به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مصطفی لعل شاطری درباره این اثر گفت: حفظ و انتشارِ متونِ ادبی، ازجمله رسالت‌های ستُرگ فرهنگی محسوب می‌شود که در دوره معاصر از سویی موجبِ مدد رسانی به جریانِ هویت زبان فارسی در میان اقشار جامعه و از سوی دیگر، زمینه‌ساز انجام تحقیقات نوین در این خصوص می‌شود. از این منظر، یکی از وظایف پژوهشگران، شناسایی آثارِ موجود در این حوزه و سپس کوشش جهت احیای آن است.
این پژوهشگر ادبی افزود: مبنی بر این نگرش، پس از بررسی دیوان‌های خطی موجود در کتابخانه‌ها (داخلی و خارجی) و نیز مراکز آرشیوی (عمومی و شخصی)، یکی از آثار فاخر در این زمینه، متعلق به دورة قاجار، تحت عنوانِ دیوان سرباز (غزلیات)، اثر اسماعیل بروجردی، ادیب و شاعر لرستانی، شناسایی و به احیای آن پرداخته شد. دیوان سرباز برای نخستین بار در 1259 قمری در قالب مجموعه‌ای منسجم کتابت و پس از آن سه مرتبه دیگر گاه با افزوده‌هایی، در شهرهای مختلف ایران مورد اِستنساخ قرار گرفت. متاسفانه با توجه به اِستنساخِ این اثر در سال‌های مختلف که نشانگر خواستِ مخاطبان بود، تلاشی برای احیای آن انجام نشد.
لعل شاطری عنوان کرد: بر این اساس، با الگوی امانتداری در بررسی متن، برای جلوگیری از بروز خطاهای احتمالی همچون اشتباهات سهوی و دخل و تصرّف‌های عمدی از سوی کاتب، برای دست‌یابی به متنی کامل، تمام نسخه‌های موجود مورد واکاوی قرار گرفت. همچنین در راستای سهولت استفاده مخاطبان به اعرابگذاری کلمات برای خواندن آسان‌تر و استفاده از توضیحات پاورقی جهت فهم هرچه بیشتر اشعار پرداخته شده است.
این پژوهشگر در مورد نسخه‌های مورد استفاده در تصحیح این اثر گفت: نسخه‌های موجود از دیوان غزلیات بروجردی به ترتیب سال کتابت شامل نسخه کتابخانه مرکزي آستان قدس رضوي ( کتابت شده در 1259ق توسط حاجي شنبه فيلي)، نسخه کتابخانه آیت‌الله مرعشی (کتابت شده در 1266ق از سوی محمد هادی قمی گرگانی)، نسخه کتابخانه دانشگاه تهران ( کتابت شده در 1277ق به قلم عبدالمجید بن محمدخان)، نسخه کتابخانه ملی (به علت افتادگی در آغاز و پایان، سال کتابت، کاتب و سایر اطلاعات آن نامشخص است) است.
وی خاطرنشان کرد: اثر حاضر، بر اساس نسخه‌های مذکور با حفظ امانتداری در متن، به صورت تجمیع و منسجم و بر اساس شیوه تَهجی که مورد نظر شاعر و کاتب بوده است، تنظیم و با اعرابگذاری و نیز افزوده‌هایی برای خوانش هرچه رساتر، احیا شده است.
دیوان غزلیات سرباز به تازگی در 172 صفحه، قطع وزیری به کوشش دکتر مصطفی لعل شاطری از سوی انتشارات شاپورخواست منتشر شده است.
این پژوهشگر ادبی افزود: مبنی بر این نگرش، پس از بررسی دیوان‌های خطی موجود در کتابخانه‌ها (داخلی و خارجی) و نیز مراکز آرشیوی (عمومی و شخصی)، یکی از آثار فاخر در این زمینه، متعلق به دورة قاجار، تحت عنوانِ دیوان سرباز (غزلیات)، اثر اسماعیل بروجردی، ادیب و شاعر لرستانی، شناسایی و به احیای آن پرداخته شد. دیوان سرباز برای نخستین بار در 1259 قمری در قالب مجموعه‌ای منسجم کتابت و پس از آن سه مرتبه دیگر گاه با افزوده‌هایی، در شهرهای مختلف ایران مورد اِستنساخ قرار گرفت. متاسفانه با توجه به اِستنساخِ این اثر در سال‌های مختلف که نشانگر خواستِ مخاطبان بود، تلاشی برای احیای آن انجام نشد.
لعل شاطری عنوان کرد: بر این اساس، با الگوی امانتداری در بررسی متن، برای جلوگیری از بروز خطاهای احتمالی همچون اشتباهات سهوی و دخل و تصرّف‌های عمدی از سوی کاتب، برای دست‌یابی به متنی کامل، تمام نسخه‌های موجود مورد واکاوی قرار گرفت. همچنین در راستای سهولت استفاده مخاطبان به اعرابگذاری کلمات برای خواندن آسان‌تر و استفاده از توضیحات پاورقی جهت فهم هرچه بیشتر اشعار پرداخته شده است.
این پژوهشگر در مورد نسخه‌های مورد استفاده در تصحیح این اثر گفت: نسخه‌های موجود از دیوان غزلیات بروجردی به ترتیب سال کتابت شامل نسخه کتابخانه مرکزي آستان قدس رضوي ( کتابت شده در 1259ق توسط حاجي شنبه فيلي)، نسخه کتابخانه آیت‌الله مرعشی (کتابت شده در 1266ق از سوی محمد هادی قمی گرگانی)، نسخه کتابخانه دانشگاه تهران ( کتابت شده در 1277ق به قلم عبدالمجید بن محمدخان)، نسخه کتابخانه ملی (به علت افتادگی در آغاز و پایان، سال کتابت، کاتب و سایر اطلاعات آن نامشخص است) است.
وی خاطرنشان کرد: اثر حاضر، بر اساس نسخه‌های مذکور با حفظ امانتداری در متن، به صورت تجمیع و منسجم و بر اساس شیوه تَهجی که مورد نظر شاعر و کاتب بوده است، تنظیم و با اعرابگذاری و نیز افزوده‌هایی برای خوانش هرچه رساتر، احیا شده است.
دیوان غزلیات سرباز به تازگی در 172 صفحه، قطع وزیری به کوشش دکتر مصطفی لعل شاطری از سوی انتشارات شاپورخواست منتشر شده است.
نظر شما