به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، ناشران كتاب‌هاي تاريخي هفته گذشته 42 عنوان كتاب در حوزه تاريخ و جغرافيا منتشر كرده‌اند. در بين آثار منتشر شده، 37 عنوان تأليف و 5 عنوان ترجمه مشاهده مي‌شوند. همچنين 19 عنوان كتاب چاپ نخست و 23 عنوان تجديد چاپ بوده و 38 عنوان اين كتاب‌ها در تهران و 4 عنوان در شهرستان منتشر شده‌اند. شمارگان متوسط اين كتاب‌ها 2393 و متوسط صفحات آن 222 صفحه بوده است.

«آواي كوهسار»، «احمدشاه مسعود: روايت صديقه مسعود»، «اسناد نام خليج‌فارس، ميراثي كهن و جاودان»، ««اطلس آموزش جغرافيا»، «اطلس طبيعت‌گردي استان بوشهر»، «اطلس ملي ايران: دامپروري»، «از كردستان عراق تا آن سوي رود ارس»، « اطلي ملي ايران: شيلات»، «داريوش بزرگ»، «ديوان و قشون در عصر صفوي»، «كليات قاره‌ها»، «كرج: يادگاري از گذشته ميراثي براي آينده»، «نادرشاه»، «كوروش نامه»، «كنفرانس طهران» و... از جمله كتاب‌هاي منتشر شده در هفته گذشته است.

نگاهي به كتاب «مباني تاريخ اجتماعي ايران»

ايران در روند چندين هزار سال تاريخ خويش، به دليل موقعيت جغرافيايي ويژه‌ پل ارتباطي ميان اقوام شرق و غرب محسوب مي‌شود و نقش مهمي را در روابط اجتماعي ملل ايفا كرده است. همين امر باعث شده تا در جاي جاي اين سرزمين پهناور، اقوام مختلف همواره در تردد باشند و بعضا در موقعيت مناسب در منطقه‌اي از اين سرزمين براي خود حكومتي ايجاد كنند.

برخورد اين حكومت‌ها با يكديگر و تاثير و تاثرپذيري از همديگر در روابط اجتماعي، گاه باعث جذب و مستهلك شدن قومي در قوميتي ديگر و گاه در نشيب و فرازهاي تاريخي باعث اضمحلال كامل آنان شده است. اما همين فرايندهاي اجتماعي نيز باعث دوام و بقاي چندين هزار ساله سرزمين ايران شده است. به طوري كه دانشمندان، اين سرزمين را يكي از هفت منطقه تمدن ساز بشري به حساب مي‌آورند.

كتاب «مباني تاريخ اجتماعي ايران» نگاهي كلي بر خصوصيات عمومي جوامع ايراني پيش از تاريخ، آمدن آريايي‌ها به فلات ايران، تشكيل دولت و ملت، شكل‌پذيري تاريخي اجتماعات ايراني، فرهنگ روستا، مشخصه‌هاي فرهنگي زندگي شهري و عشايري، ادغام‌پذيري، نهاد خانواده، طبقات اجتماعي، مشروعيت سياسي، اجتماعي حكام، روابط شاه با جامعه، مقاومت‌هاي ملي، عياران، خانقاه‌ها و مجامع اهل طريق، خصوصيات فرهنگ و تمدن ايراني سلسله‌ها و اقوام و نژادهاست.

كتاب را مي‌توان نوعي جمع‌بندي از فصول گونه‌گون دانست. نويسنده عمده‌ترين خصوصيات روح ايراني را اين را چنين معرفي مي‌كند: «پيوستگي، جاذبه و دافعه، قابليت تلفيق و تطبيق با امور و اتفاقات غير مترقبه، ترقي‌خواهي، خصيصه اطاعت از روسا، اخلاقي ماندن، مذهبي بودن، قهرمان دوستي، و جمال‌گرايي از عمده‌ترين خصوصيات روح ايراني است.»

کتاب مباني تاريخ اجتماعي ايران با بررسي خصوصيات عمومي جوامع ايراني پيش از تاريخ و آمدن آريايي ها به فلات ايران، وارد تاريخ مي‌شود و از تشکيل دولت و پيدايش ملت ايران مي‌گويد. آنگاه به شکل‌پذيري تاريخي اجتماعات ايراني بر مبناي روابط مبتني بر ارزش‌هاي مشروع اجتماعي مي‌پردازد.

مناسبات ناشي از تطابق اجتماعي (روستا، شهر، حيات عشايري و موقعيت جغرافيايي)، روابط مبتني بر ادغام پذيري اجتماعي (خانواده و طبقات اجتماعي)، روابط مبتني بر جهت‌گيري اجتماعي (سازمان سياسي، مشروعيت سياسي- اجتماعي حکام، نوع حکومت، جايگاه حکومت در جامعه، روابط شاه با جامعه) از ديگر بحث‌هايي به‌شمار مي‌رود كه در اين كتاب گردآمده است.

سپس نويسنده با اشاره به مقاومت‌هاي ملي به مبارزه‌هاي فرهنگي و تلاش‌هاي اجتماعي سازمان يافته ايرانيان در طول تاريخ مي‌پردازد و از نقش عياران مي‌گويد و از خانقاه‌ها مي‌نويسد و بحث خود را با خصوصيات فرهنگ و تمدن ايراني تمام مي‌کند. ضمايم متعددي که شامل فهرست‌هاي اعلام اشخاص، خاندان‌ها، اقوام و اماکن از ويژگي‌هاي ارزشمند اين کتاب به‌شمار مي‌رود.