به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، حافظ از شاعران صاحب سبک شعر فارسی است و یکی از ویژگی‌های سبکی حافظ استفاده از ایهام و تمام ظرفیت‌های موجود کلمات است. ایهام‌های گوناگون، تناقض‌گویی‌ها، ایجاد طنز و غیره کلام او را از شفافیت و روشنی دور کرده و به سمت پیچیدگی و چندمعنایی سوق داده است.
یکی از روش‌هایی که حاصل دانش زبانی اوست و او را در رسیدن به این سبک تا حد زیادی یاری کرده، بدل بلاغی است. او نیز همچون بسیاری از شاعران از تکرار لفظ در معنی واحد سربازمی‌زده است. بنابراین کوشیده است تا با به‌کاربردن تمام ظرفیت‌های زبانی، بلاغی، معنایی و آوایی، واژه‌ای را جانشین واژه دیگر کند تا هم از تکرار جلوگیری کند و هم بخش دیگری از معنی به بیت بیفزاید. این بدل را از آن جهت بلاغی می‌گوییم که تنها به توضیح ساده واژه نمی‌پردازد بلکه بسیاری از زیبایی‌های شعری را که حاصل انواع ارتباط‌های بلاغی با واژه نخست است دربردارد.
کتاب «بررسی بدل بلاغی در غزلیات حافظ به همراه شرح ابیات» نوشته بهنوش رحیمی هرسینی پس از بیان مقدمه‌ای بر بدل بلاغی در اشعار حافظ، اصول علم معانی در غزلیات حافظ را شرح داده و الگوهای علم بیان در غزلیات حافظ را تشریح کرده است.
فصل چهارم این اثر به بررسی الگوهای علم بدیع در غزلیات حافظ اختصاص یافته، فصل پنجم بررسی بدل‌های بلاغی از نظر تعداد و آرایش آنها در ابیات است و در فصل ششم این نتیجه‌گیری شده است.
خواجه در ۱۴۸۸ بیت، حدود ۱۷۲۶ بدل بلاغی به کار گرفته است و در میان سه حوزه بلاغت یعنی معانی، بیان و بدیع بیشترین تکرار در حوزه بیان است و این نشان از توجه خواجه به آفرینش تصویر دارد.
موسسه آموزشی تالیفی ارشدان اخیراً این کتاب را در ۶۰۶ صفحه و قیمت ۴۰۰ هزار تومان عرضه کرده است.
نظر شما