با خواندن کتاب «آزادی حیوانات» جدا از آنکه از لحاظ اخلاقی مجاب به دگرگونی رفتار با حیوانات میشوید، با معرفی آن به حامیان این موضوع یا به کسانی که هنوز در رفتار خود تردید دارند، قدمی در جهت این جنبش بر میدارید.
مخاطبان در این کتاب در 6 فصل با عناوینی چون همه حیوانات برابرند، ابزارهای پژوهش، درون دامداری صنعتی، گیاهخواری، سلطه انسان و گونه پرستی در جهان معاصر آشنا میشوند.
کتاب آزادی حیوانات (Animal Liberation) اثر فیلسوف و اخلاقدان شهیر استرالیایی، پیتر سینگر، برای نخستین بار در سال ۱۹۷۵ منتشر و از آن زمان تاکنون با ویراستهای مختلف و جدیدی به اَشکال متفاوت بازچاپ شده است. این کتاب تاکنون به بیست زبان دنیا ترجمه شده است، که ترجمه فارسی اثر بیست و یکمین زبانی محسوب میشود که این اثر بدان برگردانده شده است. نشریه تایم در سال ۲۰۱۱ کتاب آزادی حیوانات را در بین فهرست ۱۰۰ اثر غیرادبیِ همه دوران قرار داد.
سینگر در این اثر خود، با متداول ساختن اصطلاح «گونهپرستی» (speciesism)، به استدلال علیه شیوههایی میپردازد که انسانها به انحاء مختلف حیوانات را مورد سوءاستفاده قرار داده و از آنها بهرهکشی میکنند. مطابق استدلال سینگر در مقام یک فیلسوف فایده باور (utilitarian) در کتاب آزادی حیوانات، هر موجودی که «توانایی احساس درد و رنج» را داشته باشد و یا به تعبیری «حساس» (sentience) باشد واجد «منافع» (interest) تلقی شده و بر ما انسانهاست که به حکم اخلاق، منافعِ آن موجود را درست به اندازه منافع هر موجودِ ذینفعِ دیگری، از جمله منافعِ گونههای انسانی خودمان، به شمار آورده و بدانها احترام بگذاریم.
از این رو، کمتر به شمار آوردن، یا اصلا به شمار نیاوردنِ منافعِ گونههای دیگر شکل ناموجهی از تبعیض خواهد بود که سینگر به پیروی از ریچارد رایدر (Richard Ryder)، آنرا «گونهپرستی» میخواند و منطقِ نهفته در پشت آنرا مشابه منطق «نژادپرستی» (racism) و «جنسیتپرستی» (sexism) میداند.
وی در این کتاب به برملا ساختن چندین رویه اساسی و مهمی میپردازد که ما انسانها با چنین گرایشِ ناموجهی به شکلی نظاممند حیوانات را بدون درنظر گرفتنِ منافعشان مورد سوءاستفاده قرار میدهیم: رویههایی همچون «دامداری صنعتی» (factory farming) یا استفاده از حیوانات برای خوراک و پوشاک، «استفاده از حیوانات در امر آزمایش». نهایتا از نظر وی، برما انسانهاست که با ترک این رویهها و ترک رژیم گوشتخواری و انتخاب گیاهخواری هم مانع از درد و رنجِ بیهوده انبوه حیوانات شویم هم بهواسطه ترک «دامداری صنعتی» به عنوان عامل اصلی گرمایش زمین و آلودگیِ هوا و آبها باعث نجات طبیعت و محیط زیست شده و هم اینکه با افزایش میزان غذاهای گیاهی بواسطه حذف دامداری به عنوان منبع اصلیِ مصرف خوراک گیاهی، فقر جهانی را ریشه کن کنیم.
با خواندن کتاب «آزادی حیوانات» جدا از آنکه از لحاظ اخلاقی مجاب به دگرگونی رفتار با حیوانات میشوید، با معرفی آن به حامیان این موضوع یا به کسانی که هنوز در رفتار خود تردید دارند، قدمی در جهت این جنبش بر میدارید. بی جهت نیست که ریچارد آدامز نویسنده، از این کتاب با عنوان «مهمترین و مسئولانهترین اثر» یاد کرده و پرسیده «آیا وقت آن نرسیده که دیدگاه خود را نسبت به جهان و مسئولیتمان را در قبال موجوداتش تغییر دهیم؟»
کتاب «آزادی حیوانات» نوشته پیتر سینگر با ترجمه و اضافات بهنام خداپناه با شمارگان 990 نسخه در ۴۸۸ صفحه به بهای 35 هزار تومان از سوی نشر ققنوس منتشر شده است.
نظر شما