به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بندرعباس، محمدرضا تولایی در خوانش و بررسی «خوان هشتم» مهدی اخوان ثالث در محفل ادبی اندیشه کتابخانه اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای، بندرعباس آن را نزدیک‌ترین مثال به جنگ دوازده روزه تحمیلی دانست.
دبیر محفل ادبی «اندیشه» بندرعباس سخنان خود را اینگونه آغاز کرد: همان‌طور که می‌دانیم در شاهنامه فردوسی، دو هفت‌خان وجود دارد که همواره توجه بیشتری به «هفت‌خوان رستم» شده است؛ همان هفت مرحله‌ای که رستم طی می‌کند تا به موفقیت برسد. از این رو، در ادبیات ما هر کار سختی را به «هفت‌خان» تشبیه می‌کنند.
دبیر انجمن علمی- آموزشی معلمان ادبیات هرمزگان ادامه داد: عشق فردوسی به شخصیت رستم، که خود خالق آن بود، تا حدی است که در نبرد رستم و سهراب تصمیم می‌گیرد رستم پیروز این نبرد باشد. شاید اگر سهراب زنده می‌ماند، از پدرش قوی‌تر می‌شد و این برای فردوسی خوشایند نبود.
وی با اذعان به اینکه فردوسی تصمیم می‌گیرد همه را حذف کند، عنوان کرد: اما در نهایت، فردوسی تصمیم می‌گیرد زندگی بزرگترین پهلوان ایران را به گونه‌ای پایان دهد که با شکست او در برابر دشمن همراه نباشد، زیرا نمی‌تواند رستم را در جنگ شکست‌خورده ببیند. بنابراین، به زندگی رستم در تقابلی ناجوانمردانه و با توطئه نابرادرش، در چاه پایان می‌دهد.
سرگروه توسعه شایستگی‌های حرفه‌ای معلمان استان و سرگروه ادبیات ناحیه ۲ آموزش و پرورش بندرعباس با طرح این پرسش که «خوان هشتم» که مهدی اخوان ثالث آن را خلق کرده، چیست؟، افزود: این جرقه که پهلوانان همیشه با ناجوانمردی کشته شده‌اند، سبب خلق «خوان هشتم» توسط مهدی اخوان ثالث می‌شود. زیرا پهلوانان واقعی، حتی در افسانه‌ها، آن‌چنان در ذهن ما می‌نشینند و بر قلب ما فرمانروایی می‌کنند که نمی‌توانیم شکست آن‌ها را بپذیریم. به همین علت است که دوست داریم پهلوانان در اوج خداحافظی کنند تا شاهد شکست آن‌ها نباشیم و آخرین صحنه ماندگار در اذهان، تصویر زمان پیروزی و مدال‌آوری باشد.
این منتقد ادبی ادامه داد: خوان هشتم اخوان ثالث اشاره به ناجوانمردی شغاد نسبت به رستم و نامردی‌هایی دارد که امروزه نیز همچنان ادامه دارد. شاعر شعر را حماسی آغاز می‌کند و رفته‌رفته به معضلات اجتماعی می‌پردازد که مصداق‌های زیادی در طول تاریخ دارد. نزدیک‌ترین مثال، جنگ دوازده روزه‌ای است که افرادی شغادصفت به دانشمندان هم‌وطن خود نیز رحم نکردند و بدیهی است که این گونه اتفاق‌ها همیشه رخ می‌دهد.
تولایی با تحلیل و تفسیر کامل این شعر، اظهار داشت: مهدی اخوان ثالث این دو موضوع را به زیبایی به هم ربط می‌دهد تا از این سوژه ناب و ماندگار استفاده جدیدی کند و «خوان هشتم» را خلق کند تا رستم آخرین مرحله را در چاه طی کند و انتهای خوان هشتم را باز بگذارد تا مخاطب خودش دلیلی برای پایان سیطره اسطوره ایرانیان بیابد.
در این نشست ادبی، حاضرین درباره پایان این اثر و اینکه هر کس چگونه آن را در ذهن خود به سرانجام می‌رساند، تبادل نظر و گفت‌وگو کردند.
در بخش دوم این نشست ادبی نیز طبق روال همیشگی، علاقه‌مندان و حاضرین به خوانش اشعار خود و دیگر شاعران پرداختند.
نظر شما