به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا) ـدكتر دواني ساعتي پيش در اين مراسم كه در سراي اهل قلم بيست و هفتمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران برپا شد با بيان اين مطلب افزود: در اين كتاب نقش پيامبران در دو شكل تنزيه‌گرايي و تشبيه‌گرايي بررسي شده و بيشتر از اينكه درباره شمايل انبياء در سينما بحث كند، کتاب نوعي شمايل‌شناسي سينماست.
وي افزود: هاليوود اوج سينماي غربي و سينماي ايران بهترين نمونه سينماي شرقي به شمار مي‌آيد و آنچه در اين كتاب گفته مي‌شود روايتي از فعاليت سينماي غربي به سركردگي هاليوود و سينماي شرقي و معنوي در سينماي ايران است و بايد كتاب حاضر را با نگرشي جامع‌تر مطالعه كنيم.
دكتر دواني با بيان اينكه در هنر اسلامي هميشه بحث از خير و شر است گفت: شاهنامه فردوسي در تاريخ ما ايرانيان نمونه‌اي از دعوت مردم به سپاه خير است و فردوسي در اين كتاب به گونه‌اي سخن مي‌گويد كه ما وارد سپاه خير شويم. در نقطه مقابل در سينماي هاليوود از خدا و پيامبرانش تصوير خوب و مناسبي نداريم حتي گاهي انيميشن‌هايي ساخته مي‌شود كه بسيار شرم‌آور است.
به گفته وي اين كتاب نوعي شمايل‌شناسي سينما است كه مباحث آن را مي‌توان در ابعاد مختلف گسترش داد.
استاد دانشگاه شاهد تهران با ارائه تعريفي از شمايل گفت: شمايل در معناي عام در حقيقت بيان‌كننده صورت كاملي از تفكر و اعتقاداتي است كه يك دهه از تاريخ به خود مي‌گيرد اما در معناي معمول و اصطلاحي به شمايل‌هاي مقدسي گفته مي‌شود كه چهره انبياء را كشيده است.
دكتر دواني همچنين 3 گونه متفاوت شمايل در طول تاريخ را تشريح كرد و گفت: در يك مرحله شمايل نمادي از انسان كامل است كه در صورت انبياء ظهور مي‌كند و در مرحله ديگر تصويري است كه انسان از وحدت حق مطرح كرده و شمايل و صورت انساني ظهور مي‌كند و در شكل سوم شمايل صورت متافيزيكي دارد كه بشر را به عنوان يك انسان عاقل نشان مي‌دهد. فردي كه عقل ملاك است.
در بخش ديگر اين نشست عبدالله پيچرانلو، محقق و پژوهشگر حوزه رسانه گفت: اين كتاب به چگونگي شخصيت‌پردازي شخصيت‌هاي مقدس در سينماهاي ايران و هاليوود مي‌پردازد و نگاهي نو به سينما دارد، حدود سه دهه است كه در فضاي توليدات تصويري مباحث گوناگوني درباره چگونگي شخصيت‌پردازي پيامبران و امامان در جريان است.
وي در ادامه با طرح اين سوال كه چرا سينما سراغ پيامبران مي‌رود گفت: در ابتداي ظهور سينما از دهه 1990 تصويرپردازي از پيامبران با ارايه تصويري از مسيح (ع) آغاز مي‌شود. اين تصويرپردازي‌ها ابتدا در قالب فيلم‌هاي كوتاه و در ادامه فيلم‌هاي متعدد از حضرت محمد (ص)، حضرت موسي (ع)، حضرت مسيح(ع) و حضرت يوسف (ع) ساخته مي‌شود، در اين ميان در هاليوود كه نظام سينمايي آن مبتني بر گيشه است پيامبران به عنوان شخصيت مقدس براي مخاطبان ارزشمند هستند.
به گفته وي در دوره كنوني اگر روايتي از شخصيت‌هاي مقدس ساخته مي‌شود در واقع بازتوليد پيامي براي امروزي‌ها است به گونه‌اي كه مخاطب با شناخت اين شخصيت‌ها و آگاهي از وضعيت كنوني متوجه مي‌شود كه حسين امروز كيست يا در چه زماني زندگي مي‌كنيم.
سيده راضيه ياسيني نويسنده كتاب «سيماي پيامبران در سينماي ايران و هاليوود» نيز در سخناني گفت: اهميت بازنمايي تصوير پيامبران در حوزه سينما با توجه به مهم‌بودن اين هنر در دوران معاصر موجب شده است كه سينماگران زيادي به سمت ساخت فيلم‌هايي با موضوعات پيامبران بپردازند.
