به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به نقل از روابط عمومی تلویزیون اینترنتی کتاب؛ سیداحمد مدقق در این نشست گفت: در برهه‌هایی ادبیات کودک و نوجوان در فضای مهاجرت از ادبیات کودک و نوجوان داخل افغانستان پیشی گرفته است. به عنوان مثال، اگر ما ادبیات کودک و نوجوان مهاجرت‌کرده در ایران را در خارج از فضای مرزهای سیاسی ایران متصور شویم همواره مرکزیت با داخل خود ایران بوده است و اگر فعالیتی بوده، فرع بر این فعالیت‌های داخل ایران است.
این داستان‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس ادامه داد: گاهی اوقات در ایران فعالیت‌ها پررنگ‌تر بوده و فضای داخل افغانستان را تحت‌تأثیر قرار داده است. در اینجا محتوا تولید می‌شد و به افغانستان وارد می‌شده است. به هر حال ادبیات و فعالان حوزۀ کودک و نوجوان افغانستان در ایران بسیار متأثر از فضای داخل ایران هستند و از این پویایی تأثیر پذیرفته است.
مدقق عنوان کرد: عمدۀ بازنمایی‌ها، بازنمایی منفعلانه از رسانه‌هاست. در چند ماه اخیری که مجله‌های منتشرشدۀ کودک و نوجوان را در ایران بررسی می‌کردم گزارش‌هایی دربارۀ کودکان افغانستان داشتند؛ ولی اغلب گزارش‌هایی از کودکان کار و بزه‌دیده هستند یا کودکانی که در فضاهای نامساعد فرهنگی رشد کرده‌اند و شرایط نامطلوبی دارند.
وی با اشاره به اینکه نشریات کودک و نوجوان همزمان با نشریات بزرگسال در افغانستان شروع به کار کرده‌اند، گفت: شروع این نشریات هم‌پا با نشریات بزرگسال بود و خیلی خوب توانستند از ظرفیت‌های ترجمه استفاده کنند و به نوعی کار بومی‌سازی انجام دهند.
نویسندۀ رمان «آوازهای روسی» ادامه داد: تفاوت عمده‌ای که بین فضای ادبیات کودک و نوجوان در افغانستان و فضای ادبیات کودک و نوجوانی که در فضای مهاجرت هست، جریان دارد، این است که آنچه در افغانستان اتفاق می‌افتد عمدتاً متکی به نهادهای حکومتی‌سیاسی بودند؛ یعنی از ابتدا همین مجلۀ «سراج‌الاطفال» که نخستین نشریۀ کودک و نوجوان است، مستقیماً از دربار امیر یا شاه افغانستان مدیریت می‌شد. نهادهایی که در حوزۀ کودک و نوجوان کار می‌کنند کاملاً دولتی هستند. وقتی وارد حوزه کودک و نوجوان در ایران در فضای مهاجرت می‌شویم کاملاً متکی به افراد است. تقریبا هیچ نهاد دولتی و حکومتی در آن دخالتی ندارد و فردی بوده است.
وی با بیان اینکه مهم‌ترین کار این است که بتوانیم به یک جریان دوام‌دار و باثبات برسیم، بیان کرد: اگر در افغانستان مانند ایران تجربۀ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و کیهان بچه‌ها را داشته باشیم و تغییرات حکومت‌ها و سیاست‌ها نتواند در آن ضربه‌ای ایجاد کند، به نظرم این جریان دوام‌دار و باثبات یک نشانی روشن و مشخصی ایجاد می‌کند.
نویسندۀ کتاب «فرشته‌ها زیر باران» با اشاره به موانع و چالش‌های نشر کودکان و نوجوانان گفت: بخشی از این چالش‌ها، چالش‌های عمومی است و نمی‌توانیم به صورت مشخص بگوییم که فقط در حوزۀ ادبیات کودک و نوجوان وجود دارد. به هر حال تغییرات اجتماعی و سیاسی باعث شده که در همۀ عرصه‌ها هر کسی در هر زمینه‌ای بوده دچار چالش شود. به عنوان مثال در فضای ادبیات بزرگسال هم، چنین چالش‌هایی وجود دارد. به طور مشخص دربارۀ ادبیات کودک و نوجوان در چنین شرایطی نسبت‌به دیگر ساحت‌ها و عرصه‌های دیگر می‌شود بهتر کار کرد.
سیداحمد مدقق در پایان افزود: ما نمی‌توانیم در حوزه کودک و نوجوان باصراحت وارد بحث‌های سیاسی شویم. این خود می‌تواند فرصتی باشد که ما در عرصۀ کودک و نوجوان می‌توانیم با کمترین چالش و اصطکاک دست به تولیدات ادبی بزنیم و تنها راه ما تولید ادبیات و خلق آثار ادبی مستمر و عمیق است. باید گذشته را چراغ راه آینده قرار دهیم و با کمترین اصطکاک و ایجاد تنش و استفاده از ظرفیت‌های ادبی کودک و نوجوان حرکتی مستمر را ایجاد کنیم تا نتیجۀ آن را در آینده‌های نه‌چندان دور ببینیم.
