در گفتوگو با مدیر بخش کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب تهران مطرح شد
برخورد جدی با عرضه محصولات غیرکتابی در سالنهای کودک و نوجوان/ معیارهای تعیین متراژ غرفه تشریح شد
نادر قدیانی، مدیر بخش کودک و نوجوان بیست ونهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، گفت: با برخورد جدی که با مسئولان غرفههای عرضهکننده محصولات غیرکتابی مانند اسباببازی و لوازمالتحریر داشتیم، تعداد آنها در نمایشگاه کتاب امسال بسیار کاهش یافته است اما هنوز برخی ناشران به عرضه این گونه محصولات ادامه میدهند که در حال رسیدگی به آن هستیم.
مدیرمسئول انتشارات قدیانی یادآوری کرد: در سالهای گذشته میدیدیم بین تعداد عناوین کتابها با تیراژ غرفههایی که داده بودیم همخوانی وجود نداشت، زیرا معیار غرفه دادن براساس فهرست خانه کتاب است و ممکن است به دلیل اهمالکاری ناشران در اعمال وصول آثارشان آمارهای صحیحی به ما ارایه نشود. براین اساس، امسال از مدتی قبل به ناشران اعلام کرده بودیم که کتابهایشان را به روز کنند و اعلام وصول بگیرند اما با این حال بعد از تعیین کردن متراژ غرفهها و واگذاری آن به ناشران بیش از 30 ناشر در زمینه متراژ غرفههایشان اعتراض داشتند و مدعی بودند تعداد عناوینشان بیشتر از متراژی است که به آنها اختصاص داده شده است.
رئیس انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک، ادامه داد: البته باید توجه داشت که غیر از تعداد عناوین، برای تخصیص متراژ غرفه به ناشران معیارهای دیگری هم مانند تعداد کتابهای مرجع، دایرهالمعارفها و جایزههای مختلف مانند جایزه کتاب سال در افزایش متراژ غرفه موثر است اما متاسفانه بسیاری از ناشران در زمان ثبتنام این موارد را بیان نمیکنند تا ما بدانیم که باید متراژ بیشتری به آنها اختصاص دهیم. بنابراین ناشران باید اطلاعاتشان را بهروز کنند و به طور دقیق در اختیار ما قرار دهند تا حق کسی ضایع نشود.
شناسایی ناشران متخلف کودک و نوجوان
قدیانی در ادامه به سایر موارد موثر در تعیین میزان متراژ غرفه اشاره کرد و گفت: برخی ناشران، تعداد کتابهایشان زیاد است اما قطع آنها کوچک است؛ به عنوان مثال ناشری داریم با 217 عنوان کتاب که همه آنها در 2 بسته 100 تایی جای میگیرد و اگر بخواهیم تعداد عناوین را در نظر بگیریم باید متراژ زیادی به آن اختصاص دهیم و قطعاً با این کار محصولات غیرکتابی عرضه میکنند. در این شرایط ما دیگر معیارمان آمار خانه کتاب نیست و به اندازه لازم به اینگونه ناشران غرفه میدهیم. دسته بعدی ناشران کمکآموزشی هستند که کتابهایی را که اعلام وصول میگیرند با تیراژ پایین منتشر میکنند، یا بعد از اعلام وصول به صورت دیجیتالی منتشر میکنند. ما امسال این ناشران را شناسایی کردیم و به برخی از آنها غرفهای تخصیص ندادیم و به بخش دیگر هم بعد از ملاحظه فیزیکی کتابهایشان حداقل متراژ را تخصیص دادیم. اینگونه ناشران کاملا در سالنهای کودک قابل شناسایی هستند.
وی ادامه داد: همچنین تعدادی از ناشران هم هستند که در واقع کتاب را یک بار چاپ میکنند اما این کتابها را با سه شناسنامه و سه نوبت چاپ عرضه میکنند. در نتیجه تعداد عنوانهای آنها بالا میرود. به نظر میرسد بهتر است نظارت اداره کتاب بر اینگونه ناشران بیشتر شود تا امکان این کار را نداشته باشند. آنها استدلال میکنند که ما برای بازارسازی در حوزه کتاب این کار را انجام میدهیم تا نشان دهیم کتابهای ما مورد استقبال قرار گرفته است و در بازار به عنوان ناشر فعال شناخته شویم.
