خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)_ شهر سرعین در استان اردبیل به عنوان حوزه گردشگری و اکوتوریسم در کشور معرفی شده است. این منطقه سالانه پذیرای تعداد فراوانی از مسافران سراسر کشور است اما بزرگترین مشکلی که در این منطقه وجود دارد، کمبود منابع مکتوب و مرجع در رشته‌های جغرافیایی، تاریخی و گردشگری است. در این گزارش تلاش شده است تا درباره این مشکل و راه حل‌های آن مباحثی مطرح شود.
مهدی اشجعی، مسوول کتابخانه مشارکتی هتل لاله سرعین در این باره اظهار می‌کند: «در شهرستان سرعین کتابخانه‌ای تخصصی که دربرگیرنده مبانی موقعیت جغرافیایی و تاریخی این منطقه باشد، وجود ندارد. به همین دلیل کتابخانه هتل لاله برای تامین نیاز گردشگران فعالیت می‌کند.»
وی ادامه می‌دهد: «گردشگران در زمان سفر به دنبال کتاب‌هایی متناسب با نوع فعالیت‌شانند. آنان خواستار منابع مکتوبی با موضوعات تاریخی، باستانی و اکوتوریسمی همگام با اهداف حضورشان در این منطقه‌اند. اگرچه منابع مکتوب کتابخانه مشارکتی هتل لاله سرعین از تقسیم‌بندی متفاوتی برخوردارند، اما تاکنون نتوانسته‌اند مخاطبان خود را جذب کنند.»
واقعیت این است که گردشگران این منطقه تنها خواستار کتاب‌های تألیف شده برای آشنایی با این اقلیم جغرافیایی و تاریخی‌اند.
بیژن قربانی، مدیر هتل بین‌المللی لاله سرعین نیز در این‌باره معتقد است: «از مباحث کاربردی و موثر در جذب مخاطبان متخصص در کتابخانه‌های مشارکتی تخصصی، متناسب بودن منابع آن‌ها با جایگاه و موقعیت مکانی کتابخانه‌هاست. بیش از 80 درصد مسافران این منطقه دنبال اطلاعات جغرافیایی و تاریخی‌اند که ما تاکنون نتوانسته‌ایم رضایت کامل مخاطبان را تأمین کنیم.»
وی می‌افزاید: «یکی دیگر از اهداف ما در این کتابخانه، تهیه آرشیو کتاب به شکل حرفه‌ای و فرهنگی در سطح کشور بود که پیش‌بینی می‌شد تمرکز موضوعی این کتاب‌ها اهداف و چشم‌اندازهای نتیجه‌بخشی را با خود به ارمغان می‌آورد. متاسفانه تاکنون برای رسیدن به این هدف کمکی از سوی روسای کتابخانه‌های استانی و شهرستانی نشده است.»
ساکنان استان اردبیل در حوزه کشاورزی، دامپروری و گردشگری فعالند و رسالت کتابخانه‌ها در این مناطق تامین نیازهای علمی و کاربردی در این رشته‌هاست، موضوعی که ضرورت دارد مسوولان کتابخانه‌های سرعین و کتابخانه مشارکتی این شهرستان به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند.
مدیر کتابخانه مشارکتی هتل لاله در این باره می‌گوید: «اگر کتابخانه‌ها نتوانند نیازهای روستاییان و گردشگران این منطقه را تأمین کنند، کاربردی نخواهند بود. بسیاری از گردشگران به دنبال پاسخ به سوال‌هایی نظیر میزان دمای آب‌های گرم و تاریخچه این منطقه، زمان فعالیت این آبگرم‌ها به عنوان درمانگر و ارتفاع قله سبلانند که تاکنون مرجع و منبع مکتوبی در این کتابخانه پاسخگوی این سوالات نبوده است.»
مسوولان این کتابخانه چندی پیش تصمیم گرفتند تا از آثار مکتوب اسطوره‌های استان اردبیل در زمینه‌های مذهبی، شعر و ادبیات، تاریخی، فرهنگی، داستانی و مبارزان را در این کتابخانه عرضه کنند اما تاکنون برای ارایه این آثار، نهادها و مسوولان با آن‌ها همکاری نشده است.
کتابخانه مشارکتی هتل لاله سرعین با مساحت کوچک 30 متر مربعی، دو هزار نسخه کتاب دارد که تنها سه نسخه از آن‌ها به گیتاشناسی و گردشگری مربوط می‌شود.
مسوول کتابخانه مشارکتی لاله بیان می‌کند: «گردشگران و مهمانان این هتل بیشتر خواستار نقشه‌ی راه‌ها و گیتاشناسی‌اند و متأسفانه نهاد کتابخانه‌های عمومی با ما در این حوزه همکاری مناسبی نداشته است و ما کتاب‌های گردشگری و گیتاشناسی را خودمان خریداری می‌کنیم، در حالی که اغلب منابع این کتابخانه در زمینه‌های مذهبی‌اند، کتابخانه مشارکتی لاله برای تخصصی شدن به اعتبارات فراوانی نیاز دارد تا مخاطبان متخصص در حوزه گردشگری و هتل‌داری به منابع مورد مطالعه خود در این رشته دستررسی یابند.»
