اسپرهم در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: این دیوان را براساس 10 نسخه خطی معتبر تصحیح کرده‌ام. این نسخه‌ها در کتابخانه‌های مجلس شورای اسلامی، آستان قدس رضوی، ملک، تبریز، ترکیه، قاهره، پنجاب و ازبکستان موجود بودند.
وی افزود: تاکنون تنها تصحیح موجود از این اثر توسط سعید نفیسی صورت گرفته است که البته به دلیل دسترسی نداشتن نفیسی به نسخه‌های معتبر در آن زمان این تصحیح ایراداتی دارد. اما در برخی از موارد از این نسخه نیز استفاده کرده‌ام.
این مصحح با اشاره به این که تصحیحش از دیوان اوحدی، تصحیحی انتقادی بوده است، ادامه داد: اساس کار در تصحیح انتقادی نخست مرحله نسخه‌یابی و پیدا کردن اصیل‌ترین نسخه از نظر تاریخی و صحت متن است. گاهی این امکان وجود دارد که نسخه‌ای به ظاهر قدیمی نباشد اما براساس نسخه‌ای معتبر نوشته شده باشد.
اساس کار اسپرهم در این تصحیح، دو نسخه موجود در کتابخانه‌های قاهره بوده اند، وی پس از آن از چهار نسخه موجود در کتابخانه‌های ایران و دیگر نسخه‌هایی که در اختیار داشته بهره گرفته است.
این مصحح در ادامه گفت: در نظر دارم در یادداشتی علت گزینش این نسخه‌ها و ویژگی هر یک از آن‌ها را شرح دهم. همچنین تصمیم گرفته‌ام شرح مختصری بر برخی از ابیات یا غزل‌های دشوار این دیوان بنویسم.
اسپرهم افزود: این شرح به صورت کلی نخواهد بود. اما از آن‌جا که هر شعر یک یا دو نکته ویژه دارد، ارایه توضیحاتی درباره این نکات به درک آسان‌تر اشعار کمک می‌کند.
وی درباره قالب اشعار این دیوان و تعداد شعرهای آن توضیح داد: براساس این تصحیح 872 غزل را ضبط کرده‌ام. تعداد این غزل‌ها در تصحیح نفیسی کمتر است همچنین در آن تصحیح برخی از غزل‌های سعدی یا دیگر شاعران به اوحدی نسبت داده شده است. از سوی دیگر حدود 33 قطعه و 80 قصیده نیز در این دیوان آمده اند.
این مدرس دانشگاه به ویژگی شعرهای اوحدی اشاره و تشریح کرد: اوحدی از پیروان اوحدالدین کرمانی و جزو شاعران مکتب زیباپرستی یا شاهدگرایی است. برهمین اساس تمامی شعرهای او مبتنی بر عشق است؛ عشقی که دارای صورت و تصویر است.
وی ادامه داد: درباره غزل‌های او باید بگویم غزلیات اوحدی جزو غزلیات پرشور فارسی است و اگر اوحدی در روزگار نزدیک به روزگار حافظ نمی‌زیست، بی‌شک جزو مشهورترین شاعران فارسی‌سرا بود. اما هم‌زمانی او با حافظ سبب شده این شاعر تحت‌الشعاع شاعری چون حافظ قرار بگیرد و شهرت چندانی کسب نکند.
رکن‌الدین اوحدی مراغه‌ای (۶۷۳ - ۷۳۸ قمری) عارف و شاعر پارسی‌گوی ایرانی اهل مراغه است. پدرش از اهالی اصفهان بود و خود او نیز مدتی در اصفهان اقامت داشت و بر همین اساس نامش اوحدی اصفهانی نیز ذکر شده است. اوحدی معاصر ایلخان مغول سلطان ابوسعید بود. آرامگاه او در مراغه است.
اکنون یک موزه دایمی در مقبره اوحدی در مراغه دایر است. تعداد اشعار اوحدی كه از ابتدا مورد توجه بودند، به 14 هزار و 729 بیت می‌رسد. از آثار اوحدی دست‌نویس‌های بسیاری به جا مانده است.
داود اسپرهم دانشیار گروه آموزشی ادبیات فارسی دانشگاه علامه‌طباطبایی است. وی مطالعات مستمری در زمينه‌های مولاناپژوهی و ابن‌عربی‌پژوهی داشته و آثاری را در این زمینه منتشر کرده است. كتاب «كليدهای فهم فصوص‌الحكم» نوشته مفتاح عبدالباقی با ترجمه اسپرهم در اواخر سال 1385 منتشر شد.
سه‌شنبه ۲۵ مرداد ۱۳۹۰ - ۱۱:۱۱
نظر شما