به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، حجت‌الاسلام‌ و المسلمین محسن مهاجرنیا، استاد حوزه و دانشگاه و پژوهشگر در زمینه مسائل سیاسی در نشست کرسی‌های آزاداندیشی با موضوع «تبیین بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی» در دانشگاه طلوع مهر قم با بیان اینکه رویکرد راهبردی به معنویت و اخلاق، فرصت ها، ظرفیت ها و تجربه‌های گذشته را به مثابه مهم ترین منبع و درونمایه تفکر انقلابی قرار می دهد، گفت: رویکرد به معنویت و اخلاق در بیانیه گام دوم دو ویژگی برجسته دارد. به‌همین دلیل در همان ابتدای بیانیه، معنویت و اخلاق جزء شعارهای اصلی انقلاب که ریشه در فطرت جاودانه دارند، معرفی و معنویت به معنای برجسته کردن ارزش‌های معنوی در انسان و در جامعه و اخلاق هم به‌معنای رعایت فضایل تعریف شده است.

مهاجرنیا افزود: اخلاق و معنویت سطوح مختلف دارد؛ گاهی در حد یک صفت درونی فردی است و گاهی به حوزه عمل و رفتار آن هم در عرصه کلان اجتماعی ظاهر می شود. اما سنخ شناسی ادبیات بیانیه گام دوم نشان می دهد این دو فضیلت متعالی به مثابه دو راهبرد کلان برای حرکت انقلاب اسلامی مطرح شده اند. با این راهبردها؛ انقلاب از دوران رژیم طاغوت مسافت چهل ساله ای را طی کرده است و در آغاز گام دوم هم مقام معظم رهبری آنها را به مثابه موتور محرکه انقلاب و چرخ دنده حرکت از وضع موجود به سمت آرمان‌ها و برای ایجاد پیوند وثیق میان واقعیت‌ها و آرمان‌ها معرفی می کنند.
 
این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: راهبرد معنویت و اخلاق نباید در حد ذهنیت و انتزاع وفردیت تنزل کند. این دو از انضمامی ترین ارزش های دینی و انسانی هستند که تعیین کننده روابط چهارگانه انسان ها با خدا، با خود، با جامعه و با طبیعت هستند.

مهاجرنیا یادآور شد: باید بدانیم که چگونه می خواهیم اخلاق و معنویت را ارتقا بدهیم. این مسئله در جامعه صرفاً با توصیه و بخشنامه و کنترل درست نمی شود، با عنصر کلیدی و شعار فطری دیگر انقلاب، یعنی «آزادی» پیوند خورده اند. در بیانیه می گوید هم «معنویت و اخلاق» ریشه در فطرت دارد و هم «آزادی» امر فطری است و بالتبع هر دو از مجاری امور فطری یعنی عقل، وحی و رسالت سرچشمه می گیرند و سازوکار ایجاد، ترویج و گسترش آن دو نیازمند نگاه راهبردی در گام دوم انقلاب اسلامی است.

وی اولین و مهم‌ترین شاخصه جامعه دینی وابسته به سطح برخورداری را اخلاق و معنویت معرفی کرد و افزود: جامعه دینی وقتی سرحال و بانشاط و شاداب می شود که معنویتش، ارتباطش با خدا و ارتباطش با دین تقویت بشود و اگر این ارتباط نباشد، آدم‌ها سست، دچار رخوت و دچار دل‌مردگی و در جازدگی می‌شوند. بنابراین، نشاط و شادابی و حرکت و پویایی از ویژگی‌های جامعۀ مؤمن و انقلابی است و این مهم زمانی تحقق می یابد که نیاز انقلاب اسلامی و جامعه اسلامی به عنصر معنویت و اخلاق در سطح استراتژیک دیده شود.

وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه معنویت و فضایل اخلاقی با همۀ زیبائی هایشان، به مثابه دو راهبرد مهم برای گام دوم انقلاب اسلامی، دچار آسیب‌ و آفت‌هایی شده است، افزود: امروزه، حقیقتاً ما با یک سری مشکلات مواجه‌هستیم. تقلیل‌گرایی این دو ارزش به برخی از شعارهای ظاهری، ترویج مناسک گرایی، ظهور معنویت گرایی های انحرافی و صوفیانه و جمود بر ظواهر همه از نشانه‌های آسیب دیدگی ارزش های اخلاقی و معنوی محسوب می شوند. در رویکرد راهبردی به این دو عنصر اساسی، در کنار ظواهر و پوسته‌های اخلاق و معنویت، مغز و روح و حقایق درونی آنها هم دیده می شود و این نگاه است که اخلاق و معنویت را جهت دهنده و موتور محرک گام دوم انقلاب اسلامی می بیند.

مهاجرنیا در پایان گفت: در رویکرد راهبردی به معنویت و اخلاق، فرصت ها، ظرفیت ها و تجربه‌های گذشته در گام اول و حتی در مقدمات انقلاب اسلامی، مهم ترین منبع و درونمایه تفکر انقلابی است. مجاهدت‌های جوانان در میدان‌های سخت، ازجمله دفاع مقدس هشت ساله ، رویاروئی شجاعانه و موفق با امریکا در خاورمیانه، مدال افتخارآمیز و برند انحصاری رقابت با شیطان بزرگ، همه تجربه‌های ارزشمند نسل اخلاقی و معنوی انقلاب اسلامی است که در اختیار نسل جوان و صاحبان آینده انقلاب است.