به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، عرفان نظرآهاری، نویسنده و شاعر کودک و نوجوان دی ماه سال گذشته(1391) موضوع سرقت ادبی و استفاده بدون اجازه از آثارش را در کتاب‌های مختلف به طرق گوناگون پیگیری کرد و این پیگیری تا روزهای اخیر ادامه داشت.
در این زمینه نظرآهاری، علاوه بر راه‌های قانونی، در زمینه شرعی نیز از رهبر معظم انقلاب استفتاء کرد که در پاسخ این استفتاء، این امر از سوی ایشان نیز امری مذموم تلقی شد.
آهاری از چند انتشارات به وزارت ارشاد شکایت کرده بود که این شکایت‌ها در روزهای اخیر به سرانجام رسیدند. براساس و حکم هیات تجدید نظر رسیدگی به تخلفات این ناشران مقصر شناخته شدند و طی نامه‌ای برای تعیین خسارت به مراجع قضایی ارجاع داده خواهند شد.
متن نامه اداره رسیدگی به تخلفات ناشران و مولفان، به شرح زیر است:
«بازگشت به نامه شماره 44260 مورخ 4/4/92 درخصوص شکایت شما علیه انتشارات آبگین رایان، پژوهه، تیموری، ذهن آویز، نسل نو اندیش و صبح صادق، اعلام می‌دارد با عنایت به مدارک ارایه شده از سوی شما و پس از بررسی و رسیدگی لازم و استماع اظهارات طرفین دعوی مشخص گردید که آثار مورد شکایت بدون اذن چاپ و منتشر شده‌اند لذا ناشران مذکور موظف به جلب رضایت شما هستند، شایان ذکر است به استناد ماده 336 قانون مدنی تعیین خسارات مادی و معنوی در صلاحیت مراجع قضایی است در صورت تمایل می‌توانید مراتب را از طریق محاکم قضایی پیگیری نمایید.»
نظرآهاری درباره این حکم و موضوع سرقت ادبی توضیح داد: بحث استفاده بی‌اجازه از آثار دیگران در کتاب‌های دیگر که موسوم به گردآوری‌اند، موضوعی فردی نیست؛ بلکه آسیبی است که کل جامعه را در برگرفته. این امر بی‌قانونی، بی‌اخلاقی و خلاف شرع است. درباره کتاب‌های من نیز این قضیه بسیار تکرار شد که پی‌گیر آن بودم. در تمامی موارد پیش از پیگیری از مراجع مسوول مساله را با نویسندگان آثار گردآوری مطرح کردم و پس از آن به پیگیری قانونی آن‌ها پرداختم.
وی ادامه داد: متاسفانه فضا برای این رفتار بی‌قانون، امن شده و وقتی به ناشران آثار دزدی مراجعه کردم به درخواست من توجهی نکردند. یکی از دلایل این بی‌توجهی این است که انتشار کتاب‌های گردآوری به منبعی برای کسب درآمد آن‌ها تبدیل شده است در حالی که تولید این کتاب‌ها آسیبی برای نویسندگان است و خالقان اثر متضرر مادی و معنوی این کار بودند. پیگیری‌های من به این دلیل بود که به ناشران این آثار فهمانده شود که نمی‌توانند به راحتی به حقوق دیگران تجاوز کنند.
نویسنده کتاب «من بیابیان همسرم باد» یادآور شد: دلیل دیگری که سبب این پی‌گیری‌ها شد، آگاه‌سازی مردم و مسوولان بود. هر چه بیشتر جلو رفتم بیشتر متوجه خلاء‌ها و کاستی‌های قانونی و در مرحله اجرا متوجه ناکارآمدی شورای حل اختلاف شدم. در نهایت در اداره بررسی تخلفات به ریاست آقای امیرزاده رای به تخلف ناشران داده شد، اما من در این باره چند سوال اساسی دارم که فردی نیستند. از این پس وزارت ارشاد با این ناشران متخلف چه خواهد کرد؟ آیا کماکان می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند؟ آیا به آسانی کتاب‌هایشان را تجدید چاپ خواهند کرد؟ و اگر در صنف‌های دیگر این اتفاق بیفتد چه برخوردی با آن‌ها می‌شود؟
وی افزود: ناشران متخلف پرونده من به قوه قضائیه ارجاع داده شدند، اما به نظر من ارشاد به عنوان نخستین و تنها نهاد ناظر بر چاپ آثار مکتوب باید نهاد مستقیم رسیدگی به این تخلفات باشد. باید راهکارهایی در وزارتخانه در نظر گرفته شود که از این سرقت‌ها جلوگیری کند.
نظرآهاری اظهار کرد: درخواست من از دولت آینده از پیگیری این امر در دو زمینه به صورت کوتاه و بلند مدت است. در کوتاه مدت، در بحث رعایت حقوق مالکیت معنوی، ارشاد باید به صورت جدی وارد عمل شود. ناشران باید ملزم به رعایت این قانون شوند و برای چاپ آثار دیگران نیاز به رضایت‌نامه داشته باشند. در دراز مدت نیز جامعه ایران باید به حق کپی‌رایت جهانی بپیوندد تا در سطح جهان نیز با ما همچون سارقان فرهنگی برخورد نشود. باید لایحه مبنی بر پیوستن به کپی‌رایت که هم اکنون در دستور کار مجلس قرار دارد، در اولویت‌های دولت بعدی باشد تا اعتبار ایران در مجامع بین‌المللی بالا رود.
نویسنده کتاب «دو روز مانده به پایان جهان»، گفت: بحث دیگری که باید در جلوگیری از این سرقت‌ها صورت گیرد، تشکیل صنفی برای نویسندگان و شاعران است که بتواند مطالبات نویسندگان را پیگیری کند. اگر این امر تحقق یابد، رسیدگی به حقوق اعضای صنف، راحت‌تر خواهد بود. من به عنوان یک نویسنده نباید زمان و وقت خود را برای این قبیل کارها صرف کند، و باید خالق فکر و اندیشه باشد.
نظرآهاری ادامه داد: نتیجه پیگیری‌های من باید انگیزه‌ای برای سایر نویسندگان باشد و آن‌ها بدانند که فرهنگ‌سازی امری است که باید به دست خودشان اتفاق بیفتد. امیدوارم مسوولان فرهنگی کشور در تکمیل قانون، حمایت از مولفان و نویسندگان و تصحیح آیین‌نامه‌ها بیش از پیش به صورت فعالانه وارد عمل شوند.
چهارشنبه ۹ مرداد ۱۳۹۲ - ۱۲:۳۸
نظر شما