سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): سمیه عالمی که با اثر «مرغ دریایی» از استان قم در نخستین جایزه ملی ناداستان «پلک» حضور یافت و نفر اول در بخش حرفه‌ای شد، درباره دلایلش برای شرکت در این جشنواره گفت: اولین دلیل اهمیت، موضوع جشنواره و جدی کردن چنین ساحت‌هایی برای حل و فصل مسائل جامعه است.
حضور نویسندگان باسابقه در جوایز ادبی برای تازه‌نفس‌ها انگیزه‌بخش است
این نویسنده ادبیات داستانی درباره تأثیر حضور نویسندگان باسابقه در چنین جوایزی بیان کرد: وقتی نویسندگان باسابقه سمت اولین دوره یک جایزه بروند، جوان‌ترها نیز این فرصت را به تأسی از بزرگ‌ترها محل اثر خواهند دانست. سال گذشته من دبیر مجموعه روایتی با همین موضوع بودم و با نویسندگان باسابقه برای روایت تماس گرفتم. گفتند ما حوصله قضاوت شدن و برچسب خوردن نداریم و با این موضوع روایت نمی‌نویسم. با توجه به واقع‌نمایی در روایت و خودافشایی، ترس از قضاوت شدن اجتناب‌ناپذیر است. پیش افتادن باسابقه‌ها در این موضوعات خاص می‌تواند برای تازه‌نفس‌ها برای عبور از این موانع و قضاوت‌ها الهام‌بخش باشد.
عالمی درباره دلیل دیگر شرکت در این جشنواره اظهار کرد: اینطور جریان‌های ادبی باید پرقدرت آغاز شوند تا بتوانند حمایت مدیران و متولیان فرهنگی و توجه رسانه‌ها را جلب کنند. آغاز پرقدرت، دوام جریان را تقویت خواهد کرد. مدیران فرهنگی به این نتیجه می‌رسند که جایی را باسابقه‌ها جدی گرفته‌اند و آنجا جمع شدند که حرف حسابی زده شود و راهگشایی کنند. از منظر دیگر، جوان‌ترها هم دستشان می‌آید که باید برای کار درست تلاش بیشتر و همت کرد.
وی درباره اهمیت پرداختن به مسئله پوشش اجتماعی در قالب جوایز ادبی گفت: ما با موضوعی مرتبط با انسان و انتخاب‌هایش طرف هستیم که ذهنیات، شرایط زندگی اجتماعی و فرهنگی بر آن موثرند. مادامی که درباره آن گفت‌وگو نکنیم و در این گفت‌وگو به فضایی میان جهانی نرسیم، به اشتراکات برای مدیریت نخواهیم رسید و مدام بر افتراقات ایستاده‌ایم و ناآرامی اجتناب‌ناپذیر است. اما جهان ادبیات و ناداستان جهان مواجهه‌های کم‌هزینه است برای رسیدن به چنین شرایطی و تدبیر کردن مسائل انسان. رسیدن به روایت‌هایی از این دست منجر به تقویت هویت جمعی ارزش‌ها و بازتولید هنجارهای اجتماعی می‌شود و الگوهای فکری و رفتاری را جهت می‌دهد.
او درباره وجه تمایز جایزه ادبی پلک با دیگر جوایز ادبی گفت: ما در جشنواره ناداستان با تخیل مواجه نیستیم و امر واقع‌شده ثبت‌شده در روایت‌ها می‌تواند تصویر کلی از روح جمعی انسان ایرانی امروز برای تدبیر امور توسط حکمرانان ایجاد کند و به راهبردهای تازه رسید.
عمومیت بخشیدن به ناداستان‌های پوشش اجتماعی امری الزامی
رتبه دوم بخش حرفه‌ای جایزه ملی ناداستان پلک برای اثر «اسم‌مفعول ثلاثی مزید باب تفعیل از ریشه ل ب س» درباره مضمون ناداستانش گفت: موضوع ناداستان من لباس روحانیت است و ایده اصلی در رابطه با اهمیت لباس پوشیدن بود. برای برخی از افراد چگونه لباس پوشیدن و چگونه نمود کردن بسیار بااهمیت است. به همین دلیل این موضوع را انتخاب کردم. در انتها این چگونه لباس پوشیدن به لباس روحانیت تسری پیدا می‌کند و مخاطب متوجه می‌شود که به چه اندازه باید به لباس پوشیدن اهمیت دهد.
