به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از گاردین، تراژدی‌های شخصی یا سیاسی، داستانی یا کاملاً واقعی در مورد سودان بسیار است. در اینجا به معرفی 3 اثر بزرگ در این زمینه می‌پردازیم.

«فصل مهاجرت به شمال» نوشته «طیب صالح»
پس از چند سال تحصیل در خارج، راوی بی‌نام به روستای کوچک خود واقع در پیچ نیل برمی‌گردد درحالی‌که مشتاق داشتن سهمی در پیشرفت سودان جدید پس از استعمار است. در آنجا او به غریبه‌ای مرموز به نام مصطفی سعید برمی‌خورد که او نیز سال‌ها در اروپا زندگی کرده است.
آن‌ها با یکدیگر بیشتر آشنا می‌شوند و سعید داستان زندگی خود را در لندن و اینکه چگونه مغلوب اتفاقات گوناگون شده و به سودان بازگشته است، برای راوی تعریف می‌کند.
یک روز سعید به‌طور ناگهانی ناپدید می‌شود و مشخص می‌شود ظاهراً غرق‌شده است. سپس راوی داستان به دنبال همسر و فرزندان او می‌گردد.
مرد جوان در معرض تصمیم‌گیری‌های سختی قرارگرفته و خود را گرفتار در میان آفریقا و اروپا و سنت و مدرنیته می‌یابد و تغییراتی که با روی کار آمدن حاکمان جدید آفریقایی در کشورش ایجادشده، او را روزبه‌روز بیشتر دچار سرخوردگی می‌کند.
روایت رمانتیک و غم‌انگیز صالح درباره ناهنجاری‌های فرهنگی میان استعمارگر و استثمارشده، یکی از بهترین آثار ادبیات عرب محسوب می‌شود. بااین‌وجود، عبارات صریح جنسی و محتوای سیاسی آن باعث شده این رمان در بسیاری کشورهای عربی و مخصوصاً سودان ممنوع اعلام شود.
صالح سال‌ها در اروپا زندگی کرد و در بی‌بی‌سی لندن و یونسکو در پاریس کارکرد و سرانجام در سال 2009 درگذشت.

«کوی ترانه‌ها» نوشته «لیلا ابوالعلا»
در رمان ابوالعلا که در دهه 1950 روی می‌دهد، سرنوشت خانواده ثروتمند و قدرتمند ابوزید بیان می‌شود. هنگامی‌که سودان به دنبال دستیابی به استقلال از چنگال انگلیس و مصر فرار می‌کند، خانواده ابوزید نیز مانند کشورشان با چالش‌های تغییرات جهانی مواجه می‌شود.
محمود، بزرگ خاندان ابوزید که تاجری بنام و موفق است، در دودنیای متفاوت زندگی می‌کند (آن چنانکه همسران او سمبل آن هستند) یکی جامعه سنتی و بی‌سواد سودان و دیگری مصر که جوان‌تر و پیشرفته‌تر است.
نور، پسر کوچک‌تر محمود که وارث کسب‌وکار خانوادگی است و ثریا، خواهرزاده او تصمیم به ازدواج با یکدیگر می‌گیرند که مسلماً آینده‌ای پرزرق‌وبرق در انتظار آن‌ها خواهد بود. اما نور در یک حادثه شنا فلج شده و تمام آرزوهای آن‌ها در پیچ‌وتاب سرنوشت بر باد می‌رود.
هنگامی‌که نور برای احیای زندگی خود تلاش می‌کند، کشمکش‌های فزاینده در خانواده منجر به درگیری میان زنان محمود می‌شود ( برخورد میان گذشته و آینده).
داستان‌سرایی زیبای ابوالعلا و شخصیت‌های پیچیده‌ای که به‌خوبی پردازش‌شده‌اند، داستان سرگذشت این خانواده را جذاب می‌کند.
ابوالعلا در قاهره متولد و در خارطوم بزرگ‌شده است. او «کوی ترانه‌ها» را با الهام از زندگی عموی خود، «حسن عواد ابوالعلا» شاعر و ترانه‌سرایی که براثر یک تصادف فلج شد، نوشته است.

«سودان» نوشته «ریچارد کاکت»
سودان با اعلام استقلال از انگلیس در سال 1956در آستانه آینده‌ای درخشان قرار گرفت. اما این بزرگ‌ترین کشور آفریقایی وارد جنگ داخلی میان عرب‌های مسلمان در شمال و سیاهان مسیحی در جنوب شد و به طرز اسف‌باری از درون فروپاشید.
بی‌تفاوتی خارطوم نسبت به منطقه و تمرکز بیش‌ازحد بر قدرت و منافع اقتصادی، جرقه شورش‌ها در جنوب و شرق و دارفور در غرب را روشن کرد و تشدید اختلافات قومی و مذهبی نیز دولت را بیشتر تضعیف کرد.
جنایت در دارفور که در آن شبه‌نظامیان موردحمایت دولت اقدام به پاک‌سازی قومی کرده بودند، به اوج خود رسید و عمرالبشیر، رئیس‌جمهور وقت سودان به اتهام جنایات جنگی، تحت پیگرد دادگاه کیفری بین‌المللی قرار گرفت.
این جنگ داخلی 50 ساله بیش از دو میلیون نفر قربانی گرفت و درنهایت با امضای توافق صلح در سال 2005 با جدایی جنوب سودان، به پایان رسید.
کاکت در این کتاب خواندنی و آموزنده که بیان تاریخ و ارائه تحلیلی از شکست دولت سودان است، مصاحبه با بسیاری از بازیگران اصلی این رویداد را آورده است. او مداخله سیاستمداران غربی، رهبران بی دل و جرئت آفریقایی، کشورهای مسلمانی که با بی‌شرمی سکوت کردند و سیاستمداران کوته‌نظر سودانی را در قبال این فاجعه سرزنش کرده و می‌گوید: متأسفانه نمی‌توان در مورد آینده خوش‌بین بود، سودان در خون متولدشده و هنوز هم راه دیگری برای زندگی کردن بلد نیست.
کاکت به مدت 5 سال ویراستار مجله اکونومیست و پیش از آن نیز مدرس دانشگاه کالج لندن بود.