قدیانی در ادامه درباره افرادی که با چندین نشر در نمایشگاه شرکت می کنند، گفت: برخی ناشران هم هستند که در حروف الفبا چندین نشر دارند. مثلا یک نشر در «الف» یک نشر در «م» و نشر دیگری در «ک» اما همه آثاری که عرضه می کنند، مشترک است و چون ملاک ما شابکی است که برای نخستین بار صادر شده است. در نمایشگاه فقط این کتابها باید از سوی ناشر اولی که شابک گرفته عرضه شود و دو ناشر دیگر نمیتوانند آنها را عرضه کنند. در بازدیدهایی که داشتیم این ناشران شناسایی شدند و یازده نفر از آنها امروز شنبه به کمیته تخلفات معرفی میشوند. ما در سال گذشته 4 ناشر متخلف داشتیم که از شرکت در نمایشگاه محروم شدند.
افزایش متراژ غرفههای ناشران ممتاز
قدیانی درباره افزایش متراژ غرفههای کودک و نوجوان نیز گفت: در حال حاضر دو نفر از اعضای کارگروه، در سالنها غرفههای کودک و نوجوان را مورد بررسی قرار دادند و ناشرانی که صرفا کتابهای خودشان را عرضه میکنند و آثارشان از کیفیت خوبی برخوردار است اگر به نسبت غرفههایشان فضای بیشتری نیاز دارند، شناسایی میشوند تا در آینده غرفه بزرگتری به آنها داده شود. بعد از بررسیهای صورت گرفته از مجموع 240 غرفه 180 غرفه صرفا به نشر خودشان و ارایه کتابهای باکیفیت پرداخته بودند و 10 نفر از این ناشران دارای شرایطی هستند که باید متراژ بیشتری به آنها ارائه شود. بقیه ناشران هم شامل دو دسته بودند؛ ناشرانی که به این میزان متراژ نیاز ندارند و باید فضای کمتری به آنها اختصاص داده شود و ناشرانی که کتابهای غیر مرتبط میفروشند که باید با آنها برخورد کنیم. از این ناشران عکس تهیه میکنیم و برای سال آینده در واگذاری غرفه به آنها تجدید نظر خواهیم کرد.
تخصیص غرفه جمعی به ناشران کودک
رئیس انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک در ادامه به امکانات رفاهی ناشران در بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران اشاره کرد و گفت: تامین امکانات رفاهی برعهده بخش تسهیلات رفاهی است و هیچکدام از تشکلها در آن نقشی ندارند اما با این وجود ما برای اینکه همه آثار منتشر شده از سوی ناشران بتوانند در نمایشگاه شرکت کنند ناشرانی که به دلایلی واجد شرایط دریافت غرفه نبودند یا تمایلی برای حضور مستقل در نمایشگاه نداشتهاند مورد حمایت قرار دادیم و فضایی به اندازه 200 متر برای ارایه آثارشان به آنها اختصاص دادیم. تعداد این ناشران 40 ناشر بود که در مجموع 800 عنوان کتاب از آنها ارایه شده است.
به گفته قدیانی، انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک، امسال برای نخستین بار این خدمت را به ناشران ارایه داده است و یکی از حسنهای آن این است که ناشر کتابش را در مرکز شهر به دفتر انجمن ناشران تحویل میدهد و مرجوعش را هم بعد از نمایشگاه در همانجا تحویل میگیرد و هیچ وجهی را هم بابت غرفه پرداخت نمیکند. کل هزینههای آن هم توسط مدیرمسئول انتشارات هوپا، به عنوان یک حامی پرداخت شده است.
مفروش شدن سالنهای کودک با چمن مصنوعی
قدیانی در ادامه به کیفیت سالنهای کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب امسال در مقایسه با سالهای گذشته اشاره کرد و گفت: سالنهایی که امسال برای کودکان و نوجوانان در نظر گرفته شده است، نسبت به آنچه که در 8 سال گذشته ارایه میشد فوقالعاده بهتر و باکیفیتتر است. راهروهای سالنها موکت شده است و کودکان کمتر آسیب میبینند. البته قرار بود سالنهای کودک و نوجوان با چمن مصنوعی پوشیده شود اما به دلیل اینکه زمان کوتاه بود چمنهای مصنوعی به موقع به نمایشگاه نرسید، اما در سال آینده راهروهای بخش کودک و نوجوان با چمن مصنوعی مفروش میشود.
وی درباره ارتفاع سالنها نیز اظهار کرد: در سال گذشته حداکثر ارتفاع سالنهای کودک 4 متر بود و امسال این ارتفاع به 5/8 متر افزایش یافته است که سبب افزایش جریان هوا در سالنها میشود. همچنین امسال دستگاههای خنککننده برای سالنهای کودک و نوجوان در نظر گرفته شده است اما به دلیل اینکه در زمان کوتاه سفارش داده شده و زیرساختهای چادرها هنوز به طور کامل تکمیل نشده است، در سیستم آبرسانی مشکل وجود دارد که امیدواریم با تدابیر اندیشیده شده از سوی مسئولان این مشکل هم برطرف شود.
