سرویس ادبیات خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - سایه برین: علی‌اکبر حیدری، داستان‌نویس، فیلم‌نامه‌نویس و کارگردان ایرانی است. مجموعه داستان «بوی قیر داغ» و رمان‌های «تپه‌ی خرگوش» و «استخوان» از جمله آثار داستانی این نویسنده معاصرند. از حیدری، کتاب «بوی قیر داغ» مجموعه داستان شایسته تقدیر جایزه مهرگان ادب و رمان «تپه‌ی خرگوش» رمان برگزیده از نگاه مخاطبان جایزه هفت اقلیم شده است. این بار در پرونده «کتاب‌های خاطره‌انگیز» سراغ این نویسنده ایرانی معاصر رفتیم تا ببینیم کدام کتاب‌ها او را برای اولین بار به کتاب‌خواندن ترغیب کرده‌اند، چه کتاب‌هایی باعث شده‌اند تصمیم بگیرد نویسنده شود، نگاه و جهانش با کدام کتاب‌ها دگرگون شده است و شخصیت‌های داستانی مورد علاقه‌اش چه کسانی هستند.
از کتاب‌های مورد علاقه علی‌اکبر حیدری و کتاب‌هایی که بر او تاثیر گذاشته‌اند کاملاً می‌توان فهمید که شیفته روحیه عدالت‌طلبی و تلاش برای تغییر است و نگاهی مبتنی بر اصلاح و ساختن جهانی بهتر، داشتن روحیه شجاع و مقاوم و درونمایه‌های سیاسی و انقلابی او را جذب می‌کنند. او تغییرات مثبت و نگاه متفاوت به پدیده‌ها را دوست دارد و از آنها استقبال می‌کند. حیدری آثار بهرام بیضایی را به‌خاطر نگاه متفاوتش در پرداخت داستانی می‌ستاید و تغییر نرم معمول زاویه دید در کارهای بیضایی، برایش جذاب است.
نوجوانی و هیجان ماجراجویی
بعضی کتابخوان‌ها از کودکی میان کتاب بزرگ شده‌اند و علاقه به کتاب، این‌گونه در آنها پدید آمده و بعضی هم بعداً و به‌شیوه‌های دیگر سر از عالم کتاب و کتابخوانی درآورده‌اند. علی اکبر حیدری از دسته‌ی اول است. او می‌گوید پدرش کتاب‌های فروانی داشته و این فضا در دوره نوجوانی برایش جذاب بوده و باعث علاقه‌مندی‌اش به کتاب و کتابخوانی شده است. حیدری درباره کتاب‌هایی از کتابخانه پدرش که آنها را در دوره نوجوانی بیشتر دوست داشته، می‌گوید: کتاب‌های الکساندر دوماً، مثل «سه تفنگدار» و «غرش طوفان»، را از میان کتاب‌های پدرم دوست داشتم.
او درباره دلیل علاقه‌اش به این کتاب‌ها می‌گوید: این کتاب‌ها ماجراجویانه بودند؛ برای همین خیلی خوب می‌توانستند نوجوانی را که شیفته هیجان است، جذب کنند.
با احمد محمود و بهرام بیضایی، نویسنده شدم
نویسنده کتاب «بی رد خون» همچنین درباره نویسندگانی که بیشتر بر او تاثیر گذاشته‌اند و او را به فکر نویسنده‌شدن انداخته‌اند، می‌گوید: کارهای بهرام بیضایی و احمد محمود، خیلی بر من تاثیر گذاشتند. «پرده‌خوانی»، «پرده‌ی نئی» و «سیاوش‌خوانی» از بیضایی کارهایی است که به خاطرم مانده است.
او درباره بیضایی و دلیل تاثیری که آثارش بر او گذاشته‌اند توضیح میدهد: بیضایی نگاه چندوجهی به یک واقعه دارد. حقیقت یک اتفاق را از چند زاویه می‌بیند و این منحصربه‌فرد است. چیزهایی هست که ممکن است شما به آنها فکر نکنید و تنها زاویه نگاه خودتان را درست بدانید ولی بیضایی با نشان دادن تمام وجوه یک موضوع به شما می‌گوید که ممکن است تمام حقیقت نزد شما نباشد.
حیدری ادامه میدهد: نگاه دگرگونه بیضایی به اسطوره‌ها و بازآفرینی آنها، مثل کاری که با آرش کرده است، برایم خیلی جذاب و تاثیرگذار بود.
دیگر نویسنده ایرانی مورد علاقه علی‌اکبر حیدری، احمد محمود است. او کتاب «همسایه‌ها» را از این نویسنده دوست دارد و درباره محمود و تاثیری که از او گرفته است می‌گوید: نگاه تاریخ‌محور احمد محمود و نگاه سیاسی‌اش به اتفاقات معاصر برایم جذاب و مهم بود؛ نگاهی متفاوت به اتفاقات سیاسی‌ای که پیرامون ما هستند و این نکته که یک ایرانی ناگزیر است که زندگی خود را ادامه دهد و امیدش را قطع نکند.
تاثیرِ دیکتاتورستیزی و نگاه تاریخی یوسا
ماریو بارگاس یوسا از دیگر نویسندگانی‌ست که حیدری از آنها تاثیر گرفته است و این هیچ عجیب نیست. بی‌شک یوسا بر هر نویسنده‌ای که به داستان‌هایی با پس‌زمینه سیاسی و تاریخی علاقه دارد تاثیر می‌گذارد و توجه او را به خود جلب می‌کند. البته ناگفته نماند نویسنده «تپه‌ی خرگوش» معتقد است که روند تغییر نگاه انسان به جهان، آرام است و نمی‌توان گفت کتاب یا کتاب‌هایی باعث این اتفاق شده‌اند. او با این حال به تاثیر خود از رمان‌های «سوربز» و «گفت‌وگو در کاتدرال» ماریو بارگاس یوسا اشاره می‌کند و در این باره می‌گوید: نگاه تاریخی و مبارزه با دیکتاتوری در فضای این دو اثر خیلی بر من تاثیر گذاشتند.
از عاشق‌پیشگی تا مبارزه سیاسی
از علی‌اکبر حیدری درباره شخصیت‌های داستانی مورد علاقه‌اش هم می‌پرسیم. شخصیت‌های داستانی مورد علاقه این نویسنده بی‌ارتباط با نویسنده‌های مورد علاقه‌اش نیستند. او خالد را در رمان «همسایه‌ها» از احمد محمود دوست دارد؛ پسری که شخصیت اصلی و راوی این رمان است و در طول رمان، متحول می‌شود. خالد از شخصیت‌های محبوب و مشهور ادبیات داستانی ایران است. حیدری درباره دلیل علاقه‌اش به این شخصیت داستانی می‌گوید: روند تغییر خالد از نوجوان خامی که در پی عشق است به یک مبارز سیاسی، بسیار جذاب است.
چنانکه می‌بینید، باز هم تغییر و نگاه سیاسی، در انتخاب علی‌اکبر حیدری به چشم می‌خورد و این شاخص‌ترین ویژگی انتخاب‌های اوست.
نظر شما