
ناصر باقریمقدم، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و همکارانش در کتابی با عنوان «روششناسی تدوین اسناد ملی فناوریهای راهبردی» به بررسی روششناسی تدوین اسناد ملی فناوریهای راهبردی پرداختهاند.
محتوای این کتاب در قالب سه بخش، پیش روی کارشناسان علمی و دستگاههای اجرایی قرار دارد.
بخش اول، با عنوان «نیازها و ضرورتها»، در بر گیرنده سه فصل است. فصل اول، به بررسی لزوم مداخله دولت در توسعه فناوری و ضرورت تدوین اسناد ملی توسعه فناوریهای راهبردی میپردازد. در فصل دوم، نمونههایی از اسناد ملی توسعه علم و فناوری در داخل و خارج از کشور مورد بررسی قرار میگیرد، و در فصل سوم، ضمن آسیبشناسی اسناد ملی توسعه فناوری در ایران و جهان، به تشریح الزامهای محتوایی و فرآیندی و تبیین مفهوم روششناسی تدوین اسناد ملی فناوریهای راهبردی مبادرت شده است.
بخش دوم، با عنوان «چارچوبها و ابزارها»، در قالب 7 فصل تدوین شده است. فصل اول، بر معرفی مؤلفههای اصلی، و ارائه نمایی کلی از روششناسی پیشنهادی متمرکز است. هر یک از شش مؤلفه روششناسی پیشنهادی، شامل مبانی سند، هوشمندی فناوری، ارکان جهتساز، برنامه اقدامها و سیاستها، برنامه عملیاتی، و برنامه ارزیابی و بهروزرسانی، به ترتیب، عناوین شش فصل آتی این بخش را تشکیل میدهند.
در نهایت، بخش سوم، با عنوان «مروری بر مفاهیم»، مفاهیم آیندهپژوهی، مدیریت فناوری، و مطالعات سیاست نوآوری را در سه فصل مجزا مورد بررسی قرار میدهد. در فصل اول این بخش، یعنی «مروری مختصر بر مفاهیم آیندهپژوهی»، ضمن مروری بر پیشینه آیندهپژوهی، به بررسی مطالعات آیندهپژوهی در کشورهای در حال توسعه پرداخته شده و سپس برخی از مهمترین روشهای آن، در قالب سه گروه پایشهای محیطی، رویکردهای برونیابانه و رویکردهای خلاقانه معرفی میشوند.
در فصل دوم این بخش، ضمن معرفی راهبردهای بنگاهی و ملی فناوری، به مرور مدلهای مطرح در هر یک از این دو راهبرد، مدلهای مختلف ارائه شده در دو دسته بنگاهی و فرابنگاهی، ارزیابی توانمندی فناوری، و مدلهای اکتساب فناوری پرداخته میشود و در آخر، در فصل سوم این بخش، مفاهیم گذارهای فناورانه، نظامهای نوآوری فناورانه، مدیریت گذار و مدیریت راهبردی گوشهها مورد بررسی قرار گرفته است.
نظر شما