سه‌شنبه ۲ بهمن ۱۴۰۳ - ۱۴:۴۱
خوزستان کتابخانه ملی و مرکز اسناد معتبر ندارد/ حکایت زیرساخت‌های فرسوده

خوزستان- استان خوزستان که در بسیاری از زمینه‌ها از صنعت و کشاورزی و شیلات گرفته تا فرهنگ و هنر و سیاست، حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد، از کمبود برخی زیرساخت‌های حوزه فرهنگ و ادب و هنر رنج می‌برد که این کمبودها به بهانه سفر رئیس جمهور به استان خوزستان، مطرح شده تا شاید به مدد حضور مسئولان در این استان، برخی از این نیازها تامین شود.

سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): استان خوزستان با رنگین کمان اقوام از دیرباز مهد تمدن فرهنگ و هنر کشور بوده و هست. وجود منابع و ذخایر سرشار در این استان، تعدُد اقوام و تنوع جغرافیایی در آئین‌ها و سنت‌ها، زمینه پرورش هنرمندان و نویسندگانی را فراهم کرد که در سطح کشور سرآمد هستتد. اما با همه ظرفیت‌ها، آنگونه که شایسته این استان است مورد توجه قرار نگرفته و مردم این دیار و به ویژه هنرمندان و اهالی فرهنگ همیشه با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دست و پنجه نرم‌کرده‌اند و مطالبه‌گری‌های آنان به بوته فراموشی سپرده شده است. در دوره‌های ریاست جمهوری پیشین همواره موضوعات فرهنگ و هنر در اولویت دولت‌ها نبوده و برای اجرای برنامه‌های مدون برای رونق فرهنگ و هنر در استان‌ها کمتر همت گماشته شده است.

خبرنگار خبرگزاری ایبنا تلاش کرد تا ضمن گفت‌وگو با اهالی فرهنگ و هنر استان، در خصوص مطالبات این قشر برای سفر رئیس جمهوری به خوزستان، نظر آنان را جویا شود.

رئیس انجمن علمی ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران در این گفت‌وگو با توضیح اینکه استان خوزستان، به عنوان یکی از استان‌های مهم و استراتژیک ایران، از نظر فرهنگی، اقتصادی و سیاسی نقش برجسته‌ای در کشور ایفا می‌کند، گفت: خوزستان به عنوان یک قطب صنعتی و کشاورزی، تأثیر زیادی بر توسعه اقتصادی کشور دارد و در طول تاریخ نیز همیشه یکی از مناطق پرجنب و جوش فرهنگی و سیاسی بوده است اما با وجود تمام این ویژگی‌ها و موقعیت استراتژیک، استان خوزستان به عنوان یکی از استان‌های فاقد کتابخانه ملی و مرکز اسناد معتبر در کشور شناخته می‌شود و این موضوع برای استان و حتی کشور به عنوان یک چالش مهم مطرح است.

منصور کوهی رستمی، کتابخانه‌های ملی و مراکز اسناد را از جمله نهادهای حیاتی برای جمع‌آوری، حفاظت، نگهداری و انتشار اطلاعات تاریخی، فرهنگی و علمی دانست و بیان کرد: نبود چنین مراکزی در خوزستان نه تنها فرصت‌های پژوهشی را محدود می‌کند، بلکه بر میراث فرهنگی و تاریخی این استان نیز تأثیرات منفی می‌گذارد.

نبود کتابخانه ملی و مرکز اسناد در استان خوزستان

عضو هئیت علمی دانشگاه چمران اهواز، اولین چالشِ نبود کتابخانه ملی و مرکز اسناد در استان خوزستان را، عدم دسترسی مناسب به منابع معتبر علمی و تاریخی بیان کرد و گفت: پژوهشگران، دانشجویان، تاریخ‌نگاران و علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ این استان، به منابع مکتوب و دیجیتال نیاز دارند تا بتوانند اطلاعات دقیق و جامعی را برای تحقیقات خود به‌دست بیاورند و موجود نبودن چنین مراکزی موجب می‌شود که بسیاری از پژوهش‌های علمی و فرهنگی این استان در دسترس عموم قرار نگیرد و امکان بهره‌برداری از منابع غنی تاریخی و فرهنگی این منطقه به حداقل برسد.

