واعظی در این برنامه در پاسخ به پرسش مجری برنامه درباره رغبت افراد برای حضور در کتابخانهها به شکل سنتی با وجود دسترسی به کتابهای الکترونیکی گفت: در عصر حاضر، کتابخانه ها فقط محل امانت کتاب نیست و به مکانی برای گسترش تعاملات اجتماعی تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه کتابخانه ها در کشور های پیشرفته، مرکزی برای تعاملات اجتماعی و فرهنگی است، عنوان کرد: اگر چه امانت و ترویج فرهنگ کتابخوانی در کتابخانه های عمومی صورت می گیرد اما کتابخانه ها وظایف و مسوولیتهای جدیدی را بر عهده گرفتند.
واعظی افزود: در کشور ایران و بسیاری از کشور های پیشرفته توسعه کتابخانه ها متوقف نشده است. در کشور ما در سال ها اخیر رشد و توسعه کتابخانهها بیش از دو برابر شده، به طوریکه 10 سال پیش تعداد کتابخانههای عمومی هزار و 600 باب بود اما اکنون این تعداد به سه هزار باب رسیده است.
عضویت در کتابخانه های عمومی دنیا پایدار و مادام العمر است
وی درباره آمار متفاوت تعداد اعضای کتابخانههای عمومی ایران و کشورهای پیشرفته گفت: در کشورهای پیشرفته افراد با یکبار عضویت، به صورت مادامالعمر عضو کتابخانه میمانند. در این روش ارتباط افراد با کتابخانه در طول سال ها ثابت میماند اما در ایران افراد باید هر سال باید حق عضویت بپردازند تا عضو کتابخانه تلقی شوند و در صورت تمدید نشدن، این افراد از گردونه اعضای کتابخانه خارج میشوند.
عضویت دو میلیون از 76 میلیون جمعیت ایرانی در کتابخانهها
واعظی درباره آمار عضویت جمعیت 76 میلیون نفری ایرانیان در کتابخانههای عمومی گفت: تعداد اعضای کتابخانههای عمومی ایران دو میلیون و 500 هزار نفر است و این به دلیل تفاوت شرایط عضویت در کتابخانههای ایران و برخی کشورهای پیشرفته است.
واعظی با تاکید بر اینکه آمار عضویت در کتابخانه های عمومی ایران بسیار پایینتر از کتابخانههای کشورهای دیگر است، عنوان کرد: تصمیم داریم ساختار عضویت را تغییر دهیم و فردی که عضو کتابخانه شد تا پایان عمر عضو بماند و ارتباط و تعامل خود را با این اعضا تقویت کنیم.
وی با بیان اینکه عضویت پایدار در کتابخانهها اکنون در فضای مجازی و به صورت پایدار وجود دارد، گفت: به عنوان مثال در شبکه booki.ir این عضویت یکبار انجام میشود و سپس ثابت میماند.
دبیر کل نهاد کتابخانههای عمومی کشور درباره خدمات ویژه کتابخانههای عمومی به عنوان مرکز تعاملات اجتماعی گفت: مجموع نیازهای علمی که یک شهروند در حوزه های گوناگون به آن نیازمند است از طریق کتابخانههای عمومی تامین می شود.
آمار عضویت 10 میلیون نفری بدون درنظر گرفتن تفاوت شرایط عضویت
دبیر کل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در پاسخ به این پرسش که «تا چه اندازه سووال ها و جوابهای تکراری که هرسال در ایام هفته کتاب مطرح میشود، جامعه عمل پوشانده شده، آیا آمار متفاوتی هست که نشان دهد این دغدغه ها پاسخ داده شده است؟» گفت: 10 سال پیش یک میلیون نفر عضو کتابخانهها بودند اکنون بیش از دو میلیون و 500 هزار نفر عضو کتابخانههای عمومی هستند و بدون در نظر گرفتن این معیار مطابق شرایط عضویت کشورهای پیشرفته، بیش از 10 میلیون نفر عضو کتابخانه در ایران وجود دارد زیرا عده ای عضو شدند اما به هر دلیلی دیگر تمدید نکردند.
وی با اشاره به سرانه مطالعه به عنوان معیار فرهیختگی کشور گفت: در سال 1353 یکی از استادان دانشگاه تهران سنجشی انجام داد و به آمار سرانه مطالعه دو دقیقه در روز رسید. درسال 1378 طبق سنجش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سرانه مطالعه کتاب؛ هفت دقیقه اعلام شد. سنجش سال 1391 سرانه مطالعه کتاب را 15 دقیقه تخمین زد.
