زردشت اخوان‌ثالث، فرزند مهدی اخوان‌ثالث، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره مراسم سالگرد درگذشت پدرش توضیح داد: هر سال در روز درگذشت مرحوم اخوان‌ثالث برنامه‌ای بر سر مزار این شاعر برگزار می‌شود. این برنامه از سوی خانواده اخوان نیست، بلکه از سوی دوستان قدیمی و دوستداران وی در نظر گرفته شده است.

وی ادامه داد: هر ساله دوستداران مرحوم اخوان ساعت 17 روز چهارم شهریور بر سر مزار این شاعر گردهم می‌آیند و در حقیقت این برنامه، برنامه‌ای خودجوش است. برهمین اساس گاهی طبق روال مراسم و برنامه‌هایی از این دست سخنرانی یا شعرخوانی را داریم و گاهی برنامه‌های متنوع دیگری اجرا می‌شود.

مدیر انتشارات «زمستان» یادآور شد: برای مثال اجرای نمایشی از سوی یک گروه جوان تئاتری و براساس بخشی از «خوان هشتم» اخوان در یکی از این برنامه‌ها طی سال‌های گذشته کمک بزرگی برای آشنایی بیشتر عموم با مرحوم اخوان و آثار وی بود.

وی درباره دیگر برنامه‌های سالروز درگذشت این شاعر در تهران یا شهرهای دیگر گفت: هر سال برنامه‌های متعددی در تهران یا دیگر شهرها برگزار می‌شود، اما متاسفانه تمامی نهادهایی که می‌خواهند این برنامه‌ها را برگزار کنند، تاکید بر برپایی مراسم در روز چهارم شهریور دارند.

اخوان‌ثالث ادامه داد: ترجیح من بر این است که طبق روال هر سال در آن روز بر سر مزار اخوان باشم و برهمین اساس نمی‌توانم در این برنامه‌ها حضور داشته باشم؛ برای مثال قرار بود امسال برنامه‌ای همزمان با سالروز درگذشت اخوان در فهرج یزد، موطن اصلی جد پدری اخوان‌ و همچنین در شیراز برگزار شود.

وی افزود: هر دو برنامه در حال حاضر و به دلیل تداخل با برنامه‌ای که بر سر مزار اخوان برپا می‌‌شود، لغو شد؛ البته احتمال دارد این دو برنامه و برنامه‌های دیگری طی ماه شهریور در شهرهای مختلف برگزار شوند.

مدیر انتشارات «زمستان» در ادامه و در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که آیا به مناسبت سالروز درگذشت اخوان‌ثالث امسال کتابی منتشر شده است، گفت: متاسفانه نتوانستیم آثار جدیدی را که در دست انتشار بود، برای سالروز درگذشت مرحوم اخوان آماده کنیم. این مساله بیشتر از وضعیت و مشکلات نشر به‌ویژه در حوزه کاغذ ناشی می‌‌شود؛ البته احتمال دارد تا پایان شهریور دو کتاب جدید اخوان منتشر شود.

اخوان‌ثالث ادامه داد: یکی از این کتاب‌ها با عنوان «سال دیگر ای دوست، ای همسایه» و حجمی حدود 300 صفحه به شعرهایی اختصاص دارد که تاکنون در هیچ کتابی به چاپ نرسیده‌اند. اغلب این شعرها در سال‌های پایانی زندگی اخوان سروده شده است.

وی اظهار کرد: کتاب دیگر «ذیلی بر امثال و حکم دهخدا» نام دارد و مجموعه‌ای از مثل‌های و یادداشت‌های گردآوری شده از سوی اخوان است که آن‌ها را به صورت حاشیه بر کتاب «امثال‌ و حکم» دهخدا نوشته است.

مدیر انتشارات «زمستان» افزود: همچنین احتمال دارد یکی از نمایشنامه‌های اخوان به صورت رادیویی و در قالب یک کار صوتی تا پایان شهریور منتشر شود.

وی در پایان یادآور شد: یکی دیگر از آثار در دست انتشار نیز به گردآوری و گزینش مقاله‌های نوشته شده درباره اخوان‌ثالث از سوی نویسندگان و شاعران مختلف از پیش از درگذشت او تا امروز اختصاص دارد که با عنوان «ناگه غروب کدامین ستاره» به چاپ می‌رسد.

مهدی اخوان ثالث متولد اسفند 1307 در مشهد، شاعر و موسیقی‌پژوه بود. وی در چهارم شهریور سال 1369 در تهران درگذشت و در توس در کنار آرامگاه فردوسی به خاک سپرده شد. تخلص وی در اشعارش «م. امید» بود.

«ارغنون»، «زمستان»، «آخر شاهنامه»، «از این اوستا»، «منظومه شکار»، «پاییز در زندان»، «عاشقانه‌ها و کبود»، «بهترین امید»، «در حیاط کوچک پاییز در زندان»، «دوزخ اما سرد»، «زندگی می‌گوید اما باز باید زیست...» و «ترا ای کهن بوم و بر دوست دارم» عنوان مجموعه شعرهای او هستند.

«آورده‌اند که فردوسی» ، «درخت پیر و جنگل»، «پیر و پسرش»، «نقیضه و نقیضه سازان» (بحث و تحقیق ادبی)، «بدعت‌ها و بدایع نیما یوشیج» و «عطا و لقای نیما یوشیج» از دیگر آثار اخوان‌ثالث به حساب می‌آیند.

چاپ جدید «نقیضه و نقیضه‌سازان» و چاپ سوم «صدای حیرت بیدار» از آثار تجدیدچاپ شده این شاعر طی سال گذشته (1390) هستند.