کوهی رستمی، دیگر چالش را حفاظت و نگه‌داری اسناد و آثار تاریخی برشمرد و بیان کرد: استان خوزستان به علت موقعیت جغرافیایی و تاریخی که دارد شاهد تحولات زیادی بوده است. از جنگ‌ها و مقاومت‌ها گرفته تا رخدادهای اجتماعی و فرهنگی، این استان شاهد بسیاری از رویدادهای مهم تاریخ ایران و منطقه بوده است. با این حال، بسیاری از اسناد و آثار تاریخی این منطقه در معرض تهدید قرار دارند و نداشتن یک مرکز اسناد و کتابخانه ملی موجب شده که این آثار تاریخی و فرهنگی در معرض خطر نابودی یا فراموشی قرار بگیرند.

اهمیت تأسیس کتابخانه ملی و مرکز اسناد در خوزستان

وی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به اهمیت راه‌اندازی کتابخانه ملی و مرکز اسناد در خوزستان عنوان کرد: با توجه به اهمیت فرهنگی، اقتصادی و سیاسی استان خوزستان، راه‌اندازی یک کتابخانه ملی و مرکز اسناد، می‌تواند به عنوان یک راه‌حل اساسی برای رفع چالش‌های موجود در این استان مطرح شود و این مرکز می‌تواند نقش مهمی در جمع‌آوری، حفظ و انتشار منابع علمی، فرهنگی و تاریخی این استان ایفا کرده و فرصتی برای پژوهشگران و محققان فراهم کند تا بتوانند به منابع معتبر دسترسی پیدا کنند.

خوزستان کتابخانه ملی و مرکز اسناد معتبر ندارد/ حکایت زیرساخت‌های فرسوده

دبیر انجمن ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران یکی از مهم‌ترین فواید ایجاد این مرکز را، ایجاد زیرساخت‌های علمی و پژوهشی در استان دانست و تأکید کرد: وجود کتابخانه ملی و مرکز اسناد می‌تواند به عنوان یک مرکز تحقیقاتی و علمی در استان خوزستان عمل کرده و به پژوهشگران و محققان این امکان را دهد که به منابع متنوع و جامعی دسترسی پیدا کنند. این امر می‌تواند موجب تقویت سطح علمی استان شود و پژوهشگران را تشویق کند تا در زمینه‌های مختلف فرهنگی، تاریخی، اجتماعی و اقتصادی تحقیقات خود را گسترش دهند و علاوه بر این، راه‌اندازی این مرکز می‌تواند به توسعه فرهنگی و اجتماعی استان کمک کرده و محلی برای برگزاری نمایشگاه‌ها، نشست‌های علمی، کارگاه‌های آموزشی و سایر برنامه‌های فرهنگی قرار گیرد و از این طریق، مردم استان خوزستان می‌توانند از امکانات فرهنگی و علمی بهره‌مند شده و ارتباط بیشتری با فرهنگ و تاریخ خود برقرار کنند.

ایجاد کتابخانه ملی در خوزستان ارتباطات بین‌المللی را تقویت می‌کند

وی ادامه داد: با توجه به تحولات جهانی و پیشرفت‌های فناوری اطلاعات، ایجاد یک کتابخانه ملی و مرکز اسناد با امکانات دیجیتال و آنلاین می‌تواند موجب دسترسی آسان‌تر به اطلاعات برای افراد مختلف در سراسر جهان شده و باعث شناخته شدن بیشتر استان خوزستان در عرصه‌های علمی و فرهنگی جهانی شود و ارتباطات بین‌المللی این استان را تقویت کند.

