گفتوگو با سید محمود میرعزیزی به مناسبت روز جهانی موزه
مهمترین هدف کتاب «مدیریت موزه» افزایش سطح آگاهی مدیران موزه است
سید محمود میرعزیزی، پژوهشگر و یکی از نویسندگان کتاب «مدیریت موزه» معتقد است: مدیریت در موزه تنها مراقبت فیزیکی از آن نیست و شامل فاکتورهای بسیاری است. یکی از اهداف مهم این کتاب نیز بالابردن سطح آگاهی مدیران موزه از این موارد است.
از اهداف مهم اين مجمع، گسترش موزهها در سراسر جهان، همكاري همهجانبه موزهها برای رسيدن به اهداف فرهنگي، جلوگيري از نابودي فرهنگ بومي هر كشور و ايجاد مانع در برابر فرهنگهاي بيگانه است. همچنين هدف از تشكيل مكاني به نام موزه، نگهداري آثار گذشتگان و انتقال آنها به نسلهاي آينده، ايجاد و تقويت تفاهم ميان ملل و اقوام، شناخت و نمايش سهم اقوام و ملل در فرهنگ و تمدن جهاني و پيشگيري از انهدام فرهنگ بومي و جلوگيري از هجوم فرهنگهاي نامأنوس است.
کتاب «مدیریت موزه» تالیف مشترک سید محمود میرعزیزی، ابوالفضل صادقپور و مریم خلیلزاده مقدم است که مهمترین مباحث مدیریتی موزه را میکند. به مناسبت روز جهانی موزه و برای معرفی کاملتر این کتاب سراغ میرعزیزی، یکی از نویسندگان کتاب رفتیم و از انگیزه تالیف این کتاب و نکات تمایز آن با دیگر کتابهایی که در این حوزه نوشته شده، با او سخن گفتیم.
میرعزیزی درباره انگیزه تالیف این کتاب اظهار کرد: موزههاي امروز بايستي اطلاعرسان، برنامهريزيشده و لذتبخش بوده و از لحاظ اجتماعي مؤسسهاي قابل قبول و توجيه شده از سوي جامعه باشد. براي رسیدن به چنين اهدافي الگوي جديدي از مديريت با در نظر گرفتن اصول پيشرفته در زمينه پژوهش، علم اقتصاد، حقوق، آموزش و بر پايه جديدترين يافتهها در اين زمينه به اين مهم ميپردازد.
وی ادامه داد: مدیر موزه بالاترین شخص تصمیم گیرنده در برنامههای راهبردی موزه است. مدير، راهبري فكري موزه را از طريق دانش تخصصي در زمينه مقررات موزه به عهده دارد. همچنين مسئول سياستگذاري ، تأمين بودجه، ارائه طراح سازماندهي، امور پرسنلي، هدايت برنامهها و مشاهده و هماهنگي كارمندان است.
این پژوهشگر موزه اظهار کرد: از دیگر فعاليتهاي چرخهاي مدیر موزه، تلاش در به دست آوردن اشيا و تکمیل مجموعههای موزه، فراهم کردن شرایط مناسب نگهداري اشیا و زمینههای تحقيق، تفسير و نمايش اشيا است. مدیریت موزه برای توسعه و سازماندهی هر موزه اهمیت حیاتی دارد. به همین دلیل موزهها میتوانند با مدیریت درست و اصولی بهعنوان یکی از مهمترین مراکز اقتصادی کشورها چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی به فعالیت بپردازند.
عضو هیات علمی دانشگاه هنر شیراز درباره فصلهای این کتاب گفت: این کتاب شامل 9 فصل است. فصل نخست مدیریت و مفهوم آن را مورد بررسی قرار میدهد. در فصل بعد مدیریت در موزه محور بحث است. این فصل شامل پنج بخش با عناوین موزهشناسی، انواع موزهها بر اساس نحوه مدیریت، برنامهریزی موزه، چالشهای موزه و مدیریت بحران در موزه است. فصل سوم کتاب به ساختار و آییننامه موزه میپردازد که این فصل نیز شامل پنج بخش است. اساسنامه مجموعههای فرهنگی، اصول اخلاقی موسسهای، ساختار آییننامهای موزه، استانداردها و اخلاق حرفهای در موزه و استانداردهای موزهای در هریک از بخشها مورد مطالعه قرار میگیرد.