برخورد جدی با عرضه محصولات غیرکتابی در نمایشگاه
مدیر بخش کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب تهران، درباره عرضه اسباببازی، لوازمالتحریر و محصولات غیرکتابی در نمایشگاه کتاب توضیح داد: خوشبختانه با برخورد جدی که با مسئولان غرفههای عرضهکننده این محصولات داشتیم تعداد آنها در نمایشگاه کتاب امسال بسیار کاهش یافته است اما هنوز برخی از ناشران به عرضه اینگونه محصولات ادامه میدهند از جمله آنها کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که معتقد است به دلیل اینکه شورای اسباببازی کشور را اداره میکند، میتواند برخلاف آییننامه نمایشگاه محصولات غیرکتابی مانند عروسک را در نمایشگاه عرضه کند. در حالیکه برخلاف مقررات است و باید رسیدگی شود.
ارزیابی محصولات کودک و نوجوان از نظر بهداشتی و ایمنی
به گفته این مقام مسئول، برخی از وسایل کمکآموزشی که به مثابه کتاب تعریف شده و از سوی کارشناسان حوزه آموزش و پرورش کودکان طراحی شده است میتوانند در نمایشگاه کتاب عرضه شوند و ارایه اینگونه محصولات برای گروه سنیای که فاقد کتاب کاغذی هستند مانند کودکان و خردسالان ایرادی ندارد و اداره کتاب باید با این نوع وسایل به مثابه کتاب برخورد کند و به آنها مجوز کتاب خردسال دهد.
قدیانی توضیح داد: آثاری مانند کتاب «پی.وی.سی»، کتاب حمام، کتاب پارچهای و ... باید از سوی اداره کتاب بیشتر مورد توجه قرار گیرد. همچنین باید از نظر بهداشتی و ایمنی هم این کتابها مورد ارزیابی قرار گیرند. در سایر کشورها، ممیزی فقط برای کتاب کودک و خردسال است که از نظر مسایل ایمنی، بهداشتی و تربیتی بررسی میشود. در ایران اداره کتاب بیشتر به موضوع تربیتی توجه دارد در حالی که محصولات کودک و نوجوان باید از نظر بهداشتی و ایمنی مورد ارزیابی قرار گیرند تا شاهد آسیب دیدن اعضای بدن کودکان نباشیم. همچنین باید توجه کرد که نوع مواد مصرفی به گونهای باشد که در اثر تماس کتاب با دهان کودک، او را مبتلا به بیماری نکند. اینگونه محصولات باید از نظر جنس پلاستیک و کیفیت رنگ مصرفی مورد بررسی قرار گیرند.
استقبال بینظیر مردم در دومین روز نمایشگاه کتاب
رئیس انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک درباره میزان استقبال مردم نیز بیان کرد: در کارشناسیهای انجام شده قبل از برگزاری نمایشگاه پیشبینی میکردیم استقبال مردم از شهر آفتاب چندان زیاد نباشد، اما در دومین روز از نمایشگاه با استقبال بینظیری مواجه شدیم و با اینکه بیش از 15 هزار پارکینگ برای ماشینها در اطراف شهر آفتاب در نظر گرفته شده بود، استقبال به حدی بود که این میزان پارکینگ جوابگو نبود در نهایت تعداد افرادی که در نمایشگاه حضور داشتند سبب ایجاد تراکم بالای افراد در غرفهها شده بود. آمارها حاکی از میزان فروش ناشران برابر یا بیشتر از سال گذشته بود و این مساله ناشران را غافلگیر کرد و اغلب آنها بسیار راضی و متعجب بودند.
توجه به رفع مشکل کارتخوانها
قدیانی در ادامه سخنانش، کارتخوانها را دغدغه جدی ناشران عنوان کرد و گفت: در روز گذشته باوجود تراکم بالای جمعیت، شاهد مقطعی سیستم کارتخوانها در نمایشگاه بودیم. البته بخشی از این مشکل مربوط به آماده نبودن زیرساخت و بخش دیگر به دلیل تغییر بانک مبدا بود و برای مجموعه بانک شهر این حجم استقبال و تراکنش غیرمنتظره بود اما در مجموع تلاش شد که این اشکال به حداقل برسد و امیدواریم در روزهای آینده شاهد رفع این نواقص باشیم.
نظر شما