کوهی رستمی برای یک کتابخانه ملی سه راهکار و پیشنهاد را برشمرد و افزود: تأسیس یک کتابخانه ملی و مرکز اسناد در خوزستان به‌منظور حفظ و نگهداری اسناد، منابع تاریخی و فرهنگی استان، ضروری است و لازم است یک مرکز اسناد جامع و کتابخانه ملی در استان خوزستان با بخش‌های مختلفی همچون پژوهشی، دیجیتال، آموزشی و نمایشگاهی ایجاد شود. همچنین در عصر اطلاعات، لازم است که کتابخانه ملی و مرکز اسناد استان خوزستان، به امکانات دیجیتال و آنلاین مجهز باشد و این تجهیزات می‌توانند شامل سیستم‌های جستجوی پیشرفته، پایگاه‌های داده دیجیتال و دسترسی آنلاین به منابع مختلف باشند ضمن اینکه راه‌اندازی یک کتابخانه ملی و مرکز اسناد می‌تواند همکاری دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و نهادهای علمی مختلف را به دنبال داشته باشد و این همکاری‌ها می‌توانند موجب ایجاد یک شبکه پژوهشی قوی در استان شوند و به ارتقاء سطح علمی و فرهنگی استان کمک کنند.

نماینده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در انجمن خوشنویسان ایران رسالت مسئولان را خدمت به مردم براساس حق و عدالت دانست و گفت: وفاق ملی جمله بسیار سنگین، بامعنا و مفهومی است و کسی‌که این جمله را بیان کرده و در سخنانش اشاره به نهج البلاغه دارد، یکی از پیروان مولا علی (ع) است و همه ما باید در مسیر ائمه اطهار این خدمت‌رسانی به مردم را داشته باشیم و وفاق یعنی عشق ورزیدن به همه ایرانیان با همه وجود و بدون ملاک متر و میزان و در عشق ورزیدن باید همان عدالت امام علی (ع) را مدنظر داشته باشیم.

رضا زدوار با تشریح اینکه خوزستان تاکنون برای ایران مادری کرده و متاسفانه خودش سرش پایین است، تصریح کرد: وفاق ملی یعنی تعریف فصل و وجه مشترک در یک بازه‌کاری در ایجاد یک وحدت ملی و در وفاق ملی بر اساس حق و عدالت باید همه منافع ملی توزیع شود. در این سال‌ها به خوزستان چه رسیده و چند درصد از دریافت‌ها برگشت داده شده است، درمی‌یابیم که متأسفانه سهم خوزستان خالی است. خوزستانی که مرکز ایجاد تولید درآمدزایی برای همه مناطق خاص است اما در این میان هیچ هزینه‌ای در این استان صورت نمی‌گیرد و شاهد مشکلات بی‌شماری در استان هستیم.

این هنرمند خوزستانی ادامه داد: خوزستان با منابع عظیم نفت و گاز و آب، همواره نقش تعیین‌کننده در کشور دارد. اما خودش بر زیلوی مندرس خوابیده و فرزندانش بیکار هستند. همه ملاک‌ها نشانگر این است که خوزستان در بدترین شرایط جوی و آلودگی هوا قرار دارد. و زیرساخت‌هایی که باید داشته باشد را ندارد و مشکلات در آن بیداد می‌کند. بزرگ‌ترین مشکل ناامیدی جوانان است و کمتر جوان خوزستانی حاضر است در این استان زندگی کند. در این سال‌ها هر خوزستانی که دستش به دهانش رسیده از این استان مهاجرت کرده است.

فعالیت‌های فرهنگی همه شرکت‌های بزرگ تجاری بزرگ و سازمان‌ها باید به متولی فرهنگ در استان واگذار شود

زدوار عنوان کرد: با وجود این همه متولی و صاحبان شرکت‌های بزرگ نفت، گاز، پتروشیمی، نیشکر در خوزستان، شاهد ناکارآمدی‌های بسیاری هستیم و موازی‌کاری در بین همه شرکت‌های بزرگ تجاری وجود دارد و فعالیت‌های فرهنگی به‌صورت جزیره‌ای اجرا می‌شود. متولی فرهنگ این استان باید یک مکان یا موسسه باشد و همه شرکت‌ها سهم خودشان را برای تغییر و تحول در عرصه فرهنگ و هنر به آن موسسه ارائه دهند و زیرنظر اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار بگیرند. معاونت‌های فرهنگی و هنری برای سازمان‎‌ها برنامه‌ریزی کنند اما هرکدام از این شرکت‌ها خودشان خودسرانه کارهای بی‌عمق فرهنگی انجام می‌دهند و فقط لحظاتی برای پُرکردن عریضه، برنامه‌هایی در قالب فرهنگ و هنر برگزار می‌کنند و سهم زیاد همایش‌ها و کنسرت‌ها در جیب متولیان می‌رود و هنرمندان هیچ سهمی ندارند.

