سرویس استانهای خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - جمال مدیرشانهچی، نویسنده و محقق: خطه خراسان، این سرزمین پربار فرهنگ و ادب فارسی، همواره جایگاه پرورش چهرههای درخشانی بوده که فروغ علم و هنرشان، پهنه ایران را تابان کرده است. از فردوسی نامدار تا عطار نیشابوری و اسدی توسی و خواجه نظامالملک توسی و… این خاک، افراد ارزشمندی را در آغوش خود پرورده که اسمشان با هویت ایرانی عجین شده است.
این گنجینه محدود به گذشته نیست. در عصر حاضر نیز خراسان رضوی، شاعران، نویسندگان و متفکرانی را به جامعه معرفی کرده که هر کدام به نوبه خود، سهم بسزایی در شکوفایی فرهنگ و ادب این سرزمین داشتهاند. نامدارانی چون محمدرضا شفیعی کدکنی، ملکالشعرای بهار، اخوان ثالث، بدیعالزمان فروزانفر و بسیاری دیگر که با اندیشه و آثار فاخر خود، نه تنها زبان فارسی را حفظ کردهاند، بلکه تصویری جامع از دغدغهها، آرزوها و مسائل روزگار خود را نیز ارائه دادهاند. مجموعه مقالات «معرفی بزرگان معاصر ادبی خراسان» قصد دارد هر سهشنبه، به معرفی یکی از این مفاخر ادبی معاصر بپردازد و فرصتی نو برای آشنایی با آثار و اندیشههایشان فراهم کند.
علیاکبر اسماعیلی قوچانی، مشهور به خطاط هفتقلم، خوشنویس نامدار کشور و نقاش معاصر در سال ۱۳۲۳ در شهر قوچان دیده به جهان گشود. اسماعیلی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاهش قوچان گذراند و نزد اساتید مبرزی چون عبدالحسین توفیقی به یادگیری هنر خوشنویسی پرداخت.
ذوق و شوق و علاقه فراوان استاد به فراگیری هنر خوشنویسی وی را عازم تهران کرد و سالها نزد اساتید و بزرگانی چون سید حسن میرخانی معروف به سراج کتاب و موسس انجمن خوشنویسان ایران (نستعلیق)، استاد معصومی معروف به نجفی زنجانی (ثلث و نسخ)، و استاد ابراهیم بوذری، اقلام مختلف خطوط را آموخت. وی نستعلیق، ثلث و خط را در نهایت فراگرفت و تا آنجا پیش رفت که مقام استادی را در این رشته به دست آورد و جزو خوشنویسان برجسته شد. او در سال ۱۳۴۵ اولین شعبه انجمن خوشنویسان ایران را در قوچان تاسیس کرد.
استاد بعدها به نگارش بزرگترین قرآن جهان پرداخت که سالها به طول انجامید و نگارش آن در سال ۱۳۹۵ به اتمام رسید که هم اکنون در موزه شخصی و منزل استاد که در یکی از محلات شهر مشهد واقع شده نگهداری میشود و صفحاتی از آن نیز در نمایشگاه بینالمللی مشهد در سال ۲۰۱۷ رونمایی شد و در معرض دید همگان قرار گرفت.
عکسهایی از کتابت این قرآن نفیس و ارزشمند بیش از ۶۰۰ صفحه با تذهیب طلاکاری شده به ابعاد هر صفحه ۲۵۰ در ۱۷۰ سانتیمتر، قابل شستشو و وزن هر صفخه سه و نیم کیلو گرم است.
تاکنون نمایشگاههای زیادی از آثار وی در شهرهای مختلف مشهد، تهران، رامسر، ساری، گرگان، گناباد، طبس، کلات نادر، بیرجند و.. برپا شده است. همچنین در کشورهای بلغارستان، پاکستان و در سال ۱۳۵۴ در شهر لندن انگلیس آثار خط و خوشنویسی اسماعیلی به نمایش گذاشته شده است. وی به سبکهای مختلف خوشنویسی همچون ثلث، شکسته نستعلیق دیوانی، حلی و خفی، توقیع، رقاع، رقعه، محقق، ریحان و کوفی تبحر دارد او همچنین در نمایشگاهی که به مناسبت نکوداشت سید حسن میرخانی در مجتمع امام رضای مشهد برگزار شده بود، آثاری از خود و همچنین سرمشقهایی از استاد امیرخانی با قدمتی حدود ۶۰ سال به نمایش گذاشت.
خوشنویسی کتیبههای اماکن متبرکه و مذهبی رشت، اصفهان، شیراز، تهران، مشهد، نکا، مسجد مسلمانان در هامبورگ و فرانسه همه بر عهده او بوده است. اسماعیلی قوچانی در مورد نوشتن مضامین بر روی سر درب حرم حضرت امام حسین (ع) گفته «سر درب حرم سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) در اصفهان در مرکز بازسازی عتبات عالیات در حال ساخت بود که بنده سه روز در هفته در شهر اصفهان خطوط آن را نگارش میکردم که متن آن از ادعیه مدحهای مختلف درباره امام حسین (ع) است و به صورت میناکاری ساخته شد که نگارش آن تبحر خاصی لازم داشت.»
اسماعیلی قوچانی با همان تسلطی که بر یک صفحه کوچک کاغذ مینویسد، کتیبه ۴۰ متری را نیز خوشنویسی میکند. در قرآن (موزه آب انبار)، هر صفحه با آیه شروع و به آیه دیگر ختم میشود. در سایر قرآنهایی هم که در قطع کوچکتر نوشته باز هم این اصل رعایت شده است که نشان از استادی و تبحر ایشان دارد.
وی در حادثه سیل ۱۳۵۵ شمسی به کمک همشهریاناش در قوچان شتافت. اسماعیلی قوچانی در آنجا به تعلیم خط مشغول شد و سپس در سال ۱۳۵۶ عازم شهر مشهد شد و تاکنون نیز در این شهر سکونت دارد. شیوه کار او در نستعلیق رعایت امانتداری و بر گرفته از سبک استاد بزرگ و عارفش مرحوم سید حسن میرخانی است و در نسخ و ثلث از استاد احمد نجفی زنجانی پیروی میکند وی از معدود خوشنویسانی است که در اقلام مختلف خوشنویسی قدرت و تبحر فوق العاده ای دارد نوشتن عظیمترین و بزرگترین قرآن جهان اسلام، به قلم ایشان نگارش یافته است.
برخی از آثار خط و نوشتههای اسماعیلی قوچانی که نشان همای هنر را در سال ۹۶ توسط وزیر وقت دریافت کرد، به این قرار است «کتاب جوامع الحکم به خط نستعلیق و ثلث چاپ هندوستان»، «خودآموز خوشنویسی، تعلیمی نوع در خطوط نستعلیق، ثلث و نسخ»، «کلک خوشنویسی در مقام معلم»، «کلک خوشنویسی در چهل حدیث رضوی»، «تنزیل نور»، «تجلی هنر»، «هفت قلم خوشنویسی»، «آموزش خط نوآموزان»، «زیارت عاشورا و دعای علقمه»، «مفاتیح الجنان»، «کلیات حافظ با چهل و پنج تابلو نفیس به خط ثلث»، «ترکیبی از ۵۴۵ صفحه»، «عهد و پیمان»، «مفاتیح الجنان»، «معلم خوبیها»، «آموزش خط ثلث»، «از علی آموز اخلاص عمل»، «نقطه رمز و راز بسم الله»، «کتاب جوامع الحکم به خط نستعلیق و ثلث چاپ هندوستان».
نظر شما