خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- با آن‌که تاریخ تهران و برخی شهرهای پیرامونش به سده‌‍‌ها و به‌گفته‌ای هزاره‌های دور بازمی‌گردد، اما سرگذشت تهران از زمانی که به پایتختی برگزیده شد چندان طولانی و درازدامن نیست. با این‌همه، همان تاریخ دو سده‌ای پایتختی تهران آکنده از رویدادهای تاریخی و فرهنگی و شکل‌گیری محله‌های متعدد این شهر است؛ بدان اندازه که اکنون تهران به کلان‌شهری نام‌آور تبدیل شده است.
در سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به عناوین بسیاری می‌توان برخورد که به تاریخ و فرهنگ و آداب و رسوم تهران پرداخته‌اند و هر کدام از زاویه‌ای به شکل‌گیری این شهر و محله‌های آن توجه کرده‌اند. عناوینی که در نمایشگاه کنونی کتاب قابل دسترسی هستند و به تاریخ و فرهنگ تهران اختصاص دارند، در این‌جا برای دسترسی آسان‌تر، دسته‌بندی و برشمرده شده‌اند.
طهران قدیم
تاریخ تهران و شکل‌گیری آن همواره جذاب و خواندنی است. به همین سبب شمار کتاب‌هایی که به این موضوع پرداخته‌اند و اکنون در سیوسومین نمایشگاه تهران دستیاب هستند، کم‌وبیش پُرشمار است. علاقه‌مندان به چنین بحثی می‌توانند این عنوان‌ها را در غرفه‌های ناشران نمایشگاه بیابند: طهران قدیم (شیوا ستارزاده، با عکس‌هایی از داریوش تهامی- انتشارات خانه فرهنگ و هنر گویا)؛ طهران قدیم (ناهید طباطبایی- نشر کتاب آبان)؛ رؤیای طهران قدیم (حمید گروگان- موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران)؛ طهران در ورقه‌های پستی؛ منتخبی از کارت‌پستال‌های تاریخی تهران (گردآورنده مهرداد اسکویی و مجتبی آقایی- انتشارات سازمان زیباسازی شهر تهران).
دروازه‌های تهران (کیانوش معتقدی- انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی)؛ داستان تهران (سید محمد بهشتی- انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی)؛ دیدنی‌های تهران قدیم (محمدرضا حسن‌بیگی- نشر باهم)؛ از طهران تا تهران: شکوه معماری قاجار و پهلوی اول (کبری عبداللهی‌مقدم و دیگران- انتشارات یساولی)؛ 13 حکایت شیرین از طهران (فرزانه نیک‌روح متین- دو جلد- انتشارات سیزده)؛ تهران دور و نزدیک: عکس‌هایی از تهران قدیم و امروز (عیسی علی‌زاده- انتشارات سازمان زیباسازی شهر تهران). سینماهای تهران (تاریخچه سالن‌های سینما از قاجار تا امروز- انتشارات خانه فرهنگ و هنر گویا).
محله‌های تهران
شکل‌گیری هر کدام از محله‌های قدیمی و جدید تهران داستان و ماجرایی دارد که در برخی کتاب‌های عرضه شده در نمایشگاه سی‌وسوم یافتنی است. این کتاب‌ها با چنین عنوان‌هایی در اختیار بازدیدکنندگان قرار گرفته‌اند: سیری در پدیدآمدن محله‌های تهران (شایان سلطانی‌لرگانی- انتشارات آرون)؛ زیبایی‌های شمیران (رضا شکوری- انتشارات سازمان زیباسازی شهر تهران).
میدان بهارستان، تجربه‌ی نووارگی در فضای شهری ایرانی (سیدمحسن حبیبی- انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی)؛ اودلاجان (ناصر تکمیل‌همایون- دفتر پژوهش‌های فرهنگی)؛ از طهران تا شمیران (انتشارات یساولی) . دروازه غار (عکس‌های مهدی نصرتی- انتشارات خانه فرهنگ و هنر گویا)؛ مساجد دیرینه‌سال تهران ( دکتر حسن حبیبی – انتشارات بنیاد ایرانشناسی)؛ عودلاجان ما، آثار گروهی عکاسان- انتشارات سازمان زیباسازی شهر تهران).
گردشگری تهران
نقاط گردشگری و عمارت‌های تاریخی تهران پُرشمار هستند. با این همه شمار این دست کتاب‌ها در نمایشگاه سی‌وسوم چندان نیست. این نمونه‌ها درخور ذکر هستند: ظهیرالدوله، خاموشخانه زندگان (اصغر حیدری‌منفرد- انتشارات سرایی)؛ تهران‌گردی پابه‌پای احمد مسجدجامعی (گردآورنده فاطمه شرفی- نشر شهرداری تهران)؛ عمارت ارباب هرمز: پاسداری از میراث شهر تهران (اسکندر مختاری و دیگران- انتشارات سازمان زیباسازی شهر تهران)؛ کاخ گلستان، گنجینه کتب و نقاشی خطی (محمدحسن سمسار- انتشارات زرین و سیمین)
مسائل شهری و آداب و رسوم
کتاب‌هایی که به مسائل کنونی کلان‌شهر تهران و آداب و رسوم ساکنان آن پرداخته‌اند و در نمایشگاه کتاب قابل دسترسی هستند، این‌گونه است: شهر من تهران (صداقت- نشر سیصد‌وشصت درجه)؛ تهران و شهرهای جدید (مجید منصوررضایی- انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی)؛ فراغت و تفریح تهرانی‌ها (محمدرضا حسن‌بیگی- نشر باهم)؛ تهران چگونه کلان‌شهر شد؟ (اصغر ارجمندنیا- نشر نظری)؛ تهران 56: سیمای تهران در پژوهشی فراموش شده (آرش نصراصفهانی و محسن گودرزی- نشر نی)؛ شهرداران تهران (شایان سلطانی- نشر آرون).
دانشنامه‌های تهران
در نمایشگاه سی‌وسوم دو کتاب دانشنامه‌ای درباره‌ی تهران دیده می‌شود. نخست کتاب دو جلدی (جلدهای آ و ب) «طهران نامه» (داریوش شهبازی- نشر ماهریس) است که چاپ دوم آن عرضه شده است. دیگری «دانشنامه‌ی بزرگ تهران» که مقاله‌نویسان و محققان متعددی دارد و توسط مرکز دایره‌المعارف بزرگ تهران چاپ و منتشر شده است. کتاب «تهران به روایت بیگانگان» (محمدرضا حسن‌بیگی- نشر باهم) همان‌گونه که از نام آن برمی‌آید به نگاه مسافران و سیاحانی می‌پردازد که در گذر تاریخی این شهر راهی تهران شده‌اند و مشاهدات خود را نوشته‌اند. این کتاب دایره‌المعارف‌گونه است.
شهر ری و شهرهای پیرامون تهران
در سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران چند عنوان نیز اختصاص به شهر ری و شهرهای پیرامون تهران دارد. عنوان کتاب‌ها چنین است: اطلس محلات شهر ری (سلمان قادری و دیگران- نشر آرون)؛ شهر ری (فاطمه دیانت- انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی)؛ یادگارنامه طالقان (بهروز محمدبیگی- انتشارات نورعلم).
سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «با کتاب سلامتیم» از 21 تا 31 اردیبهشت به صورت فیزیکی و مجازی در حال برگزاری است.
پنجشنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ - ۱۵:۰۰
نظر شما