به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «فانوس درون برج بندر» خاطرات محمود دهقانی نویسنده ایرانی ساکن استرالیا است. وی نزدیک به ١٢ سال پیش از انقلاب بهمن تا به امروز در ایران نبوده، دانش آموز مدرسه ایرانی دوبی و دانش آموخته دانشگاه های مادرید اسپانیا و سیدنی استرالیا است. نوشتار و مقالات این نویسنده در گستره تاریخ معاصر، میراث و گردشگری در ایران و جهان در رسانه‌ها سال‌هاست به چاپ می‌رسد. از این نویسنده کازرونی در سه دهه پیش نیز کتاب‌های رمان، نمایشنامه و کارهای پژوهشی به چاپ رسیده است.
فصل نخست کتاب «فانوس درون برج بندر» به دوران کودکی، معرفی دشت خشت کازرون و چگونگی زندگی مردم آن دشت در دوران پیش از انقلاب می‌پردازد. نویسنده پس از دبستان به خواست پدر با لنج همراه با یکی از بستگان از بندر مغویه به دوبی می‌رود و همراه کار در مدرسه ایرانی دبی درس می‌خواند. کتاب دارای برش‌هایی از خاطراتی است که حال و هوای سال‌های پیش از انقلاب را با قلمی شیوا، از دیدگاه سیاسی، اجتماعی و بازرگانی بازگو می‌کند. گوشه‌هایی که در تاریخ معاصر ایران دارای ارزش و اهمیت است.
تلاش فرهیختگان فرهنگ بنادر جنوب در بوشهر سال ١٣٣٦ و تاسیس مدارس در آن سوی آب به‌ویژه در بحرین و دبی و کوتاهی برخی از دولتمردان در پیشبرد زبان و فرهنگ ایرانی در آن سوی آب را می‌شکافد. نویسنده که خود در پیش از تشکیل کشور امارات، در دبی دانش‌آموز بوده پس از جدایی بحرین از مام وطن و با ورود نیروی دریایی ایران به جزیره‌های ایرانی ابوموسی و تنب بزرگ و کوچک آن دوره را به خوبی توصیف می‌کند. یورش برخی به عنوان اعتراض و ضرب و شتم دختران و پسران دانش‌آموز مدرسه ایرانی دبی بخش دیگری از کتاب «فانوس درون برج بندر» را تشکیل می‌دهد. دهقانی از تلاش فرهنگی مردم لارستان از جمله بازرگانان اِوَز، بستک، خنج، لار و گراش و صمیمیت شیخ راشد بن سعید آل مکتوم پدر محمد بن راشد نخست وزیر کنونی امارات با مردم ایران نیز غافل نمانده است.
محمود دهقانی در روایت خاطرات دوران نوجوانی خود آن‌چنان جامعه پیش از انقلاب ایرانی در دبی را بدون جانبداری شرح می‌دهد که کمتر نویسنده‌ای به اینچنین روایت‌هایی پرداخته است. سرنوشت و کارهایی که نویسنده در نوجوانی انجام می‌داده گوشه‌هایی از فعالیت سیاسی روزهای دانش آموزی این نویسنده همراه با دوست خود محمد حیات خضری و دوستان دیگر در مدرسه ایرانی دبی است. نویسنده بخش دیگری از خاطرات خود را به عباس جوانمرد هنرمند بزرگ تئاتر ایران و پرویز پروین شاعر و نویسنده ایرانی در اسپانیا می‌پردازد.
او به کسانی از جمله پروفسور عبدالمجید ارفعی اشاره دارد که نام ایشان برای لارستانی‌ها و مردم سراسر ایران از شیعه و سنی در هر دو سوی آب سمبل فرهنگ دوستی است. در بخشی از کتاب نیز نویسنده به سرگذشت ناو ببر نیروی دریایی پیش از انقلاب و ضیافت شام دانش‌آموزان مدرسه ایرانی بر عرشه ناو به فرماندهی شهریار شفیق خواهر زاده شاه و سرپرستی مدارس ایرانی دبی در دوره عبدالحسین بدره‌ای برادر تیمسار عبدالعلی بدره‌ای آژدان شاه اشاره دارد. سرنوشت ناو ببر، کشتی‌های گردشگری «رافائل» و «میکل آنژ» در بوشهر و بندرعباس بخش دیگری از این کتاب خواندنی است.
سفر دهقانی به اروپا و به‌ویژه آلمان در دوران دوپارگی شرق و غرب آن کشور و تماس با کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در مونیخ نشان‌دهنده فعالیت کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در اروپای پیش از انقلاب است. در بخش‌هایی از کتاب با نقل ماجرای هواپیما ربایی در سال‌های پیش از انقلاب و بازجویی از نویسنده، خواننده کتاب «فانوس درون برج بندر» به آسانی با شرایط پیش از انقلاب در برون مرز آگاهی می‌یابد.
بخشی از خاطرات به گرفتاری نویسنده با ساواک برون مرز در دبی مربوط می‌شود که در آن باره موشکافانه به آن پرداخته است. کتاب «فانوس درون برج بندر» خاطرات دکتر محمود دهقانی که بخشی نیز به اسپانیا و استرالیا پرداخته در ۴٠٠ صفحه از سوی انتشارات منشور صلح منتشر شده است.
شنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۱ - ۱۰:۰۴
نظر شما