خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- گرچه رمان«تصرف» را نمی‌توان به عنوان رمانی تمام و کمال از نظر استفاده از عناصر داستانی پذیرفت اما سازوکار نوشتن این اثر به گونه‌ای است که تکیه بر مفهوم دارد و نه تکنیک.
زاهدی در این کارپیش ازآن‌که به مساله چگونه نوشتن بیندیشد، موضوع درک بیشتر مخاطب از پیام متن را مورد توجه قرار داده است؛ یعنی نویسنده در این اثر دنبال ارائه مفهومی است که به عنوان یکی از دغدغه‌های اهالی فرهنگ مطرح است.
بدون تعارف باید گفت که زاهدی بر مساله‌ای دست گذاشته که نویسندگان دیگر ازآن غافل بوده‌اند.مساله‌ای که می‌تواند دستمایه خوبی برای خلق ده‌ها کار خوب از این دست باشد. نکته قابل توجه در این کار، نبود پوشش‌های شعار گونه در پرورش شخصیت‌هاست، یعنی نویسنده در نوشتن این رمان پژوهش‌هایی انجام داده که ریشه مستند دارند و همین مستند گونگی است که ذهن خواننده را به دنبال خود می‌کشاند.
آغاز خوب این رمان نشان می‌دهد که نویسنده در کندوکاو پیرامون شخصیت‌های داستانی‌اش زحمت فراوانی متقبل شده چون باور پذیری شخصیت‌ها به دلیل گرایش به سمت فرقه‌هایی مجهول الهویه به خوبی ساخته و پرداخته شده‌اند:«اوضاع لحظه به لحظه داشت وخیم‌تر می‌شد. احساس می‌کردم از نظر روحی، مورد حمله قرار گرفته‌ام. چیزهایی می‌شنیدم و تصاویری می‌دیدم که به من هشدار می‌داد دارم سلامتی‌ام را از نظر روانی از دست می‌دهم. درخواب، کابوس های دهشت انگیز می‌دیدم و در بیداری، امور غریبی را تجربه می‌کردم که با هیچ منطقی قابل توجیه نبود...»
شخصیت‌های مثبت و منفی این رمان که افزون بر پنجاه نفر هستند نشان می‌دهد که نویسنده تا حد زیادی در مهار موقعیت داستانی موفق بوده اما درج شعرهایی از شاعران مختلف بدون نیاز منطقی ساختار اثر، اولین ضربه را به پیکره کار وارد کرده‌است. به نظر می‌رسد که زاهدی هرزمان که احساس کرده کارش دارد از نفس می‌افتد، شعرهایی انتخاب کرده و در روند کار گنجانده‌است، آن هم شعرهایی که ظاهرا از دید خود اودارای وجهی منفی هستند و معمولا درمجالس فرقه‌های انحرافی خوانده می‌شوند.
به هر شکل باید گفت کسی که توانسته رمانی در حجم هفتصد و چهل وچهار صفحه بنویسد، ذاتا نویسنده است؛ آن هم نویسنده‌ای که علاوه بر روایت داستانی، دغدغه‌های انسانی دیگری را نیز باخود یدک می‌کشد.
یکی دیگر ازنکته‌هایی که گاه ریتم کار را ازنفس می‌اندازد، غلبه نگاه مستند نگارانه بر روایت داستانی است، به این معنا که نویسنده در بعضی فصول کارچنان محصور پیام متن می‌شود که روایت را به خطابه‌ای نصیحت گونه تبدیل می‌کند . این نوع نگاه که ردپای آن را به وفور می‌توان در لابه لای اثردرک و دریافت کرد، آن گونه که باید و شاید در اقناع خواننده حرفه‌ای موفق عمل نمی‌کنند:«بعد ازآن ناهنجاری‌های دسته جمعی و عقده گشایی‌های عجیب و غریبی که انسان را به یاد مردمان شهر سودوم و گموره می‌انداخت، اندک اندک جمع مستان رفتند که آن دقایق باقی مانده و پایانی شب را به استراحت بپردازند و بتوانند صبح فردا، دوباره همان نقاب فریب دهنده آدم‌های معقول و به قاعده را بر چهره بزنند...»
رمان تصرف در شمارگان هزار و 200 نسخه و قیمت 42 هزار تومان از سوی انتشارات نیستان منتشر شده‌است.
سه‌شنبه ۲۶ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۱:۰۰
نظر شما