به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در آیین اختتامیه هشتمین دوره جشنواره ملی قلم زرین، بخش‌هایی از بیانیه این دوره از جشنواره توسط رضا اسماعیلی، مجری و سرداور بخش شعر این جشنواره قرائت شد.
در این بیانیه با اشاره به هم‌زمانی اختتامیه جشنواره قلم زرین با اعیاد شعبانیه آمده است: «اختتامیه هشتمین دوره جشنواره ملی قلم زرین با سالروز ولادت با سعادت سیدالشهداء(ع) همراه شد، تا جشن روز ملی قلم و تقدیر از برگزیدگان شعر، داستان و پژوهش سال 89، از قیام حیات بخش حسینی رنگ دیگری پذیرد.»
در ادامه این بیانیه می‌خوانیم: «این تقارن، سنگ بنای ادبیات شیعی است که در آن، قلم‌ها و جان‌ها هر دو نوای بازگشت به فطرت اصیل اهلی را سر می‌دهند. آن‌چه این روز را در زمره ایام الله جای می‌دهد، به حکم «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» قادر است تا زمان و مکان را در سیطره سیره علمی و عملی پیروان سید‌الشهدا قرار دهد.»
در این بیانیه به چگونگی شکل‌گیری جشنواره قلم زرین اشاره شده و آمده است: «جشنواره ملی قلم زرین که برخاسته از نخستین نهاد صنفی مستقل فراگیر نویسندگان نسل انقلاب است، مفتخر به برگزاری هشتمین دوره از جشنواره قلم زرین و شناسایی و معرفی بهترین کتاب‌های سال 89 در سه حوزه داستان، شعر و پژوهش و نقد ادبی است. انتخاب بهترین‌های سال گذشته برای جشنواره‌‌ای که استقلال، شجاعت و دقت را غایت همت خود قرار داده است کاری بس دشوار است.»
در ادامه درباره کیفیت و کمیت جشنواره در این بیانیه توضیحاتی ارائه شده که عبارت است از: «آن‌چه بیش از کمیت بسیار آثار منتشره در سال گذشته و تنوع قالب‌های ادبی به کار گرفته شده در این آثار بر صعوبت این فرایند می‌افزود، تکیه بر بن‌مایه‌‌های نظری بومی ادبی و شناخت نیازهای واقعی مخاطب جامعه ایرانی و حوزه ادبیات بود؛ چراکه جشنواره‌های ادبی تنها زمانی می‌توانند بر سلامت و صحت کشف و معرفی آثار منتخب خود تاکید ورزند که بر ترجمان ادبی و هنری آرمان‌های دینی و رسالت واقعی هنر دست یافته باشند و آن‌را از دخالت مبانی هنری ناراست و کژتابی سلایق ادبی حفظ کنند.»
در بیانیه این دوره از جشنواره به دلایل انتخاب آثار برگزیده در هریک از بخش‌ها نیز اشاره شده و آمده است: «در بخش داستان، سه کتاب راه یافته به دور نهایی، جزو نخستین آثار نویسندگانشان بودند. در این بخش، جشنواره قلم زرین مفتخر است از میان تمامی نویسندگان نام آشنایی که در طی سال 89 اثر یا آثاری از آنان به چاپ رسیده، آثار قابل تاملی از نویسندگان غیرنام آشنا را به حوزه داستان‌نویسی معرفی کند.»
در ادامه این بخش می‌خوانیم: «نامزدهای هشتمین جشنوار قلم زرین، دریچه‌ای به سوی واقعیتی بزرگ در ادبیات پس از انقلابند. به نظر می‌رسد، ادبیات انقلاب پس از طی سه دهه تلاش و زایش نویسندگانی از بدنه جریان انقلاب و دفاع‌مقدس و مشاهده ریزش‌ها و رویش‌هایی در این عرصه، در حال شناسایی نسل نویی از نویسندگان است. این تحول پردامنه، در سال‌های آتی، دوره جدیدی را برای ادبیات داستانی پس از انقلاب رقم خواهد زد. از این رو، لازم است چشم‌های تیزبین، ذهن‌های پژوهش‌گر و سیاست‌گذاران کلان عرصه داستان‌نویسی، با اشراف به شرایط کنونی ادبیات و برنامه‌ریزی مناسب برای آینده، به استقبال این دوره بشتابند.»