وي ادامه داد: من براي نگارش اين كتاب در ابتدا دو رويكرد تنزيه‌گرايي و تشبيه‌گرايي را در نظر گرفتم و پس از آن 5 نمونه از فيلم‌هاي هاليوود و ايران را به روش نشانه‌شناسي انتخاب كردم. در تحليل اين فيلم‌ها به جمعي از نشانه‌ها رسيدم كه به صورت مفصل در كتاب توضيح داده شده است.
ياسيني همچنين درباره وجه تمايز كتاب خود و پژوهش‌هاي پيش از اين توضيح داد: تاكنون آثار زيادي در مورد اين موضوع منتشر شده كه به موضوع تشبيه‌گرايي پرداخته‌اند، اما به صورت مشخص درباره اين شمايل پيامبران كتابي منتشر نشده است.
وي يادآور شد: در اين كتاب مي‌خواهيم جوهره ملكوتي را در آثار سينمايي به چالش بكشيم و به اين نتيجه برسيم كه چه شمايل و تصويري از پيامبران در سينما نمايش داده شود. نگاه به سينماي ملكوتي و آرماني با نگاه زميني تفاوت زيادي دارد و در اين كتاب درباره اين موضوع به صورت تشريحي صحبت شده است.
به گفته ياسيني در اغلب آثار هاليوودي، پيامبر از وجه زميني برخوردار است و سينماگر تلاش مي‌كند تمام ويژگي‌ها و خصايص يك شخصيت زميني را در پيامبران به تصوير بكشد اما در سينماي ايران براي كارگردانان به گراميداشت مقام پيامبران است و نمونه‌هاي فيلم‌هاي سينماي ايران رويكرد تنزيه‌گرايانه دارند و البته كاستي‌هايي هم وجود دارند كه قابل اغماض است.
عضو هيات علمي پژوهشگاه فرهنگ و هنر تاكيد كرد: براي انتخاب فيلم‌هاي هاليوودي تلاش كرديم از آثار دهه‌هاي مختلف سينماي غرب استفاده كنيم و سير تطور پيامبرنگاري را نشان دهيم. در اين ميان اگرچه غالب سينماي هاليوود معطوف به مسيح (ع) بوده است اما نمونه‌هايي از پيامبران ديگر نيز در آثار آنان به چشم مي‌خورد.
وي اظهار اميدواري كرد: اميدواريم در آينده‌اي نزديك از پيامبران سيمايي ارائه شود كه دقيق و مبتني بر تحقيق و پژوهش باشد و فيلمنامه‌نويسان قبل از هر اقدامي پژوهش و تحقيق را سرلوحه كارهاي خود قرار دهند.
مراسم رونمايي از «سيماي پيامبران در سينماي ايران و هاليوود» ساعت 13 و 30 تا 14 و 30 در سرای اهل قلم بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
وي افزود: هاليوود اوج سينماي غربي و سينماي ايران بهترين نمونه سينماي شرقي به شمار مي‌آيد و آنچه در اين كتاب گفته مي‌شود روايتي از فعاليت سينماي غربي به سركردگي هاليوود و سينماي شرقي و معنوي در سينماي ايران است و بايد كتاب حاضر را با نگرشي جامع‌تر مطالعه كنيم.
دكتر دواني با بيان اينكه در هنر اسلامي هميشه بحث از خير و شر است گفت: شاهنامه فردوسي در تاريخ ما ايرانيان نمونه‌اي از دعوت مردم به سپاه خير است و فردوسي در اين كتاب به گونه‌اي سخن مي‌گويد كه ما وارد سپاه خير شويم. در نقطه مقابل در سينماي هاليوود از خدا و پيامبرانش تصوير خوب و مناسبي نداريم حتي گاهي انيميشن‌هايي ساخته مي‌شود كه بسيار شرم‌آور است.
به گفته وي اين كتاب نوعي شمايل‌شناسي سينما است كه مباحث آن را مي‌توان در ابعاد مختلف گسترش داد.
استاد دانشگاه شاهد تهران با ارائه تعريفي از شمايل گفت: شمايل در معناي عام در حقيقت بيان‌كننده صورت كاملي از تفكر و اعتقاداتي است كه يك دهه از تاريخ به خود مي‌گيرد اما در معناي معمول و اصطلاحي به شمايل‌هاي مقدسي گفته مي‌شود كه چهره انبياء را كشيده است.
دكتر دواني همچنين 3 گونه متفاوت شمايل در طول تاريخ را تشريح كرد و گفت: در يك مرحله شمايل نمادي از انسان كامل است كه در صورت انبياء ظهور مي‌كند و در مرحله ديگر تصويري است كه انسان از وحدت حق مطرح كرده و شمايل و صورت انساني ظهور مي‌كند و در شكل سوم شمايل صورت متافيزيكي دارد كه بشر را به عنوان يك انسان عاقل نشان مي‌دهد. فردي كه عقل ملاك است.
