به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در شیراز، این نویسنده شناخته شده ادبیات کودک و نوجوان، که مهمان فعالان این حوزه در هفدهمین نمایشگاه کتاب فارس و نشستی با عنوان «یار مهربان کودکان» بود، ابتدا به پیشینه ادبیات کودک پرداخت و از جمله، گفت: این ژانر در ایران عمر درازی ندارد و حتی از ادبیات بزرگسال کم سن و سال‌تر است.

نویسنده «قصه‌های کوتی کوتی» با بیان اینکه ادبیات کودک در واقع از دهه 30 و 40 با ظهور افرادی همچون باغچه‌بان و آثار او شکل گرفت، گفت: نقطه عطف ادبیات کودک در ایران با تأسیس شورای کتاب کودک در سال 1341 و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در 1344 بود.

حسن زاده ادامه داد: در آن زمان در واقع نویسنده تخصصی کتاب کودک وجود نداشت و کانون پرورش فکری به نویسندگان ادبیات بزرگسال سفارش تولید کتاب کودک می‌داد! و این آغاز تحولی بزرگ در ادبیات کودک ایران به شمار می رود و آثار خوبی در این حوزه خلق شد.

در دهه هفتاد و با گسترش رسانه‌ها و جریان نقد، ادبیات کودک جانی دوباره گرفت

نویسنده رمان نوجوان «هستی» گفت: در اواسط دهه 50 به خاطر ریخته شدن شور انقلابی به کتاب‌های کودک، مفاهیم سیاسی یا به بیان بهتر بزرگسالانه وارد کتاب کودک شدند و پس از آن هم جنگ به این اتفاق دامن زد. اما اوایل دهه هفتاد بار دیگر ادبیات کودک با گسترش رسانه‌ها و جریان نقد، جانی دوباره گرفت.

حسن زاده راه‌اندازی گرایش تخصصی ادبیات کودک در اواخر دهه 80 را هم اتفاقی دانست که موجب رونق این ژانر در دهه اخیر شده است. به اعتقاد این نویسنده ادبیات کودک اکنون جایگاه محکمی در ایران و جهان دارد.

نویسنده «درختی که خوابش می‌آمد» گفت: با سفرهایی که به چند کشور و مطالعاتی که داشته‌ام، ایران در منطقه و حتی آسیا در حوزه ادبیات کودک پیشرو و در ایران هم این ژانر از سایر انواع ادبی جلوتر است.

هر وقت به اولین کتاب کودکم نگاه می‌کنم، خنده‌ام می‌گیرد

او به خلق اولین کتابش هم اشاره کرد و گفت: اولین کتاب کودک من بازاری بود که اتفاقا در شیراز هم منتشر شد و حتی حالا هر وقت آن را می‌بینم، می‌خندم! با این حال این استمرار در نوشتن و مطالعه است که یک نویسنده را در مسیر پیشرفت قرار می دهد.

حسن زاده در خصوص عناوین جدیدش در رویدادهای معتبر بین المللی هم گفت: امسال جزو 5 نامزد نهایی جایزه هانس کریستین آندرسن بودم که لوح سپاس این جهانی در سال ۲۰۱۸ را دریافت کردم. همچنین دیپلم افتخار IBBY در تابستان امسال در کشور یونان به کتاب «زیبا صدایم کن» تعلق گرفت.

این نویسنده که کتاب «زیبا صدایم کن» او در فهرست کلاغ سفید کتابخانه بین‌المللی مونیخ نیز قرار گرفته است، درباره چگونگی جهانی شدن یک اثر هم گفت: نویسنده باید به مفاهیمی همچون صلح، تقبیح  جنگ و خشونت علیه کودکان و... که در همه دنیا صدای واحدی از آن‌ها به گوش می‌رسد، بپردازد البته این به معنای فراموشی فرهنگ بومی نیست.

باید فانتزی‌نویسی را با فرهنگ بومی عجین کنیم

حسن زاده ادامه داد: فانتزی نویسی برای کودکان که اکنون در دنیا مرسوم است، اگر با تقلید صرف توسط نویسندگان همراه باشد حرف جدیدی نخواهد داشت و در بهترین حالت مثل آثار غربی می‌شود اما اگر جهان بینی و فرهنگ بومی با فانتزی درآمیزد، در دنیا هم با اقبال عمومی مواجه خواهد شد.

سیستم فرسوده آموزش و پرورش در چالش عمومی کتاب نخواندن، مقصر است

نویسنده کتاب «مار و پله» درباره چشم انداز ادبیات کودک هم گفت: چیزی که ادبیات کودک را تهدید می‌کند، همان چالش عمومی کتاب نخواندن است که سیستم فرسوده آموزش و پرورش ایران در آن مقصر است. در واقع با قرار دادن کودکان در رقابت‌های بیهوده، آنها را از مطالعه و علایق دیگر باز می‌دارند.

کانون پرورش فکری درهای خود را به روی نویسندگان بسته است

حسن زاده با صراحت روند سیستم کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان فعلی ایران را هم رو به افول دانست و گفت: به نظر می رسد کانون که زمانی مرکز خلق کتاب‌های جدی در حوزه کودک و نوجوان بود، درهای خود را به روی نویسندگان بسته است و حالا این ناشران خصوصی هستند که گوی سبقت را از کانون ریوده‌اند و بار تولید آثار جدی را به دوش می‌کشند.

وی البته سیستم شورای کتاب کودک در دهه اخیر را تحسین کرد و گفت: با ورود جوانان به شورای کتاب کودک سیستم کلاسیک و سنتی آن دچار تحول شد و آثار مدرنی که قبلاً پس زده می‌شدند حالا به ادبیات کودک و نوجوان ایران راه پیدا کرده‌اند.

بر اساس این گزارش، نشست تخصصی «یار مهربان کودکان» در سرای اندیشه و هنر در محل برپایی هفدهمین نمایشگاه کتاب فارس برگزار شد.