درباره بخش پژوهش در بیانیه آمده است: «در بخش پژوهش و تحقیق ادبی نیز نتایج کارشناسی‌های صورت‌گرفته در فرایند داوری، آثار امیدوار کننده‌ای را رصد کرد. ضرورت تولید آثار خلاقه در عرصه ادبیات روایی در سه دهه اخیر، موجبات سکوتی خطر‌آفرین را در حوزه نظریه ادبیات و مطالعات نظری و مبنایی پدید آورد. سستی و عقب‌ماندگی پژوهش‌های دانشگاهی نسبت به ادبیات معاصر پس از انقلاب و ریشه‌های نظری ادبی سکولار موجب شد، بخش عمده‌ای از پژوهش‌های ادبی، ترجمه‌ای از نظریات غربی و یا تطبیق آن‌ها بر آثار ویژه‌ای از جریان ادبی شبه روشنفکری باشد. رویکردهای فلسفی و مبتنی بر الهیات اسلامی، از جمله حوزه‌های مغفولی است که رایحه‌ای از تلاش و نوآوری برخی متفکران، در آن استشمام می‌شود.»
درباره بخش شعر نیز در این بیانیه آمده است: «در بخش شعر که سابقه‌ای دیرینه در ادبیات و فرهنگ بومی و مذهبی و حکمی ایران اسلامی دارد نیز هیات داوران، مفتخر به معرفی چهره‌ای تازه در این عرصه است. کار انتخاب آثار برگزیده در این بخش با وجود چهره‌های شناخته شده، صاحب نام و با تجربه، دقت و ظرافت بسیاری را می‌طلبید. با این وجود، هیات داوران بخش شعر، به اتفاق آراء و با معدل امتیازی درخور، کتاب سال قلم زرین را در بخش شعر انتخاب کرد.»
همچنین در بخش دیگری از این بیانیه تاکید شده است: «برای جشنواره قلم زرین، برگزاری هر دوره، نه تکرار دوره‌‌های گذشته، که پا نهادن در مسیری نو است. عرصه‌ای که به همان میزان برای هر نویسنده در داستان، شعر و پژوهش، نوآورانه است، برای داوران و کارشناسان جشنواره نیز دریافت ظرفیت‌های جدید ادبیات متعهد و حرکت به سمت شناسایی شاخصه‌های گونه‌ای نوین در ادبیات جهان است و نیاز به نوآوری در ساحت اندیشه و فکر دارد.»
در بخش پایانی بیانیه اسامی نامزدهای نهایی هر بخش، برگزیده آن بخش و دلایل انتخاب آن اثر ارائه شده است.
در بخش شعر از میان شش اثر راه یافته به مرحله نهایی جشنواره، با عنوان‌های «ادامه دلواپسی» سروده حجه‌الاسلام محمدرضا واحدی، «از پرسه خیال در اطراف وقت سبز» سروده مفتون امینی، «خاکستر آیینه» سروده محمدرضا ترکی، «سرفه‌های گرامافون» سروده محمدرضا طاهری، «مسافران کوپه صبح» سروده عالیه مهرابی و «یاس یاسین» سروده محمد جواد غفورزاده، به دلیل برخورداری از مولفه‌های ادبی درخور و ارجمندی مضمون و محتوا، مجموعه «ادامه دلواپسی» سروده حجه‌السلام محمد رضا واحدی از انتشارات فصل پنجم را به عنوان کتاب برگزیده بخش شعر اعلام شد.
در بخش پژوهش و نقد ادبی، از میان سه اثر راه یافته به مرحله نهایی با عنوان‌های «شعاع شمس» اثر کریم فیضی، «لطیفه ماندگار» تالیف مجید رستنده و «پیش درآمدی بر رویکردهای و مکتب‌های ادبی» نوشته شهریار زرشناس، به دلیل نوآوری در پژوهش و رویکردهای انتقادی به مقولات نظری در حوزه ادبیات، «پیش‌درآمدی بر رویکردها و مکتب‌های ادبی» نوشته شهریار زرشناس از انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان کتاب سال قلم زرین معرفی شد.
در بخش داستان نیز از میان سه اثر راه یافته به مرحله نهایی جشنواره قلم زرین با عنوان‌های «جاده جنگ» نوشته منصور انوری، «سوران سرد» نوشته جواد افهمی و «گنجشک نقطه، گنجشک سرخط» نوشته ظریفه رویی، به دلیل پرداخت هنرمندانه داستان، تحقیقات ارزشمند موضوعی و انسجام ساختاری و روایتی در حوزه زمانی و مکانی گسترده، «جاده جنگ» نوشته منصور انوری از انتشارات سوره مهر به عنوان کتاب برگزیده بخش داستان اعلام شد.
چهارشنبه ۱۵ تیر ۱۳۹۰ - ۱۲:۲۸
نظر شما