سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): هفته گذشته کتاب بهانه‌ای برای گردهمایی اهالی تاریخ و سیاست شد. در این هفته نیز شاهد برگزاری نشست‌هایی همچون «جنبش جنگل»، «درگذشت جلال‌آل احمد»، «گلچینی راه‌گشا از رهبر معظم انقلاب»، «معرفی و راهنمایی یک نسخه خطّی از اول تا آخر»، آئین رونمایی «چالش هسته‌ای»، «آیا هیتلر از بی‌ادبان تاریخ و کارل اشمیت از بی‌ادبان اندیشه هستند؟» و «سه شهید ۱۶ آذر نماد مبارزه علیه استعمار» بودیم. در این گزارش مهم‌ترین رویدادهای تاریخ و سیاست را مرور می‌کنیم.
جنبش جنگل، پاسخی به رفتارهای مداخله‌جویانه دولت‌های خارجی بود
عباس پناهی، دانشیار تاریخ با اشاره به این‌که جنبش جنگل نه جریانی واپس‌گرایانه و نه مدعی انقلابی‌گری به معنای امروزی بود، گفت: این جنبش نخست پاسخی بود به رفتارهای مداخله‌جویانه روسیه که همواره بر بخش‌های سواحل جنوبی کاسپین، شمال خراسان و آذربایجان چنگ می‌انداخت، سپس نیز مانعی در برابر رفتارهای مداخله‌جویانه انگلیسی‌ها در گیلان و ایران شد.
پس از درگذشت جلال آل احمد در شهریور ۱۳۴۸ و خاکسپاری جسم بی‌جان مردی که به تعبیر رسای رهبر فرزانه انقلاب «در اوج قلّه ادبیات مقاومت زمانه‌اش قرار داشت»، به دستور پرویز ثابتی، بخش ۴۳۷ اداره کل سوّم مأمور شد تا ضمن بازخوانی و خلاصه‌نویسی تحلیلی یکایک کتاب‌های منتشر شده جلال تا زمان مرگ وی، مقدّمات ممنوعیتِ انتشار مجدد و مجرمانه بودن خرید و فروش و نگهداری آنها را فراهم نماید.
نخستین درک جدید از تمدن در میان متفکران مسلمان به چه دوره‌ای بازمی‌گردد؟
سیدامیرحسن دهقانی، پژوهشگر و مؤلف کتاب «نظریه‌های احیاء و بازسازی تمدن اسلامی» گفت: نخستین درک جدید از تمدن در میان متفکران مسلمان به دوره حضور متفکر مصری رفاعة رافع الطهطاوی در فرانسه طی سال‌های ۱۸۲۶ م تا ۱۸۳۱ م، بازمی‌گردد؛ دوره‌ای که اثر مهم و مشهور فرانسوا گیزو با عنوان تاریخ عمومی تمدن در اروپا در پاریس منتشر شد.
«تاریخ اساطیری ایران» اثری روشمند با زبانی ساده و قابل‌فهم
۱۲ آذرماه زادروز دکتر ژاله آموزگار است، استاد به نام فرهنگ و زبان‌های باستانی و اسطوره‌شناسی سرشناس، که عمرش را در راه روشن نگه‌داشتن مشعل پژوهش‌هایِ ایران باستان گذرانده است.
کتاب گویای قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تولید شد
همزمان با روز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ۱۲ آذرماه و در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی، شبکه رادیویی ایران‌صدا از دو اثر فاخر رسانه ملی که با همکاری پژوهشکده شورای نگهبان به صورت گویا تولید شده است، رونمایی کرد.
گلچینی راه‌گشا از رهبر معظم انقلاب در چهل سال گفت‌وگو با نمایندگان مجلس شورای اسلامی
مولف برای نگارش کتاب از بیانات، پیام‌های رهبر معظم انقلاب و دیدار و گفت‌وگو با نمایندگان ادوار مختلف مجلس شورای اسلامی استفاده کرده است. یعنی از میانه سومین دوره مجلس در سال ۱۳۶۸ تا آغاز یازدهمین دوره در سال ۱۳۹۹ که همگی در دوران رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای واقع شده‌اند.
