به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در کتاب «من گورکن‌ها را صدا می زنم» توضیحاتی درباره جنگ جهانی نخست و پیدایش جنبش دادا ارایه شده است.

جنگ جهانی نخست در سال 1914 آغاز شد. با گسترش این جنگ در سراسر اروپا، انتشار کتاب‌ها و مجلات متوقف شد. نویسندگان و شاعران بزرگی چون گیوم آپولینر جان خود را از دست دادند. نزدیک به 500 نفر از اهالی قلم قربانی این جنگ شدند. در ظرف دو سال نخست جنگ، ادبیات تمام اروپا فلج شد. دین، عقل، منطق و ارزش‌های انسانی رو به زوال رفت و اندیشه‌های مردم مملو از تشویش کشتار و خونریزی شد. در چنین بستری مکتب دادا زاده شد. گروهی از جوانان، که پس از فارغ‌التحصیلی عازم جنگ شده بودند، تحت تاثیر شدید کشتارها، تروریسم و ویرانگری، اندیشه‌هایشان جایگاه عصیان شد. به ثبات و دوام هیچ امری امید پیدا نکردند و همین افراد مکتب دادا را به وجود آوردند.

مکتب دادا در زوریخ سوییس و در سال 1916 پدید آمد. بنیان‌گذار این مکتب تریستان تزارا بود. دادا یا داداییسم جنبشی فرهنگی است و طی سال‌های 1916 تا 1922 خود را در هنر، ادبیات، شعر، نمایش و نقاشی نشان داد. دادییست‌ها سیاست‌های ضد جنگ خود را معطوف طرد معیارهای رایج در هنر و خلق آثار ضد فرهنگی کردند. هدف اصلی آنان به تمسخر گرفتن پوچی دنیای مدرن بود. ماهیت دادا ضد جنگ، ضد بورژوایی و آنارشیست بود.

آندره برتون، لویی آراگون، پل الوار و فیلیپ سوپو از شاعرانی بودند، که به مکتب دادا پیوستند. این چهار تن مجله «عدبیات» (به طعنه ادبیات را گویند) را منتشر می‌کردند.

داداییسم‌ها به عقل، منطق، زبان و تنگ‌نظری بورژوازی حمله می‌کردند و  همه چیز را پوچ و هیچ می‌انگاشتند.

در سال 1923، میان اعضای دادا اختلاف به‌وجود آمد. برتون، الوار و آراگون از این جنبش بریدند و چراغ آن رفته رفته رو به خاموشی گرایید. 

در این کتاب مترجم مطلبی با عنوان «سوررئالیسم: هنر کشف خویشتن» را آورده و طی این مطلب توضیحاتی پیرامون سوررئالیسم ارایه کرده است.

پس از آن‌که آخرین شعله‌های داداییسم فروکش کرد، جرقه‌های سوررئالیسم فروزان شد. نخستین‌بار واژه سوررئالیسم در نمایش‌نامه‌ای از گیوم آپولینر با درون‌مایه‌ای پوچ ظاهر شد. در سال 1924 نیز آندره برتون با انتشار بیانیه نخست سوررئالیسم، این جنبش را به اتفاق آراگون، الوار و دیگران بنیان نهاد.

سوررئالیسم در درجه نخست عصیان است و این عصیان حاصل هوس روشنفکرانه نیست، بلکه برخوردی تراژیک میان قدرت‌های روح و شرایط زندگی است. سوررئالیسم از نومیدی عظیم در برابر وصفی که انسان بر روی زمین به آن تزلزل پیدا کرده و امید بی‌انتها به دگردیسی انسانی زاده شده است.

برتون و دوستانش عصیان‌کنندگانی بودند بر شرایط روزمره زندگی و امید داشتند، که چهره زندگی را با جادوی شعر تغییر دهند.

بنیانیه دوم سوررئالیست‌ در دسامبر 1929 در شماره 12 نشریه «انقلاب سوررئنالیستی» منتشر شد. سوررئالیست‌ها برای انتقال بیان خود، شعر، داستان، نقاشی، موسیقی، تئاتر و سینما را به خدمت خود در آورده بودند. شعر برنده‌ترین و قوی‌ترین وسیله برای رسیدن به هدف غایت بود. برای سوررئالیست‌های شاعر، همه دنیا رنگ شعر به خود گرفته بود و سراسر زندگی بهانه‌ای برای شعر بود. برهمین اساسآ ندره برتون، روبر دسنوس، پل الوار، لویی آرگون و فیلیپ سوپو با شعر و داستان اهداف راستین خود را بیان می‌کردند.

در این کتاب ترجمه نمونه اشعاری از شاعران پیرو مکتب داداییسم و سوررئالیسم یعنی تریستان تزارا، روبر دسنوس، پل الوار، آندره برتون، لویی آراگون، فیلیپ سوپو و بنژامین پره ارایه شده است.

پیش از ترجمه نمونه اشعار، مترجم توضیحاتی درباره هر یک شاعران، محل تولد آن‌ها، چگونگی فعالیت‌هایشان و ویژگی اشعار هر شاعر ارایه کرده است.

از تزارا سه قطعه شعر، 12 قطعه شعر از دسنوس، 24 قطعه شعر از الوار، سه نمونه شعر از برتون، 6 شعر از آرگون، چهار شعر از سوپو و از پره دو شعر در این کتاب آمده است.

برای مثال مترجم درباره الوار آورده است: «پل الوار شاعر آوانگارد، دوست کوبیست‌ها، داداییست‌ها و سوررئالیست‌ها بود. عشق درون‌مایه یا به عبارتی بهتر، پویایی اصلی شعر الوار است، اما این عشق طغیان می‌کند و اتحاد و اتفاق وسیع‌تر انسان را متجلی می‌سازد، زبان شاعرانه الوار به پیرایگی گرایش داشت.»

نمونه شعری از این شاعر با عنوان «دایره صلح»:
«من از درهای سردی گذشته‌ام
از درهای تلخی خویشتن
شهر به اندازه اتاقی کوچک شد
جایی که جزر و مد پوچ مصیبت
کف‌های اطمینان ایجاد می‌کرد
ای دایره صلح من تنها تو را دارم
دیگر بار مفهوم انسانی
را وصف می‌کنی که از آن چشم پوشیدم
با این‌که می‌دانستم با خلق می‌زیم»

ویرایش دوم مجموعه شعر «من گورکن‌ها را صدا می‌زنم» با ترجمه احسان لامع و در برگیرنده شعرهایی از پیروان مکتب دادا و سوررئالیسم در 152 صفحه، شمارگان هزار و 100 نسخه و قیمت پنج هزار تومان از سوی نشر نگاه منتشر و راهی بازار کتاب شده است.