به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، عملیات رمضان یکی از عملیات‌های مهم در تاریخ جنگ بین ایران و عراق است. جنگی که با حمله صدام آغاز شد و با تصرف چند شهر از جمله خرمشهر ادامه پیدا کرد اما نیروهای ایرانی کم کم بر اوضاع مسلط شدند و ورق جنگ را برگرداندند.
عملیات رمضان نیز یکی از همان دسته عملیات‌های بزرگ است که به تسلط ایران بر اوضاع جنگ کمک کرد. در این جنگ نیروهای ایرانی از لاک دفاعی خارج شدند و با حمله به خاک عراق تلاش کردند پایانی عادلانه برای جنگ رقم بزنند.
عملیات رمضان نیز یکی از همان دسته عملیات‌های بزرگ است که به تسلط ایران بر اوضاع جنگ کمک کرد. در این جنگ نیروهای ایرانی از لاک دفاعی خارج شدند و با حمله به خاک عراق تلاش کردند پایانی عادلانه برای جنگ رقم بزنند.
25 تیر سالروز مرحله دوم عملیات رمضان
عملیات یاد شده با هدف تهدید بصره از شرق و حضور رزمندگان ایرانی در حاشیه شط العرب طراحی شد. عملیات رمضان از تاریخ 22 تیرماه سال 1361 آغاز شد و تا هفتم مرداد همان سال در 5 مرحله ادامه پیدا کرد. امروز -25 تیرماه- سالروز مرحله دوم این عملیات است و به همین مناسبت خبرنگار ایبنا با نگاهی کتاب «اطلس جنگ ایران و عراق» صفحه مربوط به عملیات رمضان در این اثر را به شکل گزیده در اینجا آورده است.
در صفحه 68 چاپ چهارم این کتاب که توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر شده درباره وسعت عملیات رمضان آن را 40 کیلومتر مربع عنوان کرده است. در بخشی از این صفحه آمده است: «عبور از مرز و ورود به خاک عراق نیاز به تبیین استراتژی جدیدی داشت. استراتژی جدید نیز منابع و روش‌های تازه‌ای را می‌طلبید لیکن عملیات رمضان با همان مقدورات و روش‌های گذشته طرح ریزی شد. هدف این بود که با موفقیت در عملیات رمضان، منطقه‌ای تصرف شود و بدین وسیله پایان عادلانه جنگ ممکن گردد.»
عملیات یاد شده با هدف تهدید بصره از شرق و حضور رزمندگان ایرانی در حاشیه شط العرب طراحی شد. عملیات رمضان از تاریخ 22 تیرماه سال 1361 آغاز شد و تا هفتم مرداد همان سال در 5 مرحله ادامه پیدا کرد. امروز -25 تیرماه- سالروز مرحله دوم این عملیات است و به همین مناسبت خبرنگار ایبنا با نگاهی کتاب «اطلس جنگ ایران و عراق» صفحه مربوط به عملیات رمضان در این اثر را به شکل گزیده در اینجا آورده است.
در صفحه 68 چاپ چهارم این کتاب که توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر شده درباره وسعت عملیات رمضان آن را 40 کیلومتر مربع عنوان کرده است. در بخشی از این صفحه آمده است: «عبور از مرز و ورود به خاک عراق نیاز به تبیین استراتژی جدیدی داشت. استراتژی جدید نیز منابع و روش‌های تازه‌ای را می‌طلبید لیکن عملیات رمضان با همان مقدورات و روش‌های گذشته طرح ریزی شد. هدف این بود که با موفقیت در عملیات رمضان، منطقه‌ای تصرف شود و بدین وسیله پایان عادلانه جنگ ممکن گردد.»
.JPG)
تهدیدات پیش بینی شده درباره اجرای عملیات
در ادامه همین بخش درباره تهدیدات اجرای این عملیا ت آمده است: «از سوی دیگر از هفت ماه قبل از شروع این عملیات خبرهایی از داخل عراق می‌رسید مبنی بر تشکیل خطوط پدافندی مستحکم در مناطق استراتژیک، اما اطلاعات از عمق دشمن کم‌تر به دست می‌آمد. اطلاعات ماهواره‌ای به هیچ وجه به ایران منتقل نمی‌شد؛ عکس‌برداری هوایی نیز نیازهای عملیاتی را تامین نمی‌کرد.»
در اطلس جنگ ایران و عراق درباره امکانات شناسایی منطقه عملیاتی رمضان این‌طور آمده است: «تنها اطلاعات خودی با شناسایی از نزدیک و به وسیله نیروی انسانی به دست می‌آمد که شناخت کافی از آرایش و استحکامات جدید ارتش عراق را در بر نداشت. در حالی که تغییر آرایش نیروهای دشمن و روش‌های جدید دفاعی آن‌ها حکایت از استراتژی جدید ارتش عراق می‌کرد، نبود شناخت کافی از این وضعیت تازه، آثار نا مطلوبی بر عملکرد خودی می‌گذاشت.»
