به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست نقد و بررسی کتاب «زمین‌های مسلح» با محوریت عملیات‌های والفجر۱ و مقدماتی اثر گل‌علی بابایی که توسط انتشارات ۲۷ بعثت چاپ شده است، با حضور نویسنده اثر و صادق وفایی منتقد ادبی در محل مجمع ناشران دفاع مقدس در نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران برگزار شد.

بابایی نویسنده کتاب «زمین‌های مسلح» در این نشست اظهار کرد: این اثر چهارمین جلد از ۱۰ جلد حماسه ۲۷ است که به عملیات‌های الفجر مقدماتی و الفجر ۱ می‌پردازد. ما در پایان کتاب سوم نشوته بودیم کتاب بعدی در خصوص نیروهای مسلح است اما به دلیل فقر منابع جلد چهارم به این موضوع پرداخت.

وی با بیان اینکه تحقیق در مورد عملیات والفجر مثل خود عملیات خیلی سخت بود، افزود: قبل از اینکه بنی‌صدر برود، عدم هماهنگی و ناسازگاری بین ارتش و سپاه به چشم می‌آمد، اما وقتی بنی‌صدر رفت هماهنگی بین سپاه و ارتش خیلی بیشتر شد و یک وفاق ملی ایجاد شد، البته از طرفی در آن زمان صیاد شیرازی نیز فرمانده نیروی زمینی ارتش شد و این ارتباط بهتر شد.

نویسنده کتاب «زمین‌های مسلح» ادامه داد: اولین نتیجه همکاری ارتش و سپاه و بهبود ارتباط این دو هماهنگی بین آنها شکست حصر آبادان بود و اوج آن عملیات آزادسازی خرمشهر بود و بعد از آن نیز خیلی عملیات‌های نزدیکی داشتند و بعضاً ادغام می‌شدند، اما شهید صیاد می‌گفت که دچار غرور شدیم.

وی تصریح کرد: در عملیات رمضان به دلیل غرور ناشی از فتح خرمشهر به در بسته خوردیم، بعد از عملیات آزادسازی خرمشهر غرب نگران عراق می‌شود و به همین دلیل اقداماتی مثل تاسیس گروه مشاوران برای فرماندهان صدام انجام می‌دهد، که یک دفتری در عراق تشکیل شد و مشاوران غربی و آمریکایی مشورت‌های مهمی به عراقی‌ها دادند.

بابایی اضافه کرد: در عملیات والفجر مقدماتی طرح گسترش سازمان در سپاه اجرا شد. این گسترش غیر معقول بود و برخی به آن گسترش بادکنکی را نسبت دادند. این گسترش ناگهانی باعث بروز مشکلات شد و بخشی از عدم پیروزی ما مربوط به همین موضوع بود.

وی تأکید کرد: یکی از دلایل عدم موفقیت در والفجر مقدماتی چاق شدن بی‌رویه سازمان رزم بود، که به خاطر تبلیغات متعدد بود، به همین دلیل نیروی زیادی به منطقه آمده‌بود، ۲۴ گردان فقط در لشکر ۲۷ فعالیت داشت، وقتی یک تیپ به لشکر ارتقا پیدا می‌کند باید نیروهای باسابقه کار ستادی انجام می‌دادند، یکی از ضعف‌ها در والفجر مقدماتی کم‌تجربگی و ضعف مدیریتی در بدنه بود.

نویسنده کتاب زمین‌های مسلح اضافه کرد: این دو عملیات بسیار پرحاشیه بود، نوشتن درباره آن یک دل شیر می‌خواست، این کتاب بیست سال بعد از اثر قبلی من منتشر شد، یک اثر زمان‌بر بود زیرا دو عملیات پرحاشیه بود.