وی، یکی از مشکلات فرهنگی در استان را ناترازی بین اعتبارات فرهنگی و هنری خوزستان نسبت به استان‌های دیگر بیان کرد و گفت: خوزستان از نبود زیرساخت‌ها می‌نالد و از نبود اعتبارات خموده شده است. آقای رئیس جمهور باید روایت جدید برای فرهنگ و هنر خوزستان بسازید و متولیان فرهنگ و هنر را سامان دهید و چند دستگی را از عالم فرهنگ و هنر کنار بگذارید و نگاه ویژه به این استان داشته باشید. مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان را معادل وزیر محسوب کنید تا بارقه امید در این استان زنده شود. با روایت جدید می‌توان خوزستان را به ریل برگرداند.

این خوشنویس خوزستانی یادآور شد: بزرگترین هنرمندان از گذشته تاکنون از شاعران، سینماگران، تئاتریان، تجسمی‌کاران و خوشنویسان همواره در این سال‌ها در کشور حرف اول را زدند. باید وفاق ملی در بین هنرمندان و خوزستان با دستور رئیس جمهور و استاندار انجام شود. استاندارانی که تاکنون به خوزستان آمدند هیچ‌کدام برای فرهنگ و هنر تره خرد نکردند و مشاور هنری نداشتند. وفاق استانی و در راس آن وفاق ملی ایجاد نکردند. وفاق ملی در بین هنرمندان خوزستان باید در واقعیت رقم بخورد و عملیاتی شود. هنرمندان خوزستان مسائل‌شان بر روی زمین مانده است. در آسمان، تخیل و در خیالات نمی‌شود به آن‌ها خدمت کرد. باید همه موضوعات به اهالی فرهنگ و هنر واگذار شود.

خوزستان کتابخانه ملی و مرکز اسناد معتبر ندارد/ حکایت زیرساخت‌های فرسوده

وی با ابراز گله‌مندی از اینکه یک گالری و سینمای ایده‌ئال در خوزستان و کلان شهر اهواز وجود ندارد، بیان کرد: کمتر جشنواره ملی به خوزستان اختصاص داده شده در حالی‌که استان خوزستان می‌تواند محل جولان سیمنارها و جشنواره‌های ملی و بین‌المللی باشد. برای برپایی نمایشگاه تجسمی یک سالن استاندارد با نور کافی در اهواز وجود ندارد و چند گالری بسیار کوچک هم که هست حمایت نمی‌شوند و به علت اجاره‌بهای بالا، گالری‌ها پس از یک‌سال جمع می‌شوند. باید یک خون تازه در شریان‌های جوانان این استان با رویکرد تازه تعریف کرد و اعتبارات خاص به این استان احتصاص داده شود.

شاعر و نویسنده خوزستانی با بیان اینکه سفر رئیس جمهور از چند بُعد اهمیت ویژه برای خوزستان دارد و می‌تواند در شتابدهی توسعه نقش پیشرو ایفا کند، اظهار کرد: برای توسعه استان باید نگاه ویژه به زیرساخت‌ها شود و امیدواری در بین مردم و مسئولان ایجاد کند تا خدمات خوبی را به جامعه مخاطب خودشان و شهروندان ارائه دهند. آنچه برای ما خیلی مهم است، توجه به حوزه فرهنگ و هنر است، نقطه مغفول مانده‌ای که از نظرها دور مانده و همواره در سفرهای پیشین، برخلاف مصوباتی که در حوزه فرهنگ داشتند یا ناقص اجرا شده یا اصلاً اجرا نشده و همواره به فرهنگ همواره یک نگاه تزئینی بوده و هیچ‌گاه موضوعات در حوزه فرهنگ آن‌چنان که شایسته کنشگران است، پیگیری نشد.