منبع مستقلی برای معرفی و راهنمایی یک نسخه خطّی از اول تا آخر وجود ندارد
مراسم رونمایی از کتاب «راهنمای توصیف و فهرست‌نویسی نسخه‌های خطی: براساس استانداردهای محتوایی بین‌المللی و فهرست نسخه‌های خطی موجود در ایران» به منظور تشریح عناصرِ توصیف در فهرست‌نویسی نسخه‌های خطی، براساس استانداردهای محتوایی از سوی اداره کل پژوهش کتابداری و آموزشِ معاونت پژوهش و منابع دیجیتالِ سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی برپا شد.
قدیم‌ترین نسخه خطی از فارابی در کتابخانه و موزه ملی ملک
قدیم‌ترین نسخه از فارابی موجود در ایران، از آنِ کتابخانه و موزه ملی ملک بوده که به شماره ۲/۵۹۲۵ در این کتابخانه ثبت شده است.
سیدمحمود نبویان، نویسنده کتاب «چالش هسته‌ای» گفت: آنچه که از ائمه داریم این است اگر روایت را درست روایت نکنیم، عده‌ای دیگر آن‌گونه که می‌خواهند روایت خواهند کرد، پس لازم است که ما برای آیندگان درست روایت کنیم. توافق برجام مایه عبرت برای آیندگان است. ان‌شاء‌الله با عبرت از آن بتوان منافع ملت ایران را در توافق‌های بعدی تامین کرد.
دقت قزوینی در تحقیق موضوعات و بیان نقل قول‌ها مثال زدنی است / توجه علامه به تاریخ بیهق
سید صادق سجادی، پژوهشگر تاریخ و متون علامه محمد قزوینی را فردی دقیق در پژوهش متون تاریخی معرفی کرد و گفت: کتابِ «بیست مقاله قزوینی» مشتمل بر مقاله‌های ادبی و تاریخی است که این مجموعه مقاله‌ها از جهت توجه و دقت بسیار بالای قزوینی در تحقیق موضوعات به خصوص بیان نقل قول‌ها مثال زدنی است.
بازخوانی تجربه مذاکرات، جلوی تکرار اشتباههای گذشته را می‌گیرد
علی خضریان، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: بازخوانی تجربه اعتماد به غرب و مسیر مذاکرات که مورد تأکید مقام معظم رهبری نیز بوده است، باعث می‌شود تا مسیر اشتباه گذشته تکرار نشود.
بازنمایی، حقایقی از زمان که مورد تحریف قرار گرفته است / آثار جلال اندر احوالات زمان خودش
محمدرضا کائینی، تاریخ‌پژوه گفت: روشنفکری که درباره مسائل جامعه نظریه‌پردازی می‌کند، لاجرم فعال سیاسی نیست بلکه در موضع تحلیل، ارائه و تولید فکر نشسته است و در عین حال با سیاست به عنوان یک امر ثانوی سروکار دارد.
آیا هیتلر از بی‌ادبان تاریخ و کارل اشمیت از بی‌ادبان اندیشه هستند؟
پروفسور فرهنگ رجایی گفت: زمانی خودکامگان تاریخ مانند هیتلر را بی‌ادبان تاریخ خواندم و حالا اضافه می‌کنم کسانی مثل کارل اشمیت بی‌ادبان اندیشه هستند. به تعبیر دکتر شایگان اصحاب اندیشه‌های غیربهداشتی هستند. برعکس تصور آنها، سیاست یکی از شاکله‌های مجموعه اموری است که امر سیاسی را می‌سازد.
محمدباقر صدر با ترسیم فضا و خیال‌پردازی‌های شبه علمی خلأ گزاره‌های تاریخی را پر می‌کند
محمدحسین خوانین‌زاده می‌گوید: مولف با ترسیم فضا و خیال‌پردازی‌های شبه علمی خلا گزاره‌های تاریخی را پر می‌کنند و استخراجات خود را بر اساس آنها مطرح می‌کنند. به نوعی در بیان و ترسیم فضا نبوغ خود را به کار گرفته‌اند.
سه شهید ۱۶ آذر نماد مبارزه علیه استعمار بودند / امیدواریم ارتش اسنادش را منتشر کند
قاسم تبریزی، پژوهشگر تاریخ معاصر گفت: سه شهید ۱۶ آذر به عنوان نماد مبارزه علیه استعمار بودند. به تعبیر یکی از متفکرین این سه قطره خون بود که هر ساله می‌جوشید و به دانشجویان یک روحیه مبارزه می‌داد.
نظر شما