به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در چهل و سومین نشست «زرین قلم» که با حضور حسین انتظامی(معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد)،عماد افروغ، شهرام گیل آبادی، رضا مقدسی و... برگزار شد، معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد در سخنانی ضمن تبریک به نویسنده کتاب گفت: اخلاق حرفه ای متغیر فضای فعلی جامعه رسانه ای است و این عنصر گمگشته واقعی ما است و این مساله سبب شده جایگاه رسانه نزد افکار عمومی و صاحبان قدرت نزول پیدا کرده و مساله دار شود.

انتظامی در ادامه گفت: رسانه مفهومی وارداتی است و مانند بسیاری از پدیده‌های وارداتی به چیزی که مبدعین اصلی به آن توجه کرده اند، بی توجه بوده‌ایم. یکی از الزامات کار رسانه اخلاق حرفه‌ای است که متاسفانه با وجود گسترده بودن این مفهوم در دنیا، در میان روزنامه‌نگاران ایرانی بسیار کم مورد توجه واقع شده است. چند سال قبل در روزنامه همشهری، آیین نامه های حرفه ای و اخلاقی این رسانه ها ترجمه شد که بسیاری از آنها اصول اخلاق حرفه‌ای بود.

این روزنامه نگار در ادامه با اشاره به وجود قانون مطبوعات در کشور گفت: در اغلب موارد، مطالب مغایر با اخلاق حرفه‌ای در رسانه‌ها با قانون نیز مغایر است و به جای آنکه منتظر قانون باشیم، باید خود رسانه‌ها در این زمینه دست به پالایش بزنند. سایر متغیرها در جایگاه بعدی قرار می‌گیرند. حتی در دولت هایی که در عرصه رسانه برای خود وظایف حداقلی در عرصه رسانه‌ها قائلند، باز هم دولت‌ها به امنیت فضای تبادل اطلاعات بسیار توجه می‌کنند و آن را به عهده حاکمیت می‌دانند و به گونه‌ای قانون‌گذاری می‌کنند که حقوق شهروندی توسط دولت، دیگران و رسانه ها پایمال نشود.

انتظامی سپس با اشاره به رواج شبنامه‌های الکترونیکی در عرصه رسانه ای کشور گفت: این رسانه ها که اخبار خود را با عبارت: شنیده شد، گفته شد و... درج می کنند مصداق این بی‌اخلاقی است و پالایش این فضا به عهده خود رسانه‌ها است.

معاون مطبوعاتی با اشاره به کاهش شاخص میزان مصرف کاغذ در امریکای شمالی و اروپای غربی به عنوان مناطق صنعتی در دنیا گفت: پیامک خبری یکی از جلوه های ارائه اخبار و اطلاعات به صورت غیر کاغذی است. ما به راحتی می‌توانیم با تولید محتوا در فضای رسانه‌ای کشور با اتکاء به فرهنگ و زبان خودمان که هم هویت بخش و هم امنیت آفرین است، از ظرفیت های فناوری جدید استفاده کنیم.

افروغ: اخلاق رسانه ای مغفول شده است
در بخش دیگری از این نشست، عماد افروغ که برای کتاب «پیامک خبری» مقدمه ای نوشته در سخنانی گفت: بعد از تماس نویسنده برای نگارش مقدمه‌ای جهت کتاب، از باب اینکه از هر فرصتی در سال‌های اخیر استفاده کردم تا تذکر اخلاقی بدهم، این مساله را پذیرفتم. در خصوص مباحث نسبت اخلاق و رسانه تصور می‌کنم ذیل فشارهای بی امان اغواگرایی رسانه‌ای، اخلاق در حال مغفول واقع شدن است. چندی پیش مصاحبه ای با دانشجویان رشته دکتری رسانه داشتم و متوجه شدم فضا جور دیگری است. در میان این جمع این تصور وجود داشت که هرکس بیشتر در فضای رسانه‌ای باشد و تواتر بیشتری داشته باشد، موجه‌تر است. به نظرم به این مساله باید توجه ویژه‌ای کرد.

افروغ در ادامه افزود: امروز با تکنولوژی به نام تلفن همراه و ابزاری به نام پیامک طرف هستیم که هم می تواند کارکردی عاطفی و دوستانه باشد، هم می تواند تخریب های شدید، جانکاه و سازمان یافته داشته باشد. مساله من تخریب های سازمان یافته و رسمی همراه با حمایت های دولت و بی توجهی مقامات قضایی است. متاسفانه مقامات قضایی در برابر موج تخریب ها موضع گیری نمی کنند و صرفا در صورتی که شکایتی صورت گیرد، اقدام به پیگیری موضوع می‌کنند حال آنکه به نظرم اگر انقلاب اسلامی اگر یک حرکت اخلاقی باشد، باید یک مدعی العموم اخلاقی نیز داشته باشد که موضوع را پیگیری کند. من شخصا زمانی که با چنین مساله‌ای مواجه شدم، تصمیم به شکایت نگرفتم چون شکایت کارکردی نداشت.

