به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ، امروز، 11 مرداد، نشست نقد و بررسی کتاب «گذری بر زاویه‌دیدهای مدرن» با حضور فرحناز علیزاده، نویسنده اثر، کامران پارسی‌نژاد، نویسنده و منتقد ادبی، داوود ملکی، نویسنده و پژوشگر و هادی خورشاهیان، نویسنده و منتقد ادبی در سالن عاشوری خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

این کتاب باز زبانی ساده خواننده را با مفهوم زاویه دید و مشخصه‌های آن آشنا کرده و خواننده در کنار مطالب تئوری با نمونه‌های متنی، تحلیلی و تطبیقی نیز روبه‌رو می‌شود. نویسنده «گذری بر زاویه‌دیدهای مدرن» در این کتاب تلاش کرده در قالب اثری کاربردی ضمن شرح ادبیات مدرن تفاوت‌های موجود را در کنار شناخت سیر روان‌شناسی زاویه دیدهای مدرن بیان کند. خواننده کتاب «گذری بر زاویه‌دیدهای مدرن» با زاویه‌دیدهایی چون دانای کل، اول شخص مفسر و دانای محدود تحلیلگر آشنا می‌شود و تلاش شده با نمونه‌های متنی از نویسندگان معاصر و مجموعه داستان‌هایشان توضیحات تکمیل شود. از جمله مطالب مندرج در این کتاب می‌توان به تعریف زاویه‌دید، ادبیات مدرن، سیر روان‌شناسی زاویه‌دیدهای مدرن اول شخص، انواع تک‌گویی، حدیث نفس یا خودگویی، جریان سیال ذهن، راوی دوم شخص و زاویه‌دید ترکیبی اشاره کرد.

در این نشست، کامران پارسی‌نژاد، نویسنده و پژوهشگر ادبی در سخنانی با اشاره به اهمیت نگارش کتاب درباره اصول داستان‌نویسی و اذعان بر کمبود چنین آثاری در کشورمان، عنوان کرد: انتشار هر اثر در حوزه آموزش اصول داستان‌نویسی ارزشمند است و نیکوست در این حوزه با دیدگاه نویسندگان غربی نیز که از ما جلوتر رفته‌اند نیز آشنا شویم.

پارسی‌نژاد با بیان اینکه ترجمه در ایجاد تحول مثبت در جریان ادبی کشورمان موثر بوده است، افزود: لازم است با ترجمه رمان‌ها و آثار تخصصی غربیان در حوزه‌های نقد ادبی و داستان‌نویسی این روند را ادامه دهیم و تنها به تدوین آثار گذشتگان خود اکتفا نکنیم. ایجاد یک جریان ادبی بزرگ و نهضت ترجمه در کشور ما نیازمند حمایت متولیان فرهنگی است.

وی همچنین بر ضرورت سرمایه‌گذاری مسئولان فرهنگی کشورمان بر آثار نویسندگان مستعد تاکید کرد و گفت: امارات برای نویسندگان عرب و نیز نویسندگان عرب‌زبان ایرانی فرش قرمز پهن می‌کند و به آنها سفارش اثر می‌دهد. در کشور ما حمایت خاصی از نویسندگان نمی‌شود و بسیاری از تالیف‌ها در موضوعات خوب و باارزش نیمه‌کاره رها می‌شوند.
پارسی‌نژاد با اشاره به نقش مدرنیسم و ظهور داستان‌های جریان سیال ذهن تحت‌تاثیر جریان‌های سیاسی و اجتماعی بر ادبیات غرب عنوان کرد: مدرنیسم به شکلی که در ادبیات غرب رخ داد در کشورمان ایجاد نشد و نویسندگان ما در دوران پهلوی فاصله‌ها و انحراف‌هایی را از جریان ادبی رایج پیدا کردند که توسط امثال فروغ و جلال تایید نشد و از آن فاصله گرفتند؛ چراکه این انحراف‌ها و تغییر رویه‌ها در بیشتر شاعران نتیجه نشناختن ادبیات کلاسیک و نه علاقه به شعر نو و آزاد بود.