وی خاطر نشان کرد: یکی از موانع نوشتن کتاب، روایت‌های متفاوت از عملیات والفجر مقدماتی بود. بیش از ۱۰۰ نفر مصاحبه کردند که همه مدعی بودند تنها بازمانده کانال کمیل هستند. رسیدن به مجموعه که بتوان حرف حق را بدون تحریف گفت کار بسیار سختی بود و لازم است در خصوص کانال کمیل کار بیشتری شود.
نویسنده کتاب «زمین‌های مسلح» تاکید کرد: برای نوشتن در خصوص کانال کمیل هرچه زمان می‌گذرد کار سخت‌تر می‌شود زیرا حافظه راویان ضعیف‌تر می شود. همچین برنامه بعدی کتابی در خصوص عملیات بدر است. اخیراً در جمع آوری اطلاعات عملیات بدر تلاش کردیم که با فرماندهان عراقی صدام ارتباط بگیریم که آنها روایت کنند. یکی از آنها عملیات بدر بهترین عملیات ایران دانست که درست انجام نشد.

ما خواستار ادامه جنگ نبودیم
همچنین وفایی منتقد ادبی در این نشست اظهار کرد: خوبی کتاب‌های گل‌علی بابایی این است که یک دید واقعی به جوانان دهد. یک دید غلط از سوی جوانان از سمت رسانه‌ها وجود دارد که ما خواستار ادامه جنگ بودیم اما این گونه نبود. عملیات والفجر مقدماتی قرار بود پایان‌دهنده جنگ باشد و ما زمین‌های نفتی را آزاد کنیم و وارد مذاکره شویم.

وی افزود: کتاب مربوط به زمستان ۱۳۶۱ بعد از عملیات رمضان است و به خوبی آن زمان را روایت می‌کند. عملیات والفجر مقدماتی قرار بود پایان‌دهنده جنگ باشد، درک جنگ برای ما که آن زمان نبودیم سخت است، به مردم می‌گفتند عملیات والفجر پایان دهنده جنگ است و شادی و شعفی و غروری بین مردم و رزمندگان بود. ما فکر می‌کردیم بغداد یا بصره بگیریم. آن زمانی بود که اردن، یمن شمالی، سودان به عراق کمک می‌کرد و صدام سعی می‌کرد با آمریکا ارتباط برقرار کند و اروپا نیز به کمک عراق آمد.

منتقد ادبی اضافه کرد: در کتاب زمین‌های مسلح حال و هوا زمان جنگ به خوبی نشان داده شد، این کتاب شاید ۸۰ سال آینده دیده شود، حال و هوای جنگ در این کتاب به نوعی بیان شده‌است که به خوبی درک شود، به شخصه حال جنگ را با این کتاب به خوبی فهمیدم.

وی خاطر نشان کرد: در عملیات‌های مختلف به خصوص عملیات والفجر نیروهای نفوذی ضربه محکمی زدند و به همین دلیل عملیات لو رفت. موانع عجیبی در مسیر گذاشته بودند که بی سابقه بوده است و چندین رده موانع گذاشتند.

وفایی تأکید کرد: ارتش و سپاه از یکدیگر جدا نبودند، صیاد شیرازی به کردستان می‌رود و می‌گوید همیشه ۲۰-۳۰ نفر سپاهی او را همکاری می‌کردند در صورتی که خود صیاد شیرازی ارتشی بود، در بعضی از عملیات‌ها حرف فرماندهان ارتش اعمال می‌شد و برخی دیگر از عملیات حرف فرماندهان سپاه اعمال می‌شد.

وی اضافه کرد: در مقابل هر گلوله توپ در والفجر۱ از سوی کشور ما، ۱۰ گلوله از سوی عراقی‌ها زده می‌شد، یعنی امکانات عراقی‌ها ۱۰ برابر ما بود، همه این واقعیات باید گفته شود، عملیات والفجر مقدماتی ناموفق بود اما شکست خورده نبود.

گفتنی‌است سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم، بسازیم» ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت‌ماه در مصلای امام خمینی‌(ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir برگزار می‌شود.