در ابتدای این نشست حمید پارسانیا، رئیس شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: دو محوری که این نشست به آن اشاره دارد بحثهایی بین علم و هنر است و دیگر گفتمان فرهنگی که دولت باید داشته باشد. محور اول نمیدانم چقدر جدی است و به عزم دوستان کاری ندارم. خاطرم هست سال 1380 که مسئولیت دانشگاه باقرالعلوم را داشتم دو رشتهای که سعی داشتم فعال شوند یکی فلسفه هنر و دیگری فقه هنر بود که هیچ کدام را نتوانستیم راهاندازی کنیم خداراشکر بعضی از رشتهها را توانستیم راهاندازی کنیم؛ اما با مشکلات زیادی روبرو بودیم با این وجود هفده، هجده سال از آن روزها میگذرد که این اتفاق شکل نگرفته است میتوانستیم هفده سال جلوتر باشیم؛ اما نشد.
شاه حسینی در ادامه این نشست درباره سینما بیان کرد: امسال در جشنواره فیلم فجر که حضور داشتم دستخط دولت دیگری را رویت کردم یک سری چالشهای دوگانهای است که چهار چالش تعریف شده است که تقریبا در سینمای قبل از انقلاب در زمان پهلوی داشتیