سیدسعید هاشمی در حاشیه برگزاری دوره آموزش شعر و داستان کودک و نوجوان «قاصدک» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره ضرورت توجه شاعران و نویسندگان به رعایت بیان کودکانه در کنار زبان کودکانه آثار گفت: زبان، همان چیزی است که بچه‌ها آن را می‌شنوند و بیان، همان است که با آن حرف می‌زنند. اگر این دو در کنار همدیگر نباشند شعر در انتقال مفاهیم خود به مخاطب کودک و نوجوان دچار مشکل می‌شود.
وی با یک مثال ادامه داد: به عنوان مثال شعر «مادرِ موسی» با زبان نوجوانان است؛ اما بیانش نوجوانانه نیست. اگر نوجوان آن را بخواند می‌فهمد؛ اما تفکرش نوجوانانه نیست و با آن ارتباط برقرار نمی‌کند. بیان، تفکر مؤلف را به شما القا می‌کند.
این شاعر افزود: کتاب‌هایی مثل «هاکلبری‌فین» زبان نوجوانانه دارند؛ اما بیان در آن بزرگسال است. نوجوان نیز می‌فهمد که این اثر برای بزرگسال نوشته شده است.
هاشمی به تأثیر تجربه زیسته در رعایت درست بیان کودکانه در کنار زبان کودکانه اشاره کرد و گفت: تجربه زیسته مهم است؛ اینکه شما با بچه‌ها دمخور باشید و بدانید بچه‌های هر دوره چه می‌خواهند. شعرهای عباس یمینی‌شریف زبان کودکانه دارد؛ اما بیان، کودکانه نیست؛ ولی از طرف دیگر اشعار محمود کیانوش که هم‌دوره او بوده است، هم زبان کودکانه دارد و هم بیان.
این نویسنده در پاسخ به این سؤال که «آیا نوع بیان اثر به هدف و درون‌مایه آن مرتبط است یا نه؟» گفت: بله، با بیان نامناسب، نمی‌توانید هدف‌تان را انتقال دهید.
وی درباره نقش ناکارآمد آموزش و فضای آموزشی در رعایت بیان کودکانه توضیح داد: از طریق آموزش خیلی نمی‌شود بیان کودکانه را در آثار ادبی تقویت کرد. باید مقداری غریزی باشد. می‌بینیم که در مدارس، معلمان با زبان کودکانه صحبت می‌کنند؛ اما بیان کودکانه ندارند. برخلاف کسی مثل آقای راستگو که هم زبان و هم بیان کودکانه داشت و عموپورنگ نیز. این‌طور می‌شود که بچه‌ها آنها را دوست دارند؛ اما بقیه مجری‌ها فقط زبان کودکانه دارند و از بیان کودکانه دور هستند.
مدرس کارگاه «عناصر شعر» در دوره آموزشی «قاصدک» تعریف دیگری از «بیان» ارائه داد و گفت: بیان، مجموعه‌ای از کلمات به‌اضافه لحن است؛ اینکه صرفا لحن را بچگانه کنیم به این معنا نیست که بیان کودکانه مناسب داریم.
نخستین دوره متمرکز و حضوری آموزش شعر و داستان کودک و نوجوان با عنوان «قاصدک» از ۲۱ تا ۲۳ تیرماه ۱۴۰۲ در شهر قم در حال برگزاری است.
جمعه ۲۳ تیر ۱۴۰۲ - ۱۰:۳۹
نظر شما