ها موجب می‌شود این کتاب فراتر از یک منبع قابل اتکاء برای دانشجویان و پژوهشگران حوزه انسان شناسی توسعه، به عنوان راهنمایی کاربردی برای دست اندرکاران یا کارگزاران توسعه نیز مورد استفاده قرار گیرد.

کتاب« انسان شناسی برای توسعه (از نظریه تا عمل)»، اثر رابین اورسل با ترجمه بهروز رستاخیز توسط انتشارات سازمان جهاددانشگاهی روانه بازار نشر شده است.