به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، همزمان با روز بزرگداشت ملاصدرا (صدرالمتالهین) هجدهمین همایش بزرگداشت ملاصدرا با موضوع «فلسفه و صلح جهانی» صبح امروز اول خرداد با حضور جمعی از استادان و صاحبنظران حوزه فلسفه در مجتمع فرهنگی آدینه تهران کار خود را آغاز کرد.
 
آیت‌الله سید محمد خامنه‌ای، رئیس بنیاد حکمت اسلامی صدرا در ابتدای این مراسم با اشاره به تعریف جنگ و صلح گفت: رابطه بین جنگ و صلح رابطه عدم و ملکه است بدین معنی که تا جنگ نباشد صلح معنا پیدا نمی‌کند. بنابراین جنگ اصالت دارد و وقوعش مهم است و بشر باید به دنبال صلح باشد. 

وی ادامه داد: انسان دارای بعد حیوانی و انسانی است و نفس حیوانی انسان به دنبال جنگ و نفس انسانی آن به دنبال صلح است. 

وی با اشاره به طرح مساله اصالت جنگ در کشورهای غربی افزود: اکنون در غرب این موضوع مطرح است که آیا اصل بر اصالت جنگ است و یا اصل بر اصالت صلح؟ به اعتقاد غربی ها در نظام بشری باید جنگ باشد و به صورت طبیعی جنگ ناگزیر است. اما در مقابل، اصالت صلح نیز مطرح است. 

به گفته رئیس بنیاد حکمت اسلامی صدرا در جنگل قانون زور حاکم است و هر که زورش بیشتر باشد حق با اوست اما به لحاظ نفس انسانی بر عکس این قضیه حاکم است. 

سید محمد خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به آیات قرآن کریم از وجود سه نفس در انسان نام برد و ادامه داد: ملاصدرا معتقد است قرار داشتن صلح در بین افراط و تفریط یک اعتدال و میانه‌روی قرادادی نیست بلکه ناشی از قدرت و سلطه‌ای است که از دو نیروی دیگر وارد می‌شود. در واقع آشتی و صلح در بین این دو قرار دارد. 

وی تاکید کرد: در نفس انسانی صلح اصل است و جنگ صحیح نیست و انسان نیز به دنبال برقراری صلح و جلوگیری از جنگ است. 

وی با بیان این که دو مفهوم صلح و جنگ دو گونه دارند، یادآور شد: اگر صلح با عزت و سر افرازی باشد صلحی الهی است در غیر این صورت صلحی که با ذلت باشد الهی نخواهد بود. 

به گفته سید محمد خامنه‌ای هر صلحی شایسته نیست همان گونه که هر جنگی درست نیست و اگر جنگ برای دفاع نباشد صحیح نیست به گونه‌ای که ما می‌بینیم اگر جنگ برای دفاع نبود به گفته قرآن معابد و مقدسات تا کنون از بین می‌رفت. 

وی عقل را یکی از موضوعات فلسفی دانست که برای صلح جهانی مایه می‌گذارد و اضافه کرد: این عقل مایه اتصال صلح با فلسفه است چون فلسفه با روش عقلانی جنگ را بررسی می‌کند. انسان نیز در این دنیا مکلف است، زیرا امتیازاتی دارد که موجودات دیگر ندارند و اگر انسان لیاقت نداشت به او تکلیف نمی شد. به عبارت دیگر انسان مکلف است تا دنیا را آبادتر کند. 

رئیس بنیاد حکمت اسلامی صدرا با اشاره به دو مفهوم انسان (عالم صغیر) و دنیا (عالم کبیر) گفت: انسان جزئی از عالم کبیر است. بین انسان و عالم رابطه قهری وجود دارد و البته انسان یک تعامل ارادی با دنیا دارد که آن آبادسازی دنیاست. 

وی تاکید کرد: ما تقابل بین انسان و عالم نداریم و نباید باشد چون انسان جزئی از عالم است. 

به گفته سید محمد خامنه‌ای، فلسفه حکم می‌کند که به لحاظ لزوم تعامل میان انسان و عالم کبیر، باید بین این دو تفاهم وجود داشته باشد، چراکه عالم کبیر که همان دنیاست اهداف تکاملی دارد. انسان نیز در این راستا مکلف است تا در این مسیر حرکت کند. 

وی یادآور شد: در نبود صلح این هدف محقق نمی‌شود. البته باید توجه داشت که صلح تنها مقوله خارجی نیست و باید ما صلح را در درون خود نیز برقرار کنیم. انسان تا نتواند در درون خود صلح برقرار کند نمی‌تواند این صلح را در دنیا ایجاد کند.

رئیس بنیاد حکمت اسلامی صدرا همچنین گفت: جوامع وقتی بتوانند تزها و آنتی تزهای خود را حل کنند می‌توانند به صلح پایدار برسند.
 
وی در بخش پاپانی سخنانش با اشاره به وظیفه فیلسوف در این زمینه یادآور شد: فلسفه و فیلسوف در تکامل جامعه بشری مسئول‌اند چون فیلسوف باید به فکر صلح و حاکمیت قوانین طبیعی و به غایت رساندن هدف عالم باشد.