به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتاب «دیپلماسی ترجمه از نظریه تا عمل»، نوشته امیرداوود حیدرپور، محمدرضا هاشمی و محمدحسن شیخ‌الاسلامی، در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بررسی شد.
نویسنده کتاب در این مراسم، تصویر و نوع نگاه مردمان سایر ملل را عامل تعیین کننده در موفقیت یا شکست کشورها عنوان کرد و گفت: وقتی از ترجمه صحبت می‌کنیم، ذهن همه به سمت کتاب معطوف می‌شود در حالی که «تکست» هر چیزی است که محتوایی را منتقل می کند، مانند تولیدات سینمایی یا انیمیشن؛ بنابراین، محتوا تعیین می‌کند که برای هر منطقه، کدام شیوه انتقال مناسب است.
وی با بیان اینکه انسان‌ها دسترسی بدون واسطه با واقعیت ندارند و ما در دنیای رسانه با تصویر واقعیت سروکار داریم و اینجا، نقش ترجمه برجسته می‌شود، افزود: به عنوان مثال اگر زمانی که کشورهای حاشیه خلیج فارس برای تغییر نام خلیج فارس شیطنت کردند، ما روایت جامعی در بحث ترجمه داشتیم، امروز آمریکا مجدد این موضوع را مطرح نمی‌کرد.
حیدرپور با بیان اینکه دیپلماسی عمومی به صورت مستقیم با قدرت نرم سروکار دارد، ادامه داد: زمانی گفتند که به جای قدرت سخت، دوره قدرت نرم فرارسیده است، در حالی که در کنار قدرت اقتصادی و تحریم، قدرت نرم به کار گرفته می‌شود تا افراد آنچه می‌خواهیم را اندیشه خود قرار دهند.
وی تأکید کرد: در بحث دیپلماسی گفته می‌شود افکار عمومی در کنار قدرت سخت کشورها تاثیر دارند، بنابراین اگر بتوان افکار عمومی را با خود همراه کرد موفقیت چند برابر می‌شود اما ما کوتاهی داریم و در مغز آمریکاییزه شده نمی‌توان به عنوان مثال مقوله حجاب را مطرح کرد.
حیدرپور ضمن اشاره به اینکه ترکیه با تنها یک کتاب «ملت عشق» بسیاری از جوانان ما را همراه کرده اما ما هنوز آنچنان که باید تاثیر نداشته ایم، گفت: در طراحی دیپلماسی ترجمه، آن به عنوان واسطه دولت‌ها و ملت‌ها و استفاده از آن به عنوان ابزار تبلیغاتی و مدیریت سیمای فرهنگی مورد توجه قرار گرفته زیرا دیپلماسی ترجمه هنر مدیریت و مهندسی افکار عمومی سایر ملل و شکل‌دهی به آن از طریق تولید و توزیع هوشمندانه ترجمه در جوامع هدف است.
وی افزود: در دیپلماسی ترجمه اهدافی از جمله تسهیل روابط بین فرهنگی، ایجاد تصویر مثبت در افکار عمومی جهان و همسو کردن افکار عمومی جهانی با ارزش‌های بومی دنبال می‌شود و مولفه‌های سازنده آن سیاست‌گذاری یکپارچه، کارگزاران و بازیگران هوشمند، نظام منسجم و حرفه‌ای انتخاب آثار، نظام هوشمند مخاطب شناسی، نظام توزیع و نشر مشخص و نظام گزینش مترجم است.
حیدرپور با انتقاد از نوع نگاه به مقوله ترجمه تصریح کرد: نگاه خیریه‌ای به ترجمه و نبود سیاست‌های منسجم به آن آسیب زده؛ در حالی که لازم است به زیست بوم فرهنگی جوامع هدف، پذیرش پلورالیسم و نیازهای روابط عمومی توجه شود.
وی تاکید کرد: اکثر آثار ترجمه، تمرکز بر بعد اسلامی شیعی بوده و بعد تمدنی را ندیده‌ایم. به عنوان نمونه حکایات سعدی را باید با نیازهای روز مانند رئالیسم جادویی مطرح کنیم تا مورد توجه قرار گیرد. این در حالی است که عقل منسجمی در پشت مقوله ترجمه وجود ندارد و هر نهادی به صورت مجزا و جزیره‌ای فعالیت دارد.
همچنین محمد عامریان نیز با تاکید به اینکه مطالعات صورت گرفته در این کتاب جامع و کامل است بیان کرد: معتقدم ترجمه به آسیب‌شناسی نیاز دارد و عدم توجه به دغدغه‌های پیرامون آن مشکلاتی را به وجود می‌آورد. اینکه دیپلماسی ترجمه ذیل دیپلماسی فرهنگی می‌آید، صحیح نیست و متاسفانه منابع مطالعاتی اندکی در این خصوص داریم و وقتی در خصوص آن جست‌وجو می‌شود، به غیر از یکی دو مورد مطلب، چیزی حاصل نمی‌شود.
عامریان تاکید کرد: برخی حوزه‌ها از جمله ترجمه، مهجور واقع شده و امید می‌رود آسیب‌شناسی‌ها بتواند در حل و فصل مشکلات این حوزه موثر باشد و اینکه مطالعاتی در این حوزه انجام می‌شود قابل تقدیر است.
سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلای امام خمینی (ره) در حال برگزاری است.
نظر شما