به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «تاملاتی در منطق ابن‌سینا و سهروردی» به قلم ضیاء موحد، استاد فلسفه و منطق به تازگی از سوی نشر هرمس و با همکاری موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه راهی بازار نشر شده است.

موحد در مقدمه کتاب این‌طور نوشته است: «از سال 1361 که در دانشگاه‌ها و گروه‌های مختلف به تدریس منطق جدید پرداختم هر از گاهی به مناسبت موضوع به آثار منطق‌دانان سنتی فرهنگ اسلامی ـ ایرانی مراجعه می‌کردم. در این مراجعه‌های تازه دریافتم که اگرچه آن بزرگان زیر سلطه منطق ارسطویی مانده بودند و مانند «ابن سینا» و پس از او «کانت» گمان می‌بردند چیز مهمی بر او نمی‌توان افزود، به نکته‌هایی دست یافته بودند که اهمیت آنها را امروز در می‌یابیم. دلیل آن هم این است که باید ابزاری نیرومندتر و موضعی مشرف بر منطق ارسطویی داشت تا بتوان اهمیت آن نکته‌ها و بصیرت‌ها را دریافت.»

وی در ادامه مثالی را برای خوانندگان آورده است که، بدون آگاهی از منطق جدید نمی‌توان نظریه ابن‌سینا در قیاس‌های شرطی را ارزیابی کرد یا به اهمیت تمایز آنچه ابن‌سینا «وجه حمل» و «وجه سور» نامیده و امروز به وجه «de re» و«de dicto» نامیده شده پی برد. «ابن‌سینا»، بنا به شواهد موجود، نخستین منطق‌دانی بود که با تأمل در زبان عربی که سابقه چنین مفاهیمی را نداشت بدان‌ها رسید. تمایز وجهی «de re» و «de dicto» و نیز کشف‌های دیگر ابن‌سینا از چنان اهمیتی در منطق موجهات برخوردارند که حذف آنها از این منطق آن را ناقص می‌کند. این موارد از آن بصیرت‌هایی است که اگر آثار منطق‌دانان سنتی خود را که مهم‌ترین آنها ایرانی هستند با همدلی بخوانیم نظیر آنها را فراوان می‌یابیم.
 
موحد در بخش دیگری از کتاب عنوان می‌کند که مقالات این اثر بخشی از پژوهش‌هایی است که در طول سال‌ها در میراث منطقی بزرگان منطق سنتی ایران کرده است. کتاب «تاملاتی در منطق ابن‌سینا و سهروردی» در 6 بخش تنظیم شده است. در بخش نخست این اثر، «نظریه قیاس‌های شرطی ابن‌سینا و در بخش دوم نیز «ابن‌سینا و تقدم در کشف فرمول‌های «بوریدان» و «بارکن»» در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.
 
علاقه‌مندان در ادامه مطالعه این اثر می‌توانند مقالاتی را در بخش سوم با عنوان «تمایز وجوه سور و حمل در منطق سنتی اسلامی» مطالعه و در بخش چهارم نیز «آرای سهروردی در قیاس» را بخوانند. «قیاس‌های موجه سهروردی» و «دلالت‌شناسی اسم‌های خاص و داستانی در آرای ابن‌سینا» عنوان دو بخش پایانی «تاملاتی در منطق ابن‌سینا و سهروردی» است.
 
مقاله‌های این اثر به دو زبان انگلیسی و فارسی منتشر شده است. بنا به آنچه موحد در مقدمه اثر خود نوشته است، پنج مقاله این کتاب، به زبان انگلیسی تالیف و سپس به زبان فارسی ترجمه شده است.
 
مرکز فرهنگی شهر کتاب نیز در نظر دارد، نشست نقد و بررسی «تاملاتی در منطق ابن‌سینا و سهروردی» را عصر سه‌شنبه از ساعت 16 و 30 دقیقه در محل این مرکز برگزار کند.
 
انتشارات هرمس با همکاری موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه «تاملاتی در منطق ابن‌سینا و سهروردی» را در 248 صفحه، شمارگان هزار و 500 نسخه به بهای 24 هزار تومان منتشر کرده است.