به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در رشت، کتاب «سرزمین و مردم فومنات» حاصل پژوهش کیوان پندی است که نشر فرهنگ ایلیا در رشت، آن را در ۵۲۰ صفحه منتشر کرده است. در این کتاب می‌خوانیم: سرزمین فومنات با چهار نقطه قدیمی و تاریخی فومن، تولم، گسکر و شفت بخشی از استان گیلان محسوب می شود. در کتاب حاضر به صورت تک‌نگاری به مسائل طبیعی، تاریخی، جغرافیایی، اجتماعی، انسانی و اقتصادی این بخش از گیلان غربی پرداخته شده است. بیشتر مطالب مربوط به سه شهرستان فومن، صومعه سرا و شفت به همراه روستاهای هریک است که تا دهه ۳۰ در تقسیمات کشوری با عنوان فومنات شناخته می‌شدند.
مردم این نواحی از دو قوم گیل و تالش تشکیل شده‌اند؛ گیل‌ها در ابتدا در نواحی جلگه‌ای و تالش‌ها در نواحی کوهستانی می‌زیستند. مطالب کتاب در پنج فصل گنجانده شده: در فصل اول ضمن معرفی گیلان سیمای طبیعی فومنات ترسیم شده که از آن جمله می‌توان به موقعیت جغرافیایی، مشخصات اقلیمی، منابع آب و خاک و… اشاره کرد. فصل دوم به تاریخ عمومی فومنات اختصاص دارد و مباحثی چون قدمت ناحیه، شورش‌های رخ‌داده، رویدادهای طبیعی، آثار تاریخی، نامداران و مشاهیر فومنات را دربردارد. در بخش سوم ویژگی‌های انسانی اجتماعی فومنات ذکر می‌شود که مطالبی همچون جمعیت، قومیت، زبان، آداب و رسوم و دیگر مسائل مربوط به آن را شامل می‌شود. در بخش چهارم از تمام خصوصیات اقتصادی از جمله زمین، مالکیت، امور کشاورزی، دامداری و صنایع دستی سخن به میان می‌آید و در بخش پایانی نیز تاریخچه ادارات و موسسات قدیم و اولیه بررسی می‌شود.
پندی در بخشی از پیشگفتار این کتاب نوشته است: مجموعه اطلاعات حاضر در این کتاب حاصل حدود پنج سال بررسی و مطالعه مدام و چکیده مطالبی است که در منابع و مآخذ مختلف در مورد این منطقه از گیلان غربی به اختصار بیان شده است. روش کار نگارنده در تألیف کتاب حاضر دو روش کتابخانه‌ای یا روش تاریخی - اسنادی و مطالعه و تحقیق میدانی بوده که در مرحله اول سعی شده به منابع و مآخذ در دسرس مراجعه و مطالب مورد نظر، فیش برداری شود و برای آگاهی بیشتر درباره موضوع، به تحقیق میدانی پرداخته و با استفاده از مشاهده و مصاحبه، اطلاعات مورد نیاز جمع آوری گردد.
کیوان پندی پژوهشگر تاریخ گیلان و متولد شهر رشت است و از نیمه دهه ۷۰، مطالعه و پژوهش های خود در زمینه تاریخ ایران و گیلان را آغاز کرده و تاکنون چندین کتاب و ده ها مقاله تاریخی – پژوهشی در حوزه گیلان شناسی به رشته تحریر درآورده است که از آن جمله می توان به رشت در آیینه ی تاریخ، ماسوله نگین ایران زمین، قلعه رودخان (ارباب قلعه‌ها)، راهنمای گردشگری استان گیلان، دیدنی های گیلان، گیلان در آیینه زمان و خردمند جاوید (نگاهی به زندگی وآثار آیت الله اریب‌فومنی) اشاره کرد.
«صومعه سرا و حواشی» دیگر کتابی است که به منطقه گیلان غربی و تاریخ آن می پردازد و علی اخلاص آن را در ۳۱۲ صفحه نگارش، صفورالسادات رشیدی ویراستاری و نشر سپیدرود در رشت منتشر کرده است.
در بخشی از مقدمه کتاب آمده است: با بررسی‌های همه جانبه شهرستان صومعه سرا قسمتی از منطقه بیه‌پس یا پسا گیلان است و نویسنده تحقیقاتم را از سال ۱۳۱۶ شمسی در اطراف شهرستان صومعه سرا و فومن و… شروع کرده و تمام در حافظه خود جای داده و بعدها این یادداشت ها را در این کتاب به قلم آورده ام. از نوشته های بسیاری از محققین، آگاهان داخلی، گردشگران و مستشرقین چنین مستفاد می‌گردد که عموماً از دیدنی‌ها و اطلاعات تقریباً ضعیف و نارسا استفاده شده و نوشته‌ها به کمال نرسیده است با این حال مختصری از یادگارها و سوابق وجود آثار تاریخی روی کار اشاره به نام دانشمندان از هزار سال به این طرف، همچنین وجود مقبره و بقاع تعدادی از دانشمندان و سادات در این شهرستان، گویای قدیمی بودن شهر و شهرستان صومعه سرا است.
نظر شما