وحید کیانی عنوان کرد: اگر جامعه بخواهد رشد و توسعه خودش را به بهترین وجه تجربه کند باید از معبری به نام فرهنگ عبور کند و اگر در حوزه فرهنگی جستجو کنیم، نیازهای زیادی باقی مانده است. نبود آموزش در فرهنگ، جامعه را ناتوان می‌کند و در همین راستا سفر رئیس جمهور بسیار مهم است و با مصوباتی که برای این استان دارد، فرصت تازه ایجاد می‌شود و امیدواریم توجه به زیرساخت‌های فرهنگی و هنری و نیازهای شهروندان در حوزه فرهنگ جدی گرفته شود و مشکل کمبود نیروی انسانی در حوزه‌ها و دستگاه‌های مختلف رفع شود.

وی ادامه داد: ایجاد فرهنگ‌سراهای با کیفیت، توسعه پلاتوها، سینماها، فضاهایی که رویدادهای هنری در آن برگزار شود و توسعه گالری‌ها، دغدغه و مطالبات اهالی فرهنگ و هنر از رئیس جمهور است. یکی از اشکالات جدی که در این حوزه داریم توجه دادن مدیران استان به سمت و سوی مسائل فرهنگ است و خوشبختانه استانداری نگاه ویژه به فرهنگ و هنر دارد و چند جلسه که در خدمت ایشان بودم دقت نظرش در مسائل فرهنگی و هنری بالا است و ملاحظاتی در حوزه فرهنگ دارد و موضوعات فرهنگی را خیلی خوب می‌شناسد و امیدواریم بتوانیم ارتباط بین متنی حوزه فرهنگ را از رئیس جمهور طلب کنیم و اگر فرهنگ توسعه پیدا کند جامعه بانشاطی خواهیم داشت و انسانِ جامعه بانشاط، در کنار اهل فرهنگ می‌تواند در جامعه خودش تاثیر خیلی مثبت و موثری داشته باشد و همواره باید فرهنگ را یک جان پناه برای خودمان بدانیم که از گزندها و آسیب‌های احتمالی ما را دور نگه دارد.

عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، با اشاره به مسائل و چالش‌های فرهنگی فرهنگی استان خوزستان با تأکید بر بافت و بوم محلی از ابعاد چندگانه عنوان کرد: کمبود فضاهای فرهنگی - هنری به ویژه در مناطق حاشیه‌ای و دورافتاده استان، یک مشکل جدی است که همواره استان خوزستان با آن مواجه و دست به گریبان بوده است. در حالی که اهواز به عنوان مرکز استان نسبت به سایر شهرها، امکانات فرهنگی بیشتری دارد، اما شاهد هستیم که بسیاری از شهرستان‌ها و روستاها فاقد مراکز فرهنگی هستند و این مسئله موجب می‌شود که بسیاری از شهروندان به ویژه جوانان و کودکان از فرصت‌هایی که می‌تواند رشد فرهنگی آنان را فراهم کند، محروم شوند. برای مثال، کمبود مراکز فرهنگی مانند سالن‌های تئاتر، سینماها و کتابخانه‌های عمومی باعث عدم دسترسی مناسب به فعالیت‌های فرهنگی می‌شود.

محمدرضا شکاری، فرسودگی زیرساخت‌ها را یکی دیگر از چالش‌ها دانست و گفت: حتی در مناطقی که امکانات فرهنگی وجود دارد، فرسودگی این زیرساخت‌ها به دلیل استفاده طولانی‌مدت و عدم نگهداری مناسب، مشکل دیگری است که با آن مواجه هستیم. برخی کتابخانه‌های عمومی و فرهنگسراها در جای‌جای استان به شدت نیاز به بازسازی، نوسازی و تعمیرات اساسی دارند تا بتوانند خدمات بهتری را ارائه دهند. به عنوان مثال، کتابخانه مرکزی استان خوزستان با مشکلات اساسی به لحاظ بهسازی و نوسازی محیط و فضای بیرونی مواجه است که می‌تواند تاثیر منفی بر کیفیت خدمات آن بگدارد. همچنین ساختمان بسیاری از فرهنگسراهای استان دچار معضلاتی جدی هستند که چه بسا پیشامدهای غیرقابل جبرانی را در آینده باعث شود.