علیرضا پورنفیسی از اصفهان در ادامه چرایی پرداختن به پوشش اجتماعی را این‌گونه بیان کرد: به وضعیت پوشش و پوشاک در ایران غفلت شده و رنگ‌وبوی فرهنگ ایرانی در تولیدات پوشاک کم‌رنگ است. به همین دلیل پرداختن به موضوع پوشش اجتماعی بسیار بااهمیت است و نویسنده در این حوزه باید به هر دو مخاطب خود که مردم و مسئولان هستند بپردازد و مشکلات موجود در هر دو طرف را بیان کند.
پورنفیسی در پایان گفت: البته اینکه ناداستان‌ها به چه اندازه عمومیت دارد مهم است. همین که جشنواره بخش غیرحرفه‌ای داشت، در عمومیت بخشیدن به موضوع پوشش اجتماعی خیلی کمک‌کننده است؛ اما باید برای بعد از جشنواره هم تدابیری اندیشه شود و به فیلم‌سازان ایده‌های نوشته شده و بکر منتقل شود.
ناداستانی که منتشر نشود بی‌فایده است!
رتبه سوم مشترک بخش حرفه‌ای جایزه ملی ناداستان پلک برای اثر «سنگینی تحمل‌ناپذیر نف نوف» محتوای داستانش را اینطور معرفی کرد: ناداستان من در رابطه با تفاوت تفکر و رفتارهای انسان‌ها در پوشش اجتماعی است. در این ناداستان به تفاوت رفتار و تفکر عمه خودم برای حفظ پوشش با وجود بیماری و معلولیتی که دارد با بانویی که در یک کشور خارجی ساکن است و کشف پوشش اجتماعی را فریاد می‌زند، پرداختم و مخاطب در این ناداستان به چرایی این ماجرا پی می‌برد.
فاطمه رجبی بهشت‌آباد از قم سپس به اهمیت انتشار ناداستان‌هایی که در حوزه پوشش اجتماعی نوشته شده اشاره کرد و گفت: اهمیت ناداستان‌هایی که نویسندگان نوشتند زمانی مشخص می‌شود که آن‌ها را منتشر کنند. اگر این متن‌ها چاپ نشود، در رسانه‌ها منتشر نشود و به دست مسئولان نرسد، هیچ فایده‌ای به همراه ندارد. چون متنی که دیده نشود، به فراموشی سپرده می‌شود.
برگزیده بخش حرفه‌ای رتبه سوم مشترک جایزه ملی ناداستان پلک موضوع این جایزه ادبی را متفاوت‌تر از سایر جوایز ادبی دانست و بیان کرد: هر متنی که در رابطه با پوشش اجتماعی در این سال‌ها دیده بودم شعارزده بود، مفهوم نداشت و قسمتی از این متن‌ها به‌صورت مقاله علمی نوشته شده بود و مردم رغبتی نداشتند درباره آن‌ها تأمل کنند. این جایزه ادبی سبب شد متنی بدون شعارزدگی و قضاوت بنویسم و توانستم قلم خود را محک بزنم.
پوشش اجتماعی باید از یک جایزه فراتر رود
رتبه سوم مشترک بخش حرفه‌ای جایزه ملی ناداستان پلک برای اثر «و طرحی نو دراندازیم» با اشاره به دغدغه‌اش برای نوشتن این روایت بیان کرد: روایت من درباره پوشش شخصی‌ام در بیمارستان است و اینکه تفاوت پوشش خودم با پوشش قانونی بیمارستان چیست. در این متن دغدغه‌ام را برای وفق دادن با پوشش جدید بیمارستان بیان کرده‌ام.
مریم شکیبا از استان یزد با بیان اینکه این اولین تجربه حضورش در جایزه ادبی بود، تأکید کرد: این جایز باید ادامه‌دار باشد و افراد بیشتری را درگیر کند. نوشتن درباره این موضوع و دادن ایده به علاقه‌مندان در این خصوص و تبدیل این موضوع به دغدغه بسیار مهم است. علاوه‌بر این‌ها حوزه‌های مختلف می‌توانند حول این موضوع دست‌به‌کار شوند و پوشش اجتماعی موضوع مدیوم‌های دیگری همچون کتاب و فیلم بشود تا این موضوع ماندگارتر شود. چنین مسئله‌ای نباید در حد یک جایزه و چند روایت و یک اختتامیه باقی بماند و باید مستمر باشد.
نظر شما