کتاب «نظریههای رفتار سازمانی و اجتماعی» براساس نگرش انسانی با تمرکز بر رفتارشناسی به تئوریهای رفتار انسان اختصاص یافته است تا پایهای برای الگوهای رفتار انسان و سپس رفتار سازمانی و اجتماعی را در سطح استراتژیک و عملیاتی فراهم کند.
تحقیقات در علوم رفتاری دارای سه مرحله پی در پی و به هم پیوسته است. تحقیقات بنیادی براساس پیشفرضهای فلسفی صورت گرفته و نتیجه آن تئوریهای رفتاری است. تحقیقات توسعهای براساس تئوریهای رفتاری انجام شده و نتیجه منطقی آن الگوهای رفتاری است. تحقیقات کاربردی براساس الگوهای رفتاری صورت گرفته و نتیجه تجربی آن استراتژیها، و اقدامات رفتاری است.
دستهبندیهای تاریخی، موضوعی، نگرشی و فلسفی از رویکردهای میانبر متداول برای تحقیق، آموزش و مشاوره در علوم رفتاری هستند. نگرشهای مختلف به علوم به دو دسته اصلی نگرشهای تخصصی و نگرشهای عمومی تقسیم میشوند. نگرش انسان بهعنوان یکی از سه نگرش تخصصی (دو نگرش دیگر عبارتند از نگرش فرایندی و نگرش علمی) در مدیریت است که با تمرکز بر انسانگرایی در جستوجوی تنظیم روابط مناسب بین انسانهاست. انسانشناسی، رفتارشناسی و منبعشناسی سه سطح بههم پیوسته مطالعات انسانی هستند. این کتاب براساس نگرش انسانی با تمرکز بر رفتارشناسی به تئوریهای رفتار انسان اختصاص یافته است تا پایهای برای الگوهای رفتار انسان و سپس رفتار سازمانی و اجتماعی را در سط استراتژیک و عملیاتی فراهم کند.
نگرش تخصصی انسانی با سه نگرش عمومی سیستمی، استراتژیک و اقتضایی ترکیب و تکمیل شده است. ترکیب نگرش انسانی با نگرش سیستمی موجب جامعگرایی شده و در نتیجه هماهنگیهای درونی یا بیرونی را در پی خواهد داشت.
ترکیب نگرشهای انسانی و سیستمی با نگرش استراتژیک موجب آرمانگرایی شده و همافزایی به وجود میآورد. ترکیب سهنگرش با نگرش اقتضایی بر جامعهگرایی توجه داشته و تناسب را در پی خواهد داشت.
سه فصل اول این کتاب به مباحث پایه اختصاص یافته که برای ورود به فصلهای بعدی ضروری است. فصل اول با عنوان «ماهیت نظریههای رفتار انسان» به مباحث فلسفی و منطقی و نظریهپردازی پرداخته، و چارچوبی براساس نقاط مرجع استراتژیک برای جمعبندی فصلهای بعد ارائه داده و در نهایت به مراحل تئوری تا کاربرد اختصاص یافته است که مطالب آن ترجمه، تلخیص و تألیف است.
فصل دوم با عنوان «معرفی جانمایی مکاتب و نظریههای جامعهشناسی و روانشناسی» اولین استفاده از چارچوب ارایه شده در فصل اول است. در این فصل نظریههای جامعهشناسی و روانشناسی در این چارچوب جانمایی شده تا هماهنگی لازم در کل کتاب حاصل شود. بنابر ضرورت،این فصل تألیف و به کتاب اضافه شده است.
فصل سوم با عنوان «نگرش عمومی سیستمها» تأکید میورزد که نگرشهای تخصصی با نگرشهای عمومی ترکیب و تکمیل میشوند.
فصلهای بعدی (فصلهای 4 تا 13) براساس دستهبندی نظریههای رفتاری است. نظریههای رفتاری در سطح فرد (رفتار فردی) بیشتر بر روانشناسی تکیه دارد. نظریههای رفتاری در سطح میانه (رفتار گروهی) بیشتر بر روانشناسی اجتماعی تأکید دارد. نظریههای رفتاری در سطح کلان (رفتار سازمانی و جامعه) بیشتر بر جامعهشناسی و علوم سیاسی تکیه دارد.
فصلهای 4 تا 13 دارای ساختار یکسانی است. هرفصل با ذکر اهداف و مقدمه شروع میشود. سپس زمینه سازمانی و رفتار اجتماعی مورد بحث قرار میگیرند.
تجزیه و تحلیل انتقادی نظریههای مطرح شده در هر فصل از چهار منظر نظری، ارزشی، فلسفی و روانشناختی صورت میگیرد که تماماً ترجمه و تلخیص است. در پایان هر فصل، جمعبندی براساس نقاط مرجع استراتژیک ارائه میشود که همه تألیف شده است. فصل 14 به جمعبندی کل کتاب اختصاص یافته است.
کتاب «نظریههای رفتار سازمانی و اجتماعی» نوشته سیدمحمد اعرابی و مرجان فیاضی با شمارگان هزار نسخه در 348 صفحه به بهای 22 هزار تومان از سوی دفتر پژوهشهای فرهنگی در دسترس علاقهمندان قرار گرفته است.
نظر شما