عدم تطابق سیاست‌ها با نیازهای بومی

وی، سیاست‌گذاری‌های فرهنگی در دو بخش عدم تطابق سیاست‌ها با نیازهای بومی و کم‌توجهی به فرهنگ بومی و قومی را از دیگر ابعاد این چالش‌ها بیان کرد و افزود: سیاست‌های فرهنگی کشور به طور معمول در سطح کلان و بدون توجه کافی به ویژگی‌های خاص و بومیِ خوزستان طراحی می‌شوند. این بی‌توجهی به بوم‌گرایی و تفاوت‌های قومی، زبانی و اجتماعیِ استان، می‌تواند باعث کاهش کارایی برنامه‌های فرهنگی شود. خوزستان دارای اقوام مختلفی همچون عرب‌ها و بختیاری‌ها است. علاوه بر این، مجموعه‌ای از گویش‌های دیگر (شوشتری، دزفولی، بهبهانی، بندری و…) را در خود جای داده که هر کدام فرهنگ و آداب و رسوم خاص و غنی خود را دارند و نبود توجه به این تنوع فرهنگی در سیاست‌های ملی و برنامه‌های فرهنگی، باعث بی‌توجهی به هنرها، موسیقی‌ها و آداب و رسوم این اقوام می‌شود. همچنین، عدم حمایت از زبان‌ها، لهجه‌ها و گویش‌های بومی و حفظ آن‌ها در مدارس و رسانه‌ها باعث کاهش آگاهی نسل‌های جدید از هویت فرهنگی خود می‌شود.

کمبود برنامه‌های ترویج فرهنگ مطالعه و نبود برنامه‌های جذاب جوانان به کتابخوانی

وی ادامه داد: سرانه مطالعه و وضعیت کتاب و کتابخوانی در خوزستان نسبت به سایر استان‌ها پایین‌تر است، داده‌ها حاکی از آن است که خوزستان، به لحاظ آمار عضویت در کتابخانه‌های عمومی و میزان امانت کتاب جزو آخرین استان‌ها محسوب می‌شود. این موضوع به دلایل مختلفی از جمله نبود کتابخانه‌های عمومی مناسب و استاندارد و دسترسی محدود به منابع اطلاعاتی برمی‌گردد. علاوه بر این، عواملی مانند کمبود برنامه‌های ترویج فرهنگ مطالعه و نبود برنامه‌های جذاب برای جذب جوانان به کتابخوانی نیز نقش مؤثری دارند.

عضو هیئت علمی گروه علمِ اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، کمبود امکانات و فضا در کتابخانه‌های عمومی را از دیگر ابعاد کتاب و کتابخوانی بیان کرد و گفت: کتابخانه‌های عمومی به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای فرهنگی در ترویج فرهنگ خواندن و مطالعه مفید به حساب می‌آیند. اما در خوزستان به خصوص در شهرستان‌ها و روستاها، کتابخانه‌های عمومی کمبودهایی از نظر فضا، منابع کتابی و غیرکتابی و تجهیزات و حتی نیروی انسانی (کتابدار) دارند. این کمبود منابع و امکانات باعث می‌شود که کتابخانه‌ها نتوانند نقش مؤثری در گسترش فرهنگ مطالعه ایفا کنند.

نداشتن کتابخانه عمومی در مناطق پُرجمعیت شهری

وی ادامه داد: در استان خوزستان، یکی از مشکلات عمده در حوزه کتابخانه‌های عمومی، عدم وجود کتابخانه در بسیاری از مناطق، حتی مناطق پُرجمعیت شهری (برای مثال، محله‌های پرجمعیتی مانند زیتون و کوروش در اهواز) است! از سوی دیگر، این مشکل به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار و دورافتاده به شدت مشهود است. بسیاری از شهرها و روستاها، به‌ویژه در نواحی حاشیه‌ای و مرزی، فاقد کتابخانه‌های عمومی هستند. این وضعیت دسترسی به منابع علمی، فرهنگی و آموزشی را برای ساکنان این مناطق محدود کرده و در نتیجه، ترویج فرهنگ کتابخوانی و ارتقاء سطح دانش عمومی در این مناطق با مشکلات جدی روبه‌رو است. در مناطقی که کتابخانه‌های عمومی وجود ندارد، افراد، به‌ویژه کودکان و جوانان، از فرصت‌های یادگیری و پرورش فرهنگی محروم می‌مانند. این مشکل نه تنها باعث کاهش دسترسی به منابع اطلاعاتی و آموزشی می‌شود، بلکه موجب افزایش نابرابری‌های فرهنگی و اجتماعی در استان می‌شود. در این راستا، یکی از نیازهای فوری، گسترش شبکه کتابخانه‌های عمومی در سراسر استان، به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار، است.

