به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشر لوگوس کتاب «فراتاریخ‌نگاری در درام ایرانی» اثر فرشته پایدار نوبخت و محمدجعفر یوسفیان کناری را به چاپ رسانده است. این کتاب در چهار فصل با عناوین؛ «ادبیات موضوع؛ تاریخچه فراتاریخ‌نگاری و خاستگاه‌ها»، «چارچوب نظری؛ تاریخ در فراسوی استعاره، زبان و روایت»، «چرخش‌های زبانی در فضای تاریخ‌نگارانه گفتمان‌های درام ایرانی».  

مولفان در صفحاتی از مقدمه کتاب ابتدا به باز کردن مفهوم فراتاریخ‌نگاری پرداختند با تکیه بر مرز مشترک میان تاریخ و ادبیات آن را شرح دادند: «تاریخ به خوابی می‌ماند که هرچند ریشه در واقعیت دارد و به قوه خیال و وهم به تجربه می‌گراید، اما کمتر حقیقت دارد یا آن‌که نشانی عارض بر حقیقت دارد. فراتاریخ اما در پیوند با حقیقت نهفته در رویاهاست؛ تعبیر می‌پذیرد و خوابگزار می‌خواهد. ادبیات قلمرو گزاره‌پردازی ادیب در جریان سیال دلالت‌های فرازمانی-مکانی است. هرجا که تاریخ مسئله ادیب باشد، فراتاریخ‌نگاری همان تقلای بی‌وقفه برای کشف حقیقت در پس وقایع و افراد و اطوار گذشتگان تاریخی ماست؛ گویی اینجا صحنه‌ای برپاست تا گذشته به تأویل معناهای تاریخی پرداخته و همتای هنرمندی نقال به روایت و قرائت خود از تاریخ با دیگران، حضار یا خوانندگان بپردازد.

درام فراتاریخ‌نگارانه نقشه راه این تأمل تاریخی ما ایرانیان در باب هویت و ماهیت حقایق نهفته در پس فرهنگ نمایشی هم‌روزگار ماست. پژوهش حاضر درنگی است بر این الگوی گفتمانی درام ایرانی که از تاریخ بهره‌ای داستانی برای بازخوانی و بازاندیشی پیرامون گذشته و حال برده و به‌نوعی بازتابی از شعور اجتماعی و ساختارهای فکری ماست.»

در ادامه بحث درباره جزئیات تفاوت میان تاریخ و ادبیات است: «تاریخ را عده‌ای می‌نگارند اما بسیاری می‌خوانند. آنچه به روایت گذشته خوانده می‌شود، در اصل، شرح و ادای حقیقت بازمانده در پس وقایع و احوال پیشینیان است که آثار محتمل آن گاه عین وضع جاری و گاه شاهد فعل آتی ماست. بر این مجال، خواندن عین تعبیر و «گزاردن» است و تاریخ «فراتر» از انگاشت مرسوم ما از گفتار و اطوار و کردار گذشتگان، وجهی انکشاف حقیقت و رخدادگی فهم ما، فهم جمعی ما از ادوار کهن تا روزگار ماست. آن یکی «تاریخ» است که نگاره می‌شود در دست تاریخ‌نگار؛ و این یکی «فراتاریخ» است که گزاره می‌پذیرد به قوه فهم و خرد فراتاریخ‌نگار. 

از همین رو، مورخ گذشته‌نگار است؛ ادیب گذشته‌گزار. اولی تاریخ وقایع و اطوار را به وسع خرد و قوه دوق خویش یا به حکم اقبال و دستور و ضرورتی نوشته، به کتابت درمی‌آورد؛ حال آنکه دیگری، آن دومی، به لطف قوه فهم و قوای نقد و داوری عقلی، گذشته را با زمان حال و آینده به مفاهمه‌ای غیرمترقبه فرا می‌خواند و این هر بار به تعبیری و در هر تعبیر، کشفی، در هر کشف، حقیقتی و بسا یقین ناتمام در هر حال، به حال دیگرگون شونده‌ای، مجال فهم تازه‌ای می‌یابد. مورخ از همین رو، نگارنده است و لیکن ادیب گزارنده. 

گذشته، موضوع تاریخ است، اما مسئله فراتاریخ محسوب می‌شود. صدق و کذب اقوال و اطوار گذشتگان اصل و نسب واقعیت تاریخی ماست؛ حال آنکه کشف حقیقت دغدغه فراتاریخ است.» 

درباره مولف کتاب 
فرشته (پایدار) نوبخت، اواخر آبانِ سال 1354 در تهران به دنیا آمد. در کودکی به واسطه‌ تلخیص‌های مهدی آذریزدی با داستان‌هایِ کهنِ فارسی آشنا و به ادبیات و به ویژه نمایش علاقه‌مند شد. در چهارده‌سالگی، بر اساسِ داستانی از کلیله دمنه به نام «موش و گربه» نمایشنامه کوتاهی نوشت که توسط هم‌کلاسی‌هایش در مدرسه‌ی راهنماییِ توحید، اجرا شد. این داستان، بخشی از کتاب درسیِ ادبیات بود. دبیرستان را به اصرار خانواده در رشته‌ تجربی گذراند و با کارنامه‌ای مقبول وارد دانشکده‌ی پرستاریِ دانشگاه علوم‌پزشکی ایران شد. ... اولین کتابِ او مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه بود و بلافاصله اولین رمانش را پس از گذراندن دوره‌ی رمان‌نویسی در موسسه‌ی فرهنگی شهرکتاب بهشتی، منتشر کرد. نوبخت، در ادامه وارد دانشکده‌ی هنرِ دانشگاه تربیت مدرس شد و تحصیلات خود را در رشته‌ی ادبیات نمایشی ادامه داد. در این فاصله اقدام به برگزاری چند دوره کارگاه مقدماتی و پیشرفته‌ی داستان‌نویسی در موسسه‌ی فرهنگی خانه‌ی هنر دیوار نمود. او اکنون، مشغول به تحصیل در مقطعِ دکتریِ رشته‌ی پژوهش هنر در دانشگاهِ آزاد اسلامی است.

کتاب «فراتاریخ‌نگاری در درام ایرانی» اثر فرشته پایدار نوبخت و محمدجعفر یوسفیان کناری در 228 صفحه به بهای یک میلیون و صد هزار ریال از سوی نشر لوگوس به چاپ رسیده است.