در بخش ديگر اين نشست عبدالله پيچرانلو، محقق و پژوهشگر حوزه رسانه گفت: اين كتاب به چگونگي شخصيت‌پردازي شخصيت‌هاي مقدس در سينماهاي ايران و هاليوود مي‌پردازد و نگاهي نو به سينما دارد، حدود سه دهه است كه در فضاي توليدات تصويري مباحث گوناگوني درباره چگونگي شخصيت‌پردازي پيامبران و امامان در جريان است.
وي در ادامه با طرح اين سوال كه چرا سينما سراغ پيامبران مي‌رود گفت: در ابتداي ظهور سينما از دهه 1990 تصويرپردازي از پيامبران با ارايه تصويري از مسيح (ع) آغاز مي‌شود. اين تصويرپردازي‌ها ابتدا در قالب فيلم‌هاي كوتاه و در ادامه فيلم‌هاي متعدد از حضرت محمد (ص)، حضرت موسي (ع)، حضرت مسيح(ع) و حضرت يوسف (ع) ساخته مي‌شود، در اين ميان در هاليوود كه نظام سينمايي آن مبتني بر گيشه است پيامبران به عنوان شخصيت مقدس براي مخاطبان ارزشمند هستند.
به گفته وي در دوره كنوني اگر روايتي از شخصيت‌هاي مقدس ساخته مي‌شود در واقع بازتوليد پيامي براي امروزي‌ها است به گونه‌اي كه مخاطب با شناخت اين شخصيت‌ها و آگاهي از وضعيت كنوني متوجه مي‌شود كه حسين امروز كيست يا در چه زماني زندگي مي‌كنيم.
سيده راضيه ياسيني نويسنده كتاب «سيماي پيامبران در سينماي ايران و هاليوود» نيز در سخناني گفت: اهميت بازنمايي تصوير پيامبران در حوزه سينما با توجه به مهم‌بودن اين هنر در دوران معاصر موجب شده است كه سينماگران زيادي به سمت ساخت فيلم‌هايي با موضوعات پيامبران بپردازند.
وي ادامه داد: من براي نگارش اين كتاب در ابتدا دو رويكرد تنزيه‌گرايي و تشبيه‌گرايي را در نظر گرفتم و پس از آن 5 نمونه از فيلم‌هاي هاليوود و ايران را به روش نشانه‌شناسي انتخاب كردم. در تحليل اين فيلم‌ها به جمعي از نشانه‌ها رسيدم كه به صورت مفصل در كتاب توضيح داده شده است.
ياسيني همچنين درباره وجه تمايز كتاب خود و پژوهش‌هاي پيش از اين توضيح داد: تاكنون آثار زيادي در مورد اين موضوع منتشر شده كه به موضوع تشبيه‌گرايي پرداخته‌اند، اما به صورت مشخص درباره اين شمايل پيامبران كتابي منتشر نشده است.
وي يادآور شد: در اين كتاب مي‌خواهيم جوهره ملكوتي را در آثار سينمايي به چالش بكشيم و به اين نتيجه برسيم كه چه شمايل و تصويري از پيامبران در سينما نمايش داده شود. نگاه به سينماي ملكوتي و آرماني با نگاه زميني تفاوت زيادي دارد و در اين كتاب درباره اين موضوع به صورت تشريحي صحبت شده است.
به گفته ياسيني در اغلب آثار هاليوودي، پيامبر از وجه زميني برخوردار است و سينماگر تلاش مي‌كند تمام ويژگي‌ها و خصايص يك شخصيت زميني را در پيامبران به تصوير بكشد اما در سينماي ايران براي كارگردانان به گراميداشت مقام پيامبران است و نمونه‌هاي فيلم‌هاي سينماي ايران رويكرد تنزيه‌گرايانه دارند و البته كاستي‌هايي هم وجود دارند كه قابل اغماض است.
عضو هيات علمي پژوهشگاه فرهنگ و هنر تاكيد كرد: براي انتخاب فيلم‌هاي هاليوودي تلاش كرديم از آثار دهه‌هاي مختلف سينماي غرب استفاده كنيم و سير تطور پيامبرنگاري را نشان دهيم. در اين ميان اگرچه غالب سينماي هاليوود معطوف به مسيح (ع) بوده است اما نمونه‌هايي از پيامبران ديگر نيز در آثار آنان به چشم مي‌خورد.
وي اظهار اميدواري كرد: اميدواريم در آينده‌اي نزديك از پيامبران سيمايي ارائه شود كه دقيق و مبتني بر تحقيق و پژوهش باشد و فيلمنامه‌نويسان قبل از هر اقدامي پژوهش و تحقيق را سرلوحه كارهاي خود قرار دهند.
مراسم رونمايي از «سيماي پيامبران در سينماي ايران و هاليوود» ساعت 13 و 30 تا 14 و 30 در سرای اهل قلم بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
نظر شما