شکاری یکی از چالش‌های اساسی در حوزه کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان را کمبود شدید نیروی انسانی عنوان می‌کند و می‌گوید: در سال‌های اخیر، به علت وضعیت نامساعد حاکم بر نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، از کار خود استعفا داده و با شرکت در آزمون‌های استخدامی مختلف، به دیگر دستگاه‌های اجرایی، از جمله آموزش و پرورش منتقل شده‌اند. این امر موجب شده است که بسیاری از کتابخانه‌ها از یک سو، نیروهای متخصص و آموزش‌دیدۀ خود را از دست بدهند و از سوی دیگر، با کمبود نیروی انسانی مواجه شوند و گاهی برخی از کتابخانه‌ها به تعطیلی پیوستند. این کمبود نیروی انسانی، به طرز مشهودی باعث کاهش کیفیت خدمات و برنامه‌های آموزشی و فرهنگی در این مراکز می‌شود. نیروی انسانی با تخصص‌های مختلف در حوزه‌های مدیریت کتابخانه، خدمات اطلاع‌رسانی، آموزش کتابخوانی و برگزاری برنامه‌های فرهنگی از جمله نیازهای اساسی است که بسیاری از کتابخانه‌های استان از آن بی‌بهره‌اند.

فقدان برنامه‌های محتوایی و خلاقانه در کتابخانه‌ها

عضو هیئت علمی گروه علمِ اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز فقدان برنامه‌های محتوایی و خلاقانه را از دیگر مشکلات موجود در کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان بیان کرد و یادآور شد: بسیاری از کتابخانه‌های عمومی به انجام فعالیت‌های روتین و تکراری بسنده کرده‌اند و برنامه‌ریزی برای جذب مخاطبان جدید یا اجرای طرح‌های فرهنگی و آموزشی نوین و مؤثر ندارند. برنامه‌های معمول مانند امانت کتاب و نمایشگاه‌های ساده، هرچند مهم هستند، اما نمی‌توانند پاسخگوی نیازهای متنوع و روزافزون جامعه کتابخوانی باشند. بسیاری از کتابخانه‌ها از به‌کارگیری فناوری‌های نوین و برگزاری رویدادهای فرهنگی جذاب و مشارکتی که می‌تواند موجب تقویت علاقه‌مندی به کتاب و کتابخوانی شود، غافل‌اند.

مسئول انجمن ادبی شهرزاد گفت: مطالبات به حق اهالی فرهنگ در استان خوزستان، وجوه گسترده و متعددی دارد و اولین مطالبه اهل فرهنگ ایجاد و توسعه فضاهای فرهنگی اعم از فضاهای آموزشی و فضاهای ارائه برنامه‌های فرهنگی است. استان خوزستان به ویژه کلان‌شهر اهواز از نظر موقعیت‌های فرهنگی در فقر به سر می‌برد. هنر به مثابه زبان مشترک میان جامعه هنری و مخاطبان فرهنگ دوست، محلی برای ارائه در اختیار ندارد.

فردین کوراوند افزود: گسترش فضاهای آموزشی با رویکرد پرورش هنرمندان و هنرجویان نیاز به حمایت همه‌جانبه دستگاه‌های دولتی دارد. ایجاد رونق در فضاهای هنری و تلاش برای خودکفا شدن فعالیت‌های فرهنگی با سیاست‌گذاری درست دولت، از مهم‌ترین برنامه‌های دستگاه‌های دولتی خواهد بود. جای رویدادهای مهم بین‌المللی در تقویم فرهنگی استان خوزستان به شدت خالی است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

تازه‌ها

پربازدیدترین