به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در تابستان 1364، به عبارت دقیق‌تر در هفته پایانی مرداد ماه آن سال نیروهای ما در جبهه میانی عملیات عاشورای 2 را به اجرا گذاشتند. آن روزها عراقی‌ها برای تأثیرگذاری بر انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (پنجمین دوره)، در حمله‌ای سنگین جزیره خارک را هدف گرفته و خسارات زیادی به ما وارد کرده بودند. در سی‌وهفتمین کتاب از مجموعه کتاب‌های روزشمار جنگ ایران و عراق، یعنی کتاب «توسعه روابط با قدرت‌های آسیایی» (هادی نخعی و حمیدرضا فراهانی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ) به این عملیات هم اشاره می‌شود. اینکه عاشورای 2 عملیاتی محدود بود «که در تأمین هدف‌های محوله موفق نبود و در عمل، به یک عملیات نفوذی و ایذایی تبدیل شد.»
عملیات در محور موسوم به چنگوله (استان ایلام، جنوب شهر مهران) انجام شد که فرماندهان ما از مدتی قبل آن را زیر نظر داشتند و به اجرای عملیاتی محدود و کوتاه در آن فکر می‌کردند. هدف رسیدن به قله دوقلو بود و به جز لشکر 17 علی‌بن ابی‌طالب، تیپ زرهی 72 محرم نیز در آن حضور داشت. این تیپ و آن لشکر، هر دو از سپاه بودند. البته ناگفته نماند که چون عاشورای 2 عملیاتی محدود در منطقه‌ای نسبتاً کوچک بود، از لشکر 17 فقط چهار گروهان و از تیپ 72 هم سه گروهان به محور اعزام شدند. عملیات ساعت 2 بامداد روز بیست‌وچهارم مرداد با رمز یامهدی(عج) آغاز شد و نوشته‌اند «نیروهای لشکر 17 علی‌بن‌ابی‌طالب در محورهای یال ارتفاع 145 و همچنین تپه دوقلو موفق بودند، اما تصرف ارتفاع 145 میسر نشد و ناچار با عدم پاکسازی کامل منطقه، از مواضع به دست آمده عقب‌نشینی کردند و تا حدود ساعت 11 کاملاً به عقب برگشتند. نیروهای تیپ 72 محرم نیز در یکی از معابر واقع در تپه دوقلو موفق به عبور از میدان مین نشدند و در معبر دوم نیز نتوانستند ارتفاع 150 را پاکسازی و تصرف کنند، لذا این یگان نیز ناگزیر، به‌کلی عقب‌نشینی کرد.»
از لشکر 17 علی‌بن ابی‌طالب 40 نفر و از تیپ 72 محرم 60 نفر شهید شدند. از هرکدام‌شان نیز نزدیک به 100 نفر، جراحت‌های کم یا زیاد برداشتند. به دشمن نیز تلفات و خسارات زیادی وارد شد و حتی به روایتی آمار کشته‌های آنان از شمار شهدای ما بیشتر بود، ولی نیروهای ما در رسیدن به اهداف تعیین‌شده ناکام ماندند و به آنچه برای‌شان تعریف شده بود نرسیدند. متأسفانه شماری از نیروهای ما (از تیپ 72 محرم) نیز در جریان عملیات اسیر شدند. رادیو صوت‌الجماهیر که صدای رسمی رژیم بعث بود، به نقل یکی از مقامات نظامی این رژیم ادعا می‌کرد 70 ایرانی را اسیر گرفته‌اند، اما همان شب در اخبار تلویزیون عراق، گزارشی تصویری پخش شد که نشان می‌داد تعداد اسرا نصف این عدد اعلامی، و 35 نفر هستند.
از این نکته نباید غافل شد که در آن مقطع، فرماندهان جنگ به عملیات بزرگی – که بعدتر والفجر 8 نام گرفت و نیمه‌های زمستان 1364 اجرا شد – فکر می‌کردند و به روایتی، در مدتی که کار برنامه‌ریزی و طراحی عملیات والفجر 8 در جریان بود، ضرورت داشت جبهه‌ها همچنان فعال بمانند و دشمن متجاوز به حال خود رها نشود و سایه حملات ایران را همیشه روی سر خود احساس کند. بر همین اساس و در چارچوب این منطق بود که در منطقه چنگوله (واقع در جنوب مهران) عملیات عاشورای 2 به تدبیر سپاه طراحی و اجرا شد، هرچند هدف میدانی خود عملیات، تصرف و تأمین بلندی‌ها مهم آن منطقه و وارد کردن تلفات به نیروهای دشمن بود.
