به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در مشهد، عصر دیروز همزمان با سال‌روز درگذشت نادرشاه افشار جمعی از علاقه‌مندان به تاریخ در باغ‌نادری مشهد واقع در خیابان شیرازی گرد هم‌آمدند و زندگینامه نادرشاه افشار را به روایت ایمان نجاتی، راهنمای گردشگری و فعال محیط‌زیست را شنیدند. در ابتدای این رویداد ایمان نجاتی اظهار کرد: نادرشاه یکی از بزرگترین پادشاهان تاریخ ایران بوده است او ایران را یکپارچه کرد و تنها پادشاهی بود که کاخ سلطنتی و پادشاهی نداشته و همواره همانند یک سرباز در کنار سربازانش برای دفاع از ایران می جنگید.
وی بیان کرد: نادرشاه ۳۳۶ سال قبل در دوم آذر ۱۰۶۷ شمسی در منطقه ابیورد درگز خراسان در سیاه چادرهای عشایری از ایل افشار، به‌دنیا آمد. او را به یاد جدش نورقلی نام‌گذاری کردند. در کودکی و نوجوانی مسیر پدرش را که چوپانی و پوستین‌دوزی بود ادامه داد.
وی اظهار کرد: د اوایل جوانی به لشکریان حاکم ابیورد پیوست. شاه طهماسب آوازه جنگاوری او را شنید واز او دعوت کرد تا به لشکر ایران بپیوندد. در آن زمان ایران در مرکز کشور توسط افغان‌ها، در شمال توسط روس‌ها و در شمال غرب و غرب توسط عثمانی اشغال شده بود.
این همیار محیط‌بان با بیان اینکه نادر در ۴ جنگ افغان‌ها را از اصفهان بیرون کرد، ادامه داد: او شاه طهماسب را بر تخت پادشاهی نشاند بعد عثمانی ها را شکست داد و از ایران بیرون کرد و روس ها با دیدن قدرت نادر خودشان مرزهای شمالی ایران را تخلیه کردند.
حمله به هندوستان
نجاتی تصریح کرد: ۱۸ اسفندماه سال ۱۱۱۴ نادر شاه در دشت مغان آذربایجان تاج گذاری کرد و به عنوان نادرشاه افشار شناخته شد.یکی از بزرگترین کارهای او در طول سلطنتش حمله به هندوستان که به جنگ کرنال معروف است بوده. او در نامه ای از پادشاه هند محمدشاه گورکانی خواست که افغان ها را از حمله به ایران منصرف کند و چون جوابی دریافت نکرد خودش به هند حمله کرد. در جنگ کرنال در برابر لشکر ۳۰۰ هزار نفره هندی با ۲هزارفیل جنگی که در لشکرشان داشتند نادر از نبوغ نظامی خود بهره جست و بر شتران ایرانی خمره هایی از هیزم و روغن چراغ پرکرد و آتش زد.
این راهنمای گردشگری گفت: فیل ها با دیدن شتران به سمت لشکر خودی فرار کردند و لشکریان هندی در این جنگ شکست خوردند.نادرشاه دو گنج افسانه ای الماس دریای نور و کوه نور که بخشی از غنایم بی شمار هند بود را به ایران اورد و قسمتی از این طلا ها را در حرم و بارگاه امام رضا و در کربلا و نجف و حرم شاهچراغ صرف طلاکاری کرد.
کور کردن چشم پسرش
وی افزود: اتفاقی که در سالهای آخر عمر نادرشاه افتاد باعث شد مسیر زندگی اش تغییر کند. وقتی در جنگل‌های شمال در حال گذر بود تیری به سمتش پرتاب شد ضارب گفت که به دستور پسر نادرشاه رضا قلی میرزا این کار را کرده او طی در یک توطئه که فرماندهان و وزیرانش انجام داده بودند دستور داد که چشم‌های پسرش را کور کنند.بعد از فهمیدن جزییات آن توطئه از کور کردن چشم پسرش پشیمان شد اما دیگر سودی نداشت.
شورش در ایران
ایمان نجاتی ادامه داد: وقتی از جنگ با هند به ایران برگشت مالیات سه سال را برمردم بخشید ولی با عذاب وجدان کور کردن فرزند و توطئه ای که وزیران کرده بودند این مالیات را دوباره از مردم خواست.بعداز ان دستور داد همه وزیرانی که توطئه کردند را به قتل برسانند.این وضعیت باعث ایجاد شورش در سراسر ایران شد.
وی گفت: سی خرداد ماه ۱۱۲۶ شمسی یعنی ۲۷۷ سال قبل، نادرشاه برای دفع یکی از شورش ها به منطقه فتح اباد قوچان در نزدیکی مشهد رفت و در انجا اردو سلطنتی زد و به یکی از فرماندهانش دستور داد تا فرماندهان خیانتکار را پیش او بیاورند.یکی از جاسوسان این خبر را به فرماندهان می‌دهند و فرماندهان تصمیم میگیرند قبل از اینکه نادر به حساب آنها برسد آنها نادر را بکشند و در نیمه شب به چادر او حمله کردند، نادر یکی از انها را می‌کشد ولی در تاریکی شب پایش به طناب وسط چادر گیر میکند و زمین می خورد فرماندهان از این استفاده کرده و یکی دست نادر را قطع میکند و دیگری سرش را و این‌گونه به زندگی این پادشاه بزرگ خاتمه می‌دهند.
وی با اشاره به معماری بنای آرامگان اظهار کرد: این بنا در سال ۱۳۴۲ خورشیدی توسط هوشنگ سیحون، که از نوابغ معماری معاصر ما است ساخته شد. چراکه نادرشاه در زمان حیات خود دستور ساخت این مکان که در بالاخیابان مشهد بوده را برای آرامگاه خود داده بود. ساختمان بنا ترکیبی از مربع و مثلث و ساخته شده از سنگ خارا است که متعلق به منطقه کوهسنگی مشهد است.
نجاتی افزود: ستونهای بنا یادآور کلاه قزلباش‌ها هستند و ۱۲ پله‌ای که در ابتدای مسیر ورود به این بنا ساخته شده نشان‌دهنده ۱۲ سال حکومت این پادشاه ایرانی است. پوشش مقبره آرامگاه نیز در واقع مبین و تداعی کننده خیمه و چادر عشایر کوچ‌نشین است یعنی جایی که زندگی نادر در آنجا آغاز و پایان یافت.
این راهنمای مجرب گردشگری بیان کرد: مجسمه نادر شاه سوار بر اسب به همراه سه تن از سربازانش که هر کدام از قوم و قبیله و نژاد و دینی مختلف هستند توسط مجسمه ساز فقید ابوالحسن خان صدیقی ساخته شده است و از بهترین آثار مجسمه ایران است. این مجسمه نیز مبین حضور افراد از نژاد و ادیان مختلف در ارتش نادر است.
به گزارش ایبنا؛ مروری بر زندگی کلنل محمد تقی خان پسیان که مزار بود در گوشه‌ای از مجموعه باغ نادری مشهد است، نیز بخشی دیگر از این رویداد فرهنگی بود.
نظر شما