همایش «استاندارد آموزش و آموزش استاندارد در چرخه آموزش کشور»
داوری اردکانی: باید به دانشآموزان وقت مطالعه آزاد و غیردرسی داد/ «استاندارد» بیداری میخواهد
رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در آئین افتتاحیه همایش «استاندارد آموزش و آموزش استاندارد (4الف) در چرخه آموزش کشور»گفت: باید مجالی را برای دانشآموزان بگذاریم که به کتابفروشیها بروند و وقت برای مطالعه آزاد غیردرسی داشته باشند. اگر این کارها را انجام ندهیم به استاندارد نمیرسیم.
داوری اردکانی در این آئین با اشاره به اینکه استاندارد یک بحث معمول است و ممکن است کسانی آنرا نپسندند، اظهار کرد: من اولینبار این لفظ را در حوزه علم و در مقالهای که در فرانسه درباره زندگی استاندارد چاپ شده بود شنیدم. نگرانی نویسنده این بود که اروپا از شیوه آمریکایی تقلید میکند و آنجا استاندارد لفظ منفی درنظر گرفته شده بود. این مشکل رفع شدنی است و استاندارد محدود کردن است. استاندارد متعلق به دنیای تکنولوژی و مربوط به تکنیک است.
استاندارد برای جهان نانو تکنولوژیک است
وی افزود: در گذشته اندازه و اعتدال بود، اما استاندارد به معنی کنونی نمیتوانست وجود داشته باشد؛ استاندارد برای جهان نانو تکنولوژیک است. در صنعت و تکنولوژی و تولید صنعتی استاندارد یک ضرورت است. مگر آموزش و تعلیمات از تکنولوژی جداست، مگر جامعه مجموعه اجزای غیر مستقل است؟ جامعه بشری یک امر درهم فشرده و درهم بسته است و وحدت دارد. نه تکنولوژی از فرهنگ و آموزش جداست و نه سیاست از اینها جداست. جامعه خوب جامعهای است که این موارد در آن باهم هماهنگ باشند و جامعهای است که رعایت استاندارد و داشتن استاندارد در آن وجود داشته باشد.
رئیس فرهنگستان علوم در ادامه گفت: همه کشورها چه پیشرو باشند چه پیشرو نباشند، میتوانند ملاکی از پیشرفت و وضع مطلوب داشته باشند. هر کشور توسعه نیافته نیز میتواند نظری داشته باشد و استاندارد را درنظر بگیرد. استاندارد تکنولوژی و آموزش نیز باید از همین جا درست شود؛ آنچه مصرف جهانی دارد استاندارد آن جهانیتر است. در تعلیم و تربیت نیز علاوه بر مخالفتهایی که در مورد استاندارد وجود دارد، باید استانداردی ایجاد کرد.
علم استاندارد ندارد
داوری اردکانی با تأکید بر اینکه نوآموز را باید آزاد گذاشت تا یاد بگیرد، عنوان کرد: در آموزش و پرورش این اشاره را داشتم که داشتن استاندارد چیزی نبوده که از اول مورد توافق باشد، اما حالا قابل قبول است. آموزش و پرورش قدیم ما نیز استاندارد نبود، اما حالا باید استاندارد شود. امروزه همه باید باسواد باشند. اطلاعات معین داشته باشند، باید بدانند که چه اندازه بدانند باید ببینیم که چرا آموزش میدهیم، چه کسی را باید آموزش دهیم؛ اگر این موارد را نداشته باشیم نمیتوانیم به مقصود برسیم.
وی ادامه داد: هر کشوری باید برنامهای با توجه به امکانات خود داشته باشد و بداند چه میکند چه باید بکند و به کجا باید برسد. آیا واقعا آموزش و پرورش ما کاری یا کوششی انجام دادهاند که به استاندارد دست یابند؟ وقتی که به تعلیم و تربیت کشورهای مختلف نگاه میکنیم ما کشوری هستیم که بیشتر به دانشآموزان و دانشجویان خود میپردازیم. اگر در حوزه ارشد و دکترا استانداردی قرار دهیم میتواند مفید باشد. هرچند برای دورههای بالاتر نمیتوان استاندارد گذاشت، چراکه علم استاندارد ندارد.
بچههای ما فقط درس و کتابهای درسی میخوانند
رئیس فرهنگستان علوم گفت: ما باید از 12 یا 13 سالگی برای دانشآموزان کتاب تعیین کنیم، آنها باید کتاب بخوانند و زمانی را برای کتاب خواندن قرار دهیم تا آنها آزادانه کتاب بخوانند. این مساله سادهای است اما به آن توجه نمیکنیم. بچهها تنها درس و کتابهای درسی میخوانند. چرا باید فرزندان 15 ساله ما ریاضی، فیزیک، شیمی، تاریخ و جغرافیا را در یک اندازه بدانند و یاد بگیرند؛ همه درسها را در کنار هم به یک اندازه نمیتوان آموخت.
وی با یادآوری مثالی درباره کتاب جغرافیای وحید خانلری بیان کرد: من این کتاب را خواندم و بسیار از آن لذت بردم، اما وزیر آموزش و پرورش آن زمان تشخیص داد که چنین کتابی برای دوره ابتدایی و دانشآموزان 11 ساله استاندارد نیست. در اینکه تمام دانشآموزان باید ریاضی بخوانند تردیدی نیست، اما باید بدانیم به جای اینکه پنج برابر ریاضی تعلیم دهیم، دانشآموز باید کتابهای دیگر هم بخواند. باید به اندازه بیاموزیم و مجالی را برای دانشآموزان بگذاریم که به کتابفروشیها بروند و وقتی برای مطالعه آزاد غیردرسی داشته باشند. اگر این کارها را انجام ندهیم به استاندارد نمیرسیم.
استاندارد بیداری میخواهد
داوری اردکانی افزود: استاندارد باید برای استاندارد باشد. در هر کشوری بخواهیم به استاندارد برسیم باید افرادی باشند که برای استاندارد کار کنند. من تجربه تغییر بنیادی نظام آموزش و پرورش را دارم و هدف این بود که آموزش و پرورش را استاندارد کنیم. باید کوشید که آموزش و پرورش به اندازه خود در هر جایی و در هر سنی و مرتبهای استاندارد را انجام دهد. استاندارد چیز ثابت و قطعی نیست و همیشه تغییر میکند و جمع سواد و تغییر است. استاندارد با تغییر موقعیت تغییر میکند؛ استاندارد بیداری میخواهد.
نظر شما