به گزارش خبرنگار سرویس ادبیات خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در لار، این نشست به مناسبت روز لارستان و به همت اداره کتابخانه‌های عمومی لارستان، با حضور پژوهشگران و نویسندگان جنوب فارس و علاقه‌مندان به حوزه کتاب و ادبیات در کتابخانه عمومی لار برگزار شد.
کاظم رحیمی‌نژاد، نویسنده کتاب «نیما، نازیسم و کمونیسم» در ابتدای این نشست اظهار داشت: این کتاب، بخشی از مبانی نظری پایان‌نامه دکتری من در مورد رویکردهای نوین حماسی در شعر نو بوده است.
وی تصریح کرد: مشکل اساسی ما در نقد ادبی و به طور کلی در علوم انسانی، در این است که به مبانی نظریِ نقد توجه نمی‌کنیم و به جای مواجه شدن با متون اصلی ادبی به تحلیل‌های دسته چندم تکیه می‌کنیم.
این نویسنده لاری خاطرنشان کرد: مخالف این موضوع هستم که کسی در مورد نیما صحبت کند، در حالی که با متنِ آثار نیما مستقیماً ارتباط برقرار نکرده باشد و صرفاً بر اساس نگاه و تحلیل دیگران نظر بدهد؛ ما باید در درجه اول، آثار نویسندگان را بدون قضاوت قبلی بخوانیم.
رحیمی‌نژاد با اشاره به ویژگی‌های شعر نیما گفت: نیما یوشیج به اشعارش، منطقِ گفتار و دِکلماسیون می‌دهد. در شعر نیما، یک جهان‌بینی و تکنیک کاری وجود دارد؛ به عبارت دیگر، نیما یوشیج افکار، جهان‌بینی و تجربه‌هایش را وارد شعر می‌کند.
وی افزود: در شعر نیما، شاهد مواضع چپِ این شاعر هستیم، نیما تحت تاثیر متفکران منتقد جنگ جهانی اول و دوم، افتخارات قومی و حماسه‌های ملی را از زاویه منتقدانه می‌نگرد، وی تلاش می‌کند که این نوع نگاه را از بین ببرد و به صورت انسانی به موضوعات نگاه کند؛ وی در تمام دوران زندگی و در بخش‌های مختلف اشعارش، با نوع نگاه رسمیِ حماسی مبارزه می‌کند.

در ادامه، «ابراهیم مهرابی» نویسنده، پژوهشگر و شاعر گراشی اظهار داشت: اگر کسی به دنبال فهمِ بخشی از هویت نیما باشد، این کتاب می‌تواند خیلی به وی کمک کند.
وی تصریح کرد: دو ساختار تصویری در شعر نیما وجود دارد، یکی ساختار عینی وصفی است که شاعر در آن دخیل است و همراهی می‌کند و نمی‌توان وی را از آن حذف کرد؛ به عبارت دیگر، شاعر در متن حادثه حضور دارد، دخیل است و کنش‌گر ماجراست، نه نظاره‌گر؛ شاعر در این ساختار، رویکردی اگزیستانسیالیستی دارد.
این پژوهشگر گراشی افزود: ساختار بعدی، عینیِ روایی است، یعنی شاعر از زاویه سوم به پدیده‌ها نگاه می‌کند، در این رویکرد، نیما گزارشگر و ناظر است و در اینجا، نگاه هرمنوتیکال دارد. او حادثه را می‌بیند، از آن برداشت می‌کند و با تزئین و استفاده از آرایه‌ها، آن را گزارش می‌کند.
مهرابی با اشاره به نقش حماسه در اشعار نیما یوشیج گفت: نیما از حماسه‌های سنتی و پیشینِ مربوط به پادشاهان، پهلوانان و زور بازو، خسته شده است؛ بنابراین، در اشعار حماسی‌اش به دنبال افراد کوچه و بازار است؛ در واقع، او حماسه را از ساحت خیال و آسمان به اشکوبِ زمینی منتقل می‌کند، بر این اساس، گویا او به جای فرمانده در جنگ، به رزمنده نگاه می‌کند و به وی مدال می‌دهد.
وی تصریح کرد: نیما حدود ۱۲۰ سال پیش به نگاهی رسید که ما الآن داریم، وی نمی‌پذیرد که بنشیند و فقط فکر کند، بلکه می‌گوید باید وارد اتفاقات و حوادث شد، نقش آفرید، جنگید و…، یعنی معتقد است به عمل کار برآید....
این نویسنده و پژوهشگر خاطرنشان کرد: اشعار نیما، واگویه رنج مردم و آینه تمام‌نمایِ مصیبت‌های زمانه خود است؛ وی با ناملایمات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و… مبارزه می‌کند و مرد میدان است، حتی در دوره‌هایی از زندگی‌اش تفنگ به دست بوده و در نهضت جنگل حضور داشته است.
ابراهیم مهرابی اظهار داشت: نیما از یک طرف می‌خواهد حماسه را داشته باشد، اما فرم و محتوای حماسه پیشین را نمی‌خواهد، به همین دلیل، سیمرغ حماسه را از پهلوانان، شاهان و زورِ بازو به افراد کوچه و بازار متمایل می‌کند.
وی تصریح کرد: نیما سرگیجه مقدس دارد و بین حماسه و تراژدی، یعنی بین بسترهای دینی، از یک طرف و اخلاق و قانون از سوی دیگر، گیر کرده است. او یک دست خود را بر قله حماسه گذاشته و دست دیگرش در درّه تراژدی است، وی بین این دو، دارای تعلیق، تحیّر و سرگشتگی است.
نویسنده گراشی خاطرنشان کرد: نیمای لطیف، در سیاست، یک انقلابی و در باور، یک آدم مذهبی و دین‌دار (البته نه به عنوان ایدئولوژی، بلکه به عنوان یک باور ساده اجتماعی) است و در وصف علی (ع) شعر سروده است.
مهرابی افزود: نیما یوشیج در شعر فارسی نیز اهل رنسانس است و در آن تغییر اساسی ایجاد می‌کند، به گونه‌ای که می‌توان شعر فارسی را به قبل و بعد از نیما تقسیم کرد.
وی با تمجید از کتاب «نیما، نازیسم و کمونیسم»، گفت: کتاب دکتر رحیمی‌نژاد، با رویکردی هگلی، اما بسیار ساده و روان نوشته شده است، به طوری که از دل نقل مباحث و تحولات تاریخی و نیز تطور ذهنی شاعر، یک چهارچوبه فکری و الگوریتم محتوایی به دست می‌دهد؛ بنابراین، درخواست می‌کنم که جوانان حتماً آن را بخوانند.

گفتنی است کتاب «نیما، نازیسم و کمونیسم»، نوشته «کاظم رحیمی‌نژاد»، مدرس ادبیات دانشگاه فرهنگیان، در پنج بخش (مقدمه، مروری بر زندگی اجتماعی-ادبی نیما یوشیج، اصول و قواعد شعر نیمایی، نیما، نازیسم و کمونیسم و منابع و مآخذ) نوشته شده و در سال ۱۳۹۷ در «نشر قلمکده» به چاپ رسیده است.