تدوین کنندگان اطلس جنگ ایران و عراق معتقد بودند نبود این اطلاعات و شناخت از دشمن به یکسری اختلال‌ها در اجرای عملیات منجر شد. هرچند تلاش اصلی در اجرای این عملیات به ثمر نشست.
ثمرات عملیات رمضان
در بخشی از این اطلس درباره ثمرات عملیات رمضان این طور آمده است: «... یگان‌های قرارگاه فتح توانستند با نفوذ به عمق عراق تا نهر کتیبان پیش بروند و به قرارگاه فرماندهی دشمن دست یابند، اما نیروهای پیش‌تاز که از جناح چپ با اتکا با کانال پرورش ماهی وضعیت قابل دفاعی داشتند، از جناح راست در برابر هجوم یگان‌های زرهی عراق آسیب پذیر بودند. قرارگاه مجاوز نیز که با استحکامات جدید عراق رو به رو بودند، توانستند این موانع را پشت سر بگذارند و جناح راست قرارگاه فتح را تامین کنند، لذا نیروهای قرارگاه فتح نیز در تثبیت موقعیت خود موفق نشدند و تنها محدوده پاسگاه زید را تصرف کردند.»
در پایان بخش عملیات رمضان در اطلس جنگ ایران و عراق آمده است: «بدین ترتیب منطقه زید آزاد و لشکر 9 زرهی عراق کاملا منهدم شد، اما هدف اصلی عملیات تامین نگردید.»
در این اطلس درقالب نموداری میزان تلفات عراقی‌ها اعم از کشته‌ها و مجروحان عراقی 6400 نفر گزارش شده و تعداد اسیران عراقی که به دست رزمندگان ایرانی افتادند نیز عدد 1315 نفر گزارش شده است. همچنین تعداد تانک‌ها و تجهیزات زرهی عراقی که منهدم شدند نیز عدد 1077 دستگاه اعلام شده است.
در ادامه همین بخش درباره تهدیدات اجرای این عملیا ت آمده است: «از سوی دیگر از هفت ماه قبل از شروع این عملیات خبرهایی از داخل عراق می‌رسید مبنی بر تشکیل خطوط پدافندی مستحکم در مناطق استراتژیک، اما اطلاعات از عمق دشمن کم‌تر به دست می‌آمد. اطلاعات ماهواره‌ای به هیچ وجه به ایران منتقل نمی‌شد؛ عکس‌برداری هوایی نیز نیازهای عملیاتی را تامین نمی‌کرد.»
در اطلس جنگ ایران و عراق درباره امکانات شناسایی منطقه عملیاتی رمضان این‌طور آمده است: «تنها اطلاعات خودی با شناسایی از نزدیک و به وسیله نیروی انسانی به دست می‌آمد که شناخت کافی از آرایش و استحکامات جدید ارتش عراق را در بر نداشت. در حالی که تغییر آرایش نیروهای دشمن و روش‌های جدید دفاعی آن‌ها حکایت از استراتژی جدید ارتش عراق می‌کرد، نبود شناخت کافی از این وضعیت تازه، آثار نا مطلوبی بر عملکرد خودی می‌گذاشت.»
تدوین کنندگان اطلس جنگ ایران و عراق معتقد بودند نبود این اطلاعات و شناخت از دشمن به یکسری اختلال‌ها در اجرای عملیات منجر شد. هرچند تلاش اصلی در اجرای این عملیات به ثمر نشست.
ثمرات عملیات رمضان
در بخشی از این اطلس درباره ثمرات عملیات رمضان این طور آمده است: «... یگان‌های قرارگاه فتح توانستند با نفوذ به عمق عراق تا نهر کتیبان پیش بروند و به قرارگاه فرماندهی دشمن دست یابند، اما نیروهای پیش‌تاز که از جناح چپ با اتکا با کانال پرورش ماهی وضعیت قابل دفاعی داشتند، از جناح راست در برابر هجوم یگان‌های زرهی عراق آسیب پذیر بودند. قرارگاه مجاوز نیز که با استحکامات جدید عراق رو به رو بودند، توانستند این موانع را پشت سر بگذارند و جناح راست قرارگاه فتح را تامین کنند، لذا نیروهای قرارگاه فتح نیز در تثبیت موقعیت خود موفق نشدند و تنها محدوده پاسگاه زید را تصرف کردند.»
در پایان بخش عملیات رمضان در اطلس جنگ ایران و عراق آمده است: «بدین ترتیب منطقه زید آزاد و لشکر 9 زرهی عراق کاملا منهدم شد، اما هدف اصلی عملیات تامین نگردید.»
در این اطلس درقالب نموداری میزان تلفات عراقی‌ها اعم از کشته‌ها و مجروحان عراقی 6400 نفر گزارش شده و تعداد اسیران عراقی که به دست رزمندگان ایرانی افتادند نیز عدد 1315 نفر گزارش شده است. همچنین تعداد تانک‌ها و تجهیزات زرهی عراقی که منهدم شدند نیز عدد 1077 دستگاه اعلام شده است.
نظر شما