عملیات در محور موسوم به چنگوله (استان ایلام، جنوب شهر مهران) انجام شد که فرماندهان ما از مدتی قبل آن را زیر نظر داشتند و به اجرای عملیاتی محدود و کوتاه در آن فکر می‌کردند. هدف رسیدن به قله دوقلو بود و به جز لشکر 17 علی‌بن ابی‌طالب، تیپ زرهی 72 محرم نیز در آن حضور داشت. این تیپ و آن لشکر، هر دو از سپاه بودند. البته ناگفته نماند که چون عاشورای 2 عملیاتی محدود در منطقه‌ای نسبتاً کوچک بود، از لشکر 17 فقط چهار گروهان و از تیپ 72 هم سه گروهان به محور اعزام شدند. عملیات ساعت 2 بامداد روز بیست‌وچهارم مرداد با رمز یامهدی(عج) آغاز شد و نوشته‌اند «نیروهای لشکر 17 علی‌بن‌ابی‌طالب در محورهای یال ارتفاع 145 و همچنین تپه دوقلو موفق بودند، اما تصرف ارتفاع 145 میسر نشد و ناچار با عدم پاکسازی کامل منطقه، از مواضع به دست آمده عقب‌نشینی کردند و تا حدود ساعت 11 کاملاً به عقب برگشتند. نیروهای تیپ 72 محرم نیز در یکی از معابر واقع در تپه دوقلو موفق به عبور از میدان مین نشدند و در معبر دوم نیز نتوانستند ارتفاع 150 را پاکسازی و تصرف کنند، لذا این یگان نیز ناگزیر، به‌کلی عقب‌نشینی کرد.»
از لشکر 17 علی‌بن ابی‌طالب 40 نفر و از تیپ 72 محرم 60 نفر شهید شدند. از هرکدام‌شان نیز نزدیک به 100 نفر، جراحت‌های کم یا زیاد برداشتند. به دشمن نیز تلفات و خسارات زیادی وارد شد و حتی به روایتی آمار کشته‌های آنان از شمار شهدای ما بیشتر بود، ولی نیروهای ما در رسیدن به اهداف تعیین‌شده ناکام ماندند و به آنچه برای‌شان تعریف شده بود نرسیدند. متأسفانه شماری از نیروهای ما (از تیپ 72 محرم) نیز در جریان عملیات اسیر شدند. رادیو صوت‌الجماهیر که صدای رسمی رژیم بعث بود، به نقل یکی از مقامات نظامی این رژیم ادعا می‌کرد 70 ایرانی را اسیر گرفته‌اند، اما همان شب در اخبار تلویزیون عراق، گزارشی تصویری پخش شد که نشان می‌داد تعداد اسرا نصف این عدد اعلامی، و 35 نفر هستند.
از این نکته نباید غافل شد که در آن مقطع، فرماندهان جنگ به عملیات بزرگی – که بعدتر والفجر 8 نام گرفت و نیمه‌های زمستان 1364 اجرا شد – فکر می‌کردند و به روایتی، در مدتی که کار برنامه‌ریزی و طراحی عملیات والفجر 8 در جریان بود، ضرورت داشت جبهه‌ها همچنان فعال بمانند و دشمن متجاوز به حال خود رها نشود و سایه حملات ایران را همیشه روی سر خود احساس کند. بر همین اساس و در چارچوب این منطق بود که در منطقه چنگوله (واقع در جنوب مهران) عملیات عاشورای 2 به تدبیر سپاه طراحی و اجرا شد، هرچند هدف میدانی خود عملیات، تصرف و تأمین بلندی‌ها مهم آن منطقه و وارد کردن تلفات به نیروهای دشمن بود.
نظر شما