پاسخ به این سوال‌ها ما را به این موضوع می‌کشاند که نگاهی به عناوین و بعضاً محتوای برخی کتاب‌های منتشر شده در قالب یک جامعه آماری کوچک بکنیم. بسیاری از کتاب‌هایی که امروز منتشر می‌شوند تنها کتابسازی از یک یا چندین کتاب دیگر است که صرفاً کپی و از به هم چسباندن در کنار هم تولید شدند. کتاب‌هایی که پیوستگی نظری در میان محتوایش وجود ندارد و صرفاً نویسنده به دنبال کسب منافع مادی یا معنوی و یا کسب مشروعیت اجتماعی است.
کتابسازی امروز در صنعت نشر کشور به صورت‌های مختلفی انجام می‌گیرد که یکی از انواع آن تبدیل شدن پایان‌نامه‌هایی است که به همان سبک پژوهش‌سازی گردآوری شده و بعد تبدیل به کتاب می‌شود. در یک گزاره کلی میتوان گفت بخش اعظمی از کتابسازی‌ها از سوی جامعه علمی شامل استادان و دانشجویان شکل می‌گیرد و اکنون سوال این است که چرا؟
برخی صاحب‌نظران علوم اجتماعی معتقدند که عدم تدوین معیارهای استاندارد و درست برای ارزیابی استادان و سوق دادن آنها به سوی ارائه مقاله و کتاب در زمان‌های کم، باعث شده محققان و استادان بدون در نظر گرفتن روند صحیح تولید علم، دست به انتشار کتاب و مقاله‌های سطحی بزنند. در اینجا میتوان نقش مولفان کتاب را در پدیده کتابسازی تا حدی تبیین کرد اما در آن سوی میدان نیز ناشران به عنوان یکی دیگر از حلقه‌های صنعت نشر چه نقشی در گسترش کتابسازی دارند؟
ناشران می‌گویند که بازاری شدن سلایق مخاطب، کسب منافع مالی از چاپ کتابسازی‌ها برای ناشران بی نام و نشان، عدم نظارت بر فعالیت‌های ناشران، درجه‌بندی نبودن ناشران و... از جمله دلایلی است که به پدیده کتابسازی دامن زده است.
خبرگزاری کتاب ایران در سلسله گفت‌وگوهایی که با یازده جامعه‌شناس و ناشر داشته کوشیده تا به بررسی دلایل جامعه‌شناختی موثر پدیده کتابسازی بپردازد. در این گفت‌وگوها عماد افروغ جامعه‌شناس، مولف و سیاستمدار ایرانی، مهدی لبیبی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، محمد شاپوری، مدیر انتشارات بهمن برنا، باقر ساروخانی، استاد پیشکسوت جامعه‌شناسی، شیوا شکاری، مدیر انتشارات جامعه‌شناسان، رحیم محمدی، مدرس رشته جامعه‌شناسی و مدیر حلقه مطالعاتی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، سعید احمدی، مدیر انتشارات تیسا، وحید احمدی، معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، خسرو آذربایجانی، مدیر عامل نشر یادآوران و محمدرضا جوادی‌یگانه، رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات نظرات متعددی را درباره کتابسازی داشته‌اند.
در ادامه می‌توانید با کلیک بر اینجا دیدگاه این پژوهشگران و کارشناسان را بخوانید.
| ردیف | عنوان مصاحبه‌شونده | جمله کلیدی | مطالعه در ایبنا |
| 1 | عماد افروغ جامعه‌شناس، مولف و سیاستمدار ایرانی | شاخص‌های فعلی ارزیابی استادان آنها را به سوی کتابسازی سوق می‌دهد | اینجا |
| 2 | مهدی لبیبی، استاد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی | برخی با کتابسازی می‌خواهند مشروعیت کسب کنند | اینجا |
| 3 | محمد شاپوری، مدیر انتشارات بهمن برنا | وقتی قانون واقعیت‌ها را نمی‌بیند کتابسازی گسترش می‌یابد | اینجا |
| 4 | باقر ساروخانی، استاد پیشکسوت جامعه‌شناسی | مشتریان کتاب زیاد شود نویسندگان کتابسازی نمی‌کنند | اینجا |
| 5 | شیوا شکاری، مدیر انتشارات جامعه‌شناسان | درجه‌بندی ناشران می‌تواند به ارزیابی آثار استادان و جلوگیری از کتابسازی کمک کند | اینجا |
| 6 | رحیم محمدی، مدرس رشته جامعه‌شناسی، مدیر حلقه مطالعاتی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران | رسانه‌ها کتابسازی را افشا و معرفی کنند | اینجا |
| 7 | مرتضی قلیچ، مدرس جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی | ناکارآمدی نظام دانشگاهی در قالب کتابسازی تجلی یافته است | اینجا |
| 8 | سعید احمدی، مدیر انتشارات تیسا | بازار کتاب به مرور ناشران زرد و آثار ضعیف را حذف می‌کند | اینجا |
| 9 | وحید احمدی، معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری | تشکیل شورای توسعه پژوهش و فناوری علوم انسانی به کنترل پدیده کتابسازی کمک می‌کند | اینجا |
| 10 | خسرو آذربایجانی، مدیر عامل نشر یادآوران | ناشران مخالف با پدیده کتابسازی اندک هستند | اینجا |
| 11 | جوادی‌یگانه، رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات | تولید 70 هزار عنوان کتاب با وجود کتابسازی افتخاری ندارد! | اینجا |
نظر شما