گفتنی است، این نشست به همت خانۀ کتاب و ادبیات ایران برگزار و از طریق تلویزیون اینترنتی کتاب پخش شده است. علاقه‌مندان می‌توانند این برنامه را از آرشیو این تلویزیون در بستر تلوبیون مشاهده کنند.
این داستان‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس ادامه داد: گاهی اوقات در ایران فعالیت‌ها پررنگ‌تر بوده و فضای داخل افغانستان را تحت‌تأثیر قرار داده است. در اینجا محتوا تولید می‌شد و به افغانستان وارد می‌شده است. به هر حال ادبیات و فعالان حوزۀ کودک و نوجوان افغانستان در ایران بسیار متأثر از فضای داخل ایران هستند و از این پویایی تأثیر پذیرفته است.
مدقق عنوان کرد: عمدۀ بازنمایی‌ها، بازنمایی منفعلانه از رسانه‌هاست. در چند ماه اخیری که مجله‌های منتشرشدۀ کودک و نوجوان را در ایران بررسی می‌کردم گزارش‌هایی دربارۀ کودکان افغانستان داشتند؛ ولی اغلب گزارش‌هایی از کودکان کار و بزه‌دیده هستند یا کودکانی که در فضاهای نامساعد فرهنگی رشد کرده‌اند و شرایط نامطلوبی دارند.
وی با اشاره به اینکه نشریات کودک و نوجوان همزمان با نشریات بزرگسال در افغانستان شروع به کار کرده‌اند، گفت: شروع این نشریات هم‌پا با نشریات بزرگسال بود و خیلی خوب توانستند از ظرفیت‌های ترجمه استفاده کنند و به نوعی کار بومی‌سازی انجام دهند.
نویسندۀ رمان «آوازهای روسی» ادامه داد: تفاوت عمده‌ای که بین فضای ادبیات کودک و نوجوان در افغانستان و فضای ادبیات کودک و نوجوانی که در فضای مهاجرت هست، جریان دارد، این است که آنچه در افغانستان اتفاق می‌افتد عمدتاً متکی به نهادهای حکومتی‌سیاسی بودند؛ یعنی از ابتدا همین مجلۀ «سراج‌الاطفال» که نخستین نشریۀ کودک و نوجوان است، مستقیماً از دربار امیر یا شاه افغانستان مدیریت می‌شد. نهادهایی که در حوزۀ کودک و نوجوان کار می‌کنند کاملاً دولتی هستند. وقتی وارد حوزه کودک و نوجوان در ایران در فضای مهاجرت می‌شویم کاملاً متکی به افراد است. تقریبا هیچ نهاد دولتی و حکومتی در آن دخالتی ندارد و فردی بوده است.
وی با بیان اینکه مهم‌ترین کار این است که بتوانیم به یک جریان دوام‌دار و باثبات برسیم، بیان کرد: اگر در افغانستان مانند ایران تجربۀ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و کیهان بچه‌ها را داشته باشیم و تغییرات حکومت‌ها و سیاست‌ها نتواند در آن ضربه‌ای ایجاد کند، به نظرم این جریان دوام‌دار و باثبات یک نشانی روشن و مشخصی ایجاد می‌کند.
نویسندۀ کتاب «فرشته‌ها زیر باران» با اشاره به موانع و چالش‌های نشر کودکان و نوجوانان گفت: بخشی از این چالش‌ها، چالش‌های عمومی است و نمی‌توانیم به صورت مشخص بگوییم که فقط در حوزۀ ادبیات کودک و نوجوان وجود دارد. به هر حال تغییرات اجتماعی و سیاسی باعث شده که در همۀ عرصه‌ها هر کسی در هر زمینه‌ای بوده دچار چالش شود. به عنوان مثال در فضای ادبیات بزرگسال هم، چنین چالش‌هایی وجود دارد. به طور مشخص دربارۀ ادبیات کودک و نوجوان در چنین شرایطی نسبت‌به دیگر ساحت‌ها و عرصه‌های دیگر می‌شود بهتر کار کرد.
سیداحمد مدقق در پایان افزود: ما نمی‌توانیم در حوزه کودک و نوجوان باصراحت وارد بحث‌های سیاسی شویم. این خود می‌تواند فرصتی باشد که ما در عرصۀ کودک و نوجوان می‌توانیم با کمترین چالش و اصطکاک دست به تولیدات ادبی بزنیم و تنها راه ما تولید ادبیات و خلق آثار ادبی مستمر و عمیق است. باید گذشته را چراغ راه آینده قرار دهیم و با کمترین اصطکاک و ایجاد تنش و استفاده از ظرفیت‌های ادبی کودک و نوجوان حرکتی مستمر را ایجاد کنیم تا نتیجۀ آن را در آینده‌های نه‌چندان دور ببینیم.
گفتنی است، این نشست به همت خانۀ کتاب و ادبیات ایران برگزار و از طریق تلویزیون اینترنتی کتاب پخش شده است. علاقه‌مندان می‌توانند این برنامه را از آرشیو این تلویزیون در بستر تلوبیون مشاهده کنند.
نظر شما