واعظی در پاسخ به این پرسش که «آیا کشوری که در 24 ساعت شبانه روز به جز تایم خواب، 15 دقیقه را کتاب بخواند، شاخصی برای توسعه یافتگی این کشور محسوب میشود؟» گفت: سرانه مطالعه ایرانیان با آمار خواندن قرآن، روزنامه، فضای مجازی و نشریه 70 تا 75 دقیقه در روز است.
ایرانیان از بسیاری از کشورهای اروپایی بیشتر مطالعه می کنند
دبیر کل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با اشاره به آمار مطالعه در کشور کانادا گفت: مردم این کشور 14 دقیقه در روز کتاب می خواندند که در این مقایسه، سرانه مطالعه ایرانیان بهتر و 15 دقیقه در روز است اما کشورهایی مانند روسیه، برخی کشور های اسکاندیناوی و ژاپنی ها نسبت به ایرانیان بیشتر کتاب می خوانند.
وی درباره تعامل با ایرانیان خارج از کشور برای دسترسی به منابع کتابخانههای عمومی ایران از طریق فضای مجازی و سیاستگذاری نهاد کتابخانه های عمومی کشور در زمینه دسترسی آزاد به اطلاعات عنوان کرد: اکنون تعدادی از منابع پرمخاطب را در شبکه booki.ir قرار دادیم.
واعظی درباره دسترسی آزاد به اطلاعات و منابع برای ایرانیان خارج از کشور افزود: در ایران کتابهایی در کتابخانههای عمومی قرار میگیرد که مجوز نشر داشته باشند. سال گذشته با توجه به افزایش قیمت کاغذ، 64 هزار عنوان کتاب در کشور منتشر شد اما آماری دقیقی از این که چه تعداد از این آمار در فضای مجازی و در دسترس افراد قرار گرفته، نداریم.
وی درباره چاپ کتاب در کشورهای دیگر به ازای هر فرد گفت: در انگلیس به ازای هر 550 نفر یک عنوان کتاب و در آلمان به ازای هزار و 50 نفر یک عنوان کتاب چاپ می شود اما در ایران به ازای هزار و 150 ایرانی یک عنوان کتاب در سال گذشته منتشر کردیم که سال 90 فقط 64 هزار عنوان بود و این آمار نشان می دهد تعداد عناوین کتاب های چاپ شده در ایران بالاست.
نرم افزار نمایه با یک میلیون و 400 هزار مقاله تخصصی
واعظی همچنین به تشریح ویژگی های نرم افزار نمایه در کتابخانه های عمومی کشور اشاره کرد و گفت: این نرم افزار بیش از یک میلیون و 400 هزار مقاله ایرانی به زبان فارسی در حوزه های مختلف است که از دو هزار نشریه تخصصی کشور انتخاب و هر یکماه به روز رسانی میشود.
وی افزود: این نرم افزار از 10 سال قبل ایجاد شد و در سال جاری در فضای مجازی اینترنتی کشور قرار گرفته است.
استفاده از کتاب های کتابخانه دیجیتال زبان فارسی در یکماه آینده
دبیر کل نهاد کتابخانه های عمومی کشور درباره دسترسی ایرانیان خارج از کشور به آثار فاخر در فضای مجازی گفت: کتابخانه دیجیتال بزرگ زبان فارسی با آماده سازی نرم افزار آن، نزدیک به 10 هزار عنوان از بهترین آثار منتشر شده در کشور را ظرف یکماه آینده در فضای مجازی قرار می دهد که ایرانیان خارج از کشور هم میتوانند از آن استفاده کنند.
وی با بیان اینکه این کتابخانه دیجیتالی با 10 هزار عنوان کتاب کار خود را آغاز می کنند، گفت: هدفگذاری این است این کتابها به 100 هزارعنوان کتاب برسیم. در سال گذشته 64 هزار عنوان کتاب منتشر کردیم که 50 درصد آن چاپ نخست بودند و امیدواریم با راه اندازی این کتابخانه آثار فاخر چاپ جدید در اختیار مخاطبان قرار گیرد.
واعظی درباره تعداد آثار فاخر منتشر شده در کتابخانههای عمومی در سه سال گذشته گفت: در حوزههای مختلف ما به شکل متمرکز پنج درصد از کتابهای منتشر شده در کشور را خریداری میکنیم. این انتخاب ازسوی کارشناسان با تجربه حوزههای مختلف انتخاب و با طرح کتاب من به عنوان یک طرح مکمل، آثار دیگر مورد نیاز مخاطبان کتابخانهها خریداری میشود.
شنبه ۲۵ آبان ۱۳۹۲ - ۱۲:۳۰
نظر شما