وی ادامه می‌دهد: «فعالیت تخصصی این کتابخانه مشارکتی می‌تواند آن را برای دانشجویان رشته‌های هتل‌داری و گردشگری به عنوان یک مرجع معرفی کند و همچنین این کتابخانه ایستگاهی فرهنگی برای مسافران باشد. برخی از مسافران بین‌المللی این هتل مرجع کاملی از روستاها، مناطق و راه‌های کشور ما را خودشان به همراه دارند و برای ما بسیار شگفت‌انگیز است چون اطلاعات جغرافیایی مکتوب ما در این زمینه بسیار ضعیف است که احتمالا این ضعف به فقر منابع مکتوب بازمی‌گردد.»
برخی معتقدند که اغلب افراد در اوقات فراغت خود به دنبال خواندن کتاب‌های تخصصی‌اند، چرا که برای مطالعه کتاب‌های عمومی کمتر فرصت دارند و بیشتر به صورت حرفه‌ای و تخصصی مطالعه می‌کنند. در این کتابخانه تخصصی سرعین تلاش شده است تا مکانی برای دانشجویان رشته‌های هتل‌داری و گردشگری استان اردبیل فراهم شود که این قشر از منابع جغرافیایی و اکوتوریسمی این اقلیم بهره‌مند شوند اما این کتابخانه هنوز تا رسیدن به این حد، فاصله زیادی دارد.
مسوول کتابخانه مشارکتی لاله معتقد است که رسالت کتابخانه‌های مشارکتی نباید به شکل سمبولیک باشد و بهتر است بر اساس تخصص و موقعیت جغرافیایی و صنعتی تقسیم‌بندی و افتتاح شوند. وی عنوان می‌کند: «در صورت تخصصی شدن این کتابخانه، برنامه‌های متعددی در آن قابل اجرایند که انجام این کار مستلزم هزینه‌های فراوانی است. نباید فراموش کنیم هر فعالیتی که به شکل مشارکتی صورت می‌گیرد، باید هزینه‌های آن هم به شکل مشارکتی تقسیم شوند و کتابخانه مشارکتای سرعین هم از این موضوع مستثنی نیست.»
کتابخانه مشارکتی هتل لاله سرعین منابع مکتوب و سرگرمی‌های فرهنگی مناسب کودکان را نیز دربر دارد اما از منابع مرجع و تخصصی که بسیاری از مهمانان علاقه فراوانی به مطالعه آن‌هان دارند، بی‌بهره است.
یکی از نکات قابل توجه درباره این کتابخانه، بی‌اطلاعی مسوولان آن از طرح «کتاب من» است، یکی از خدماتی که نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به کتابخانه‌ها و مخاطبان آن‌ها ارایه می‌دهد. نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این طرح می‌کوشد تا در کمترین زمان، کمبود منابع کتابخانه‌ها و مکتوبات مورد نظر مخاطبان را تامین کند. اتفاقا مدیر کتابخانه مشارکتی سرعین از این‌که گزارشگر «ایبنا» درباره این طرح به او اطلاعاتی می‌دهد، اظهار خشنودی می‌کند.
در این شرایط، آگاهی از نظرات رییس کتابخانه‌های عمومی شهرستان سرعین هم خالی از لطف نیست.
داریوش سفیدی ابتدا درباره بایسته‌های ایجاد کتابخانه‌های مشارکتی می‌گوید: «ایجاد کتابخانه مشارکتی تخصصی به بودجه و اعتبارات ویژه‌ای نیاز دارد که اکنون اعتباری برای ایجاد این نوع کتابخانه تخصیص داده نشده است. بنابراین، پیش‌بینی می‌شود برای ایجاد کتابخانه مشارکتی با رسالت تخصصی، از ظرفیت مالی و همکاری انجمن خیرین کتابخانه‌ساز این شهرستان استفاده شود.»
وی نیز بر اجرای طرح «کتاب من» تاکید می‌کند و می‌گوید: «مسوولان کتابخانه‌ها می‌توانند برای تامین منابع مورد نظر کتابخانه‌ها از این طرح استفاده کنند. البته با همکاری ظرفیت جامعه صنفی و میراث فرهنگی هم می‌توان منابع مورد نیاز این کتابخانه را تقویت کرد.»
سفیدی می‌افزاید: «در نظر داریم جامعه صنفی مراکز اقامتی شهرستان سرعین را که بیش از 150 واحد مسکونی‌اند، در خرید منابع مکتوب تخصصی در حوزه‌های تاریخی و جغرافیایی درگیر کنیم. تهیه این‌گونه کتاب‌ها به آنان کمک می‌کند تا علاوه بر تامین نیازهای مسافران، کتابخانه‌ای کوچک در هر واحد ایجاد شود.»
رییس اداره کتابخانه‌های عمومی شهرستان سرعین از ایجاد «بخش استان‌شناسی» در کتابخانه عمومی مرکز شهرستان سرعین خبر می‌دهد و بیان می‌کند: «با افتتاح این بخش کتابخانه، نیازهای اطلاعاتی گردشگران درباره استان اردبیل و جاذبه‌های گردشگری و فرهنگی آن تامین خواهد شد.»
به یقین، ایجاد یک کتابخانه تخصصی توریستی که آثار مربوط به استان اردبیل و به ویژه شهرستان سرعین را به طور کامل دربر بگیرد، از ضروریات این منطقه گردشگری است، کاری که شاید بتوان با گسترش و تجهیز کتابخانه مشارکتی هتل لاله هم آن را به انجام رساند.
شنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۱ - ۱۲:۳۵
نظر شما