این استاد دانشگاه سپس درباره مبحث «مجاز گرایی» گفت: برایم سوال است که آیا تکنولوژی جدید ما را از واقعیت‌های روزمره حقیقی دور نمی‌کند و موج عظیمی از برخوردهای سطحی و شتابان نسبت به اطلاعات روزمره ایجاد نمی‌کند و ما را به انسان‌هایی که همه چیز می‌دانند و هیچ چیز نمی‌دانند تبدیل نمی‌کند؟ من در مقدمه کتاب بر حسب ضرورت های زمانی و مکانی به این مسائل توجه کردم و به نظرم باید کمی با حقیقت بیشتر آشنا شویم و توجه بیشتری به نسبت میان رسانه و اخلاق داشته باشیم.
وی در پایان گفت: به نظرم اگر زمانی از صاحبان رسانه‌ها پرسیدیم تئوری شما چیست باید بتوانند پاسخ بدهند و بگویند در فعالیت‌های مطبوعاتی خود کدام نظریه را دنبال می‌کنند؟ دموکراسی مشارکتی؟ اقتدارگرایی؟ آزادی گرایی و... نظریه‌های مخلتفی هستند که یک رسانه باید خط مشی خود را نسبت به این مساله تعیین کند.

بنابراین گزارش، «رضا مقدسی» مدیرعامل سابق خبرگزاری مهر نیز دیگر سخنران این نشست بود که در سخنانی با اشاره به این مطلب که «در فضای رسانه ای کمتر صحبت فرصت و تبادل نظر میان اهالی رسانه پیش می‌آید» گفت: این مساله به دلیل مشغله فراوان دست اندرکاران رسانه است. از طرفی در فضای رسانه ای ما پرداختن به تئوری چندان مشتری ندارد و این یک ضعف است.
مقدسی سپس درخصوص کتاب «پیامک خبری» گفت: این شیوه اطلاع رسانی می‌تواند در مقابل گسترش فضای شایعه در جامعه موثر باشد اما امروزه اخباری که پیامک می‌شود، همان اخبار خبرگزاری‌ها و روزنامه‌هاست که کوتاه و مختصر شده است اما به نظرم این اخبار باید شکل دیگری داشته باشد و نیاز مخاطب را در همان لحظه پاسخ دهد و اگر قرار باشد شبیه رسانه‌های دیگر عمل کند، انطباقی با این رسانه ندارد.

در این نشست گیل آبادی، کارشناس حوزه رسانه هم در سخنانی با اشاره به اینکه گاهی پیامک باعث نشر خبر و ماندگاری آن می شود، گفت: گاهی پیامک باعث سفید خوانی یک اثر می‌شود. حداقل حرکت فکری که این کتاب در ذهن من ایجاد کرد این بود که باعث شد شخصا فکر بیشتری به این رسانه بکنم. از این پس می توان به این موضوع فکر کرد که چطور می توان از رسانه پیامک به عنوان رسانه ای همراه یا پیشاهنگ استفاده کرد.

مهدی پور: پیامک پدیده ای جدید است
فرشاد مهدی پور، نویسنده این کتاب هم در سخنانی درباره این اثر گفت: کتاب «پیامک خبری» شاید اولین اثر ایرانی در این حوزه باشد. روزنامه همشهری در زمان مدیریت حسین انتظامی، این شیوه را در ایران رواج داد و امروزه در رسانه‌های مختلف از آن استفاده می‌کنند، به گونه‌ای که هم اکنون در مواقعی مانند انتخابات، برخی سامانه های خبری روزانه 700 پیامک مخابره می‌کنند. البته این مساله در دنیا هم سابقه ای چندان طولانی ندارند.

وی اضافه کرد: کتاب «رسانه‌ها و سیاست‌های انقلابی» مجموعه‌ای از دغدغه های من در خصوص رسانه است. رسانه ها همواره در ایران مورد پرسش هستند که چگونه دغدغه های انقلابی را پیش خواهند برد. کتاب هم در حوزه های مختلفی مانند: سینما، تلویزیون، خبرگزاری ها و روزنامه ها به بررسی دغدغه‌های انقلابی می‌پردازد.