وی ادامه داد: فصل چهارم با عنوان موزه و اقتصاد به موضوعاتی چون بازاریابی در موزه، طرح بازاریابی موزه، مطالعات بازار، مدیریت دانش مشتری در موزهها میپردازد. فصل بعدی مدیریت منابع انسانی موزه را در چهار بخش با عناوین مدیریت منابع انسانی در موزه، ساختار و فرهنگ سازمانی، مدیریت عملکرد و منابع انسانی و موزهها و کارکردهای آن مورد بررسی قرار میدهد. فصل ششم به موضوع معرفی و آموزش در موزه میپردازد و در فصل بعد مدیریت مجموعهها محور بحث قرار میگیرد.
میرعزیزی گفت: جایگاه مدیریت در مجموعهها، امنیت و حفاظت در موزه، مدیریت اشیا در موزه، مدیریت فضا در مخازن موزهها و کارکردهای مدیریت اشیا در موزه از موضوعات مورد مطالعه این فصل از کتاب است. «مدیریت و برنامهریزی راهبردی موزه» عنوان فصل هشتم کتاب است که در این فصل ضرورت مدیریت راهبردی موزه، برنامههای موزه، شیوههای جذب و حفظ مخاطب و مدیریت خدمات بازدیدکننده مورد بررسی قرار میگیرد. فصل پایانی کتاب نیز به مدیریت نوین در موزه اختصاص دارد.
نویسنده کتاب «مدیریت موزه» ادامه داد: متاسفانه در کشور ما موزهها کاملا سنتی اداره میشوند و هیچ گونه نگاه مدیریتی درست و بلند مدت و دارای ساختار در موزهها وجود ندارد. برهمین اساس تلاش کردیم کتابی تالیف کنیم که نگاهی جدید و نو در عرصه مدیریتی موزه را نشان دهد. در کل هدف اصلی کتاب این است که به مدیران زحمتکش موزهها بگوییم مدیریت در موزه تنها باز و بسته کردن و مراقبت فیزیکی از موزه نیست بلکه باید فاکتورهای زیادی را در نظر داشته باشیم. حداقل اینکه از مشاوران و متخصصان مختلف استفاده کنیم.
وی با اشاره به نکات تمایز این کتاب با دیگر کتابهایی که در این حوزه نوشته شده بیان کرد: باید گفت کتابی جامع و کامل در حوزه مدیریت موزه در کشور به نگارش در نیامده و این مبحث در کتابها و بهویژه مجلات مختلف به صورت پراکنده مورد بررسی قرار گرفته است.خوشبختانه این کتاب توانسته این خلا را پر کند. در این کتاب تمامی موارد مدیریتی که باید در موزهها مورد توجه قرار گیرد، بررسی شده است.
میرعزیزی به هدف انتشار این کتاب نیز اشاره کرد و افزود: هدف کتاب از یک سو بالا بردن سطح آگاهی مدیران موزه و از سوی دیگر نشان دادن اهمیت اداره موزهها در جهان و نحوه مدیریت آنها در کشورهای توسعه یافته است. در کشور ما کتابهای فراوانی در حوزه مدیریت به نگارش در آمده و توجه کمی به حوزه مدیریت فرهنگی شده است. میتوان گفت در مباحث مدیریتی هیچ توجه خاصی به موزه و موزهداری نشده است.
این پژوهشگر در پایان سخنانش درباره مخاطبان این کتاب گفت: این کتاب به صورت تخصصی مباحث مدیریتی موزه را برای متخصصان این حوزه مطرح کرده است. در عین حال علاقهمندان به مباحث موزه نیز میتوانند از محتویات آن بهره لازم را برده و بر آگاهیهای خود بیفزایند. لازم به ذکر است، اگرچه این کتاب مباحث مدیریتی در اداره موزهها را به صورت جامع و متناسب با جدیدترین شیوه موزهداری دنیا بیان میکند، ولی بنده معتقدم باید از پتانسیلهای فرهنگی خود نیز در این زمینه بهره ببریم.
کتاب «مدیریت موزه» تالیف مشترک ابوالفضل صادقپور، سیدمحمود میرعزیزی ومریم خلیلزاده مقدم در 408 صفحه از سوی انتشارات مهکامه در دسترس علاقهمندان به مباحث موزهداری قرار گرفته است.
نظر شما