وی توضیح داد: به عبارت دیگر در ایران با ایجاد یک جریان شبه روشنفکری روبه‌رو شدیم که با الگوبرداری صرف از غربیان موجب شدند مسیر ادبیات داستانی با خلل مواجه شود و با اینکه نویسندگان بزرگ غرب از جمله تولستوی و ویکتورهوگو خود را وامدار ادبیات فارسی می‌دانند در کشور ما نویسندگانی به عرصه آمدند که از عناصر بومی ایرانی استفاده نمی‌کردند و با آثار کلاسیک فارسی آشنایی نداشتند.

این منتقد ادبی با اشاره به کتاب «صوفیانه‌ها و عارفانه‌ها»ی نادر ابراهیمی در معرفی گنجینه ادب فارسی تصریح کرد: ادبیات مدرن تنها به تک‌گویه‌های درونی و جریان سیال ذهن ختم نمی‌شود و استعمار توانسته از نویسندگان بومی که تربیت‌ شده اروپا هستند به‌عنوان ابزاری برای القای اندیشه‌های خود استفاده کند. نویسنده می‌تواند با جریان سیال ذهن و رئالیسم جادویی کمک کند حقایق القا یا تحریف و به تدریج مسایلی چون برده‌داری و جنگ ویتنام فراموش شوند.

پارسی‌نژاد معتقد است، می‌توان از جریان سیال ذهن در گونه‌های مختلف ادبی از جمله ادبیات دفاع مقدس نیز استفاده کرد.

زاویه دید بی‌ارزش‌ترین عنصرداستان است
در این نشست همچنین هادی خورشاهیان، نویسنده و پژوهشگر ادبی در سخنانی با بیان اینکه بهتر بود نویسنده «گذری بر زاویه‌دیدهای مدرن» از منابع خارجی بیشتری استفاده می‌کرد، گفت: ما با غرب در زمینه صنعت چاپ و ورود مدرنیته چهار قرن فاصله داریم و باید به این فاصله توجه شود.
خورشاهیان با تاکید بر اینکه زاویه دید بی‌ارزش‌ترین عنصر داستانی است، افزود: گاهی اتفاقات، گاه موضوع، گاهی شخصیت یا زمان و مکان بیشترین اهمیت را در داستان دارند ولی هیچ زاویه دیدی بر دیگری رجحان ندارد و انتخاب یک زاویه دید بر اساس نیاز نویسنده انجام می‌گیرد.

وی تصریح کرد: نوینسده حرفه‌ای از زاویه‌دیدهای مختلف استفاده می‌کند و در حوزه‌های مختلف می‌تواند به زیبایی و با مهارت قلم بزند.

داوود ملکی، نویسنده و منتقد ادبی نیز در این نشست با بیان اینکه گاه برخی بخش‌بندی‌ها و ارایه مطالب متنوع درباره ژانرها، مکاتب و زوایای دید به سردرگمی نویسندگان جوان می‌انجامد، گفت: زاویه دید به ذهن خود نویسنده بستگی دارد و هرچه برخی مطالب درباره اصول داستان‌نویسی را پروبال دهیم آزادی عمل را از نویسنده می‌گیریم.

وی با بیان اینکه «گذری بر زاویه‌دیدهای مدرن» کتاب آموزشی ارزشمندی است، عنوان کرد: در عین حال باید نویسندگان به دنبال اصالت عقیده خود باشند و زاویه دید بر اساس احساس نیاز و شرایط اجتماعی تغییر می‌کند.

دنیای مدرن زاویه‌دیدهای جدید را پیش رو می‌گذارد
در این نشست،‌ همچنین فرحناز علیزاده نویسنده کتاب «گذری بر زاویه‌دیدهای مدرن» در سخنانی با اشاره به اینکه برخی از نویسندگان فقط بر اساس استعداد ذاتی خود می‌نویسند و برای آنها درگیری با ژانرها و مکاتب دشوار است، گفت: نویسنده باید ابتدا قلم به دست شود و سپس به تدریج عناصر داستان و مبانی نگارش را بیاموزد.
وی با بیان اینکه مدرنیته در ایجاد تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در زندگی انسان‌ها موثر بوده است، گفت: مدرنیته سبب شده برخی از واقعیت‌های درونی بر حقایق بیرونی غلبه کند، زمان ذهنی بر روایت نویسنده تاثیر می‌گذارد، آرمان‌گرایی از بین می‌رود و به دانای کل زاویه‌دیدهای جدیدی افزوده می‌شود. دنیای مدرن نوینسده را وادار می‌کند از زاویه‌‌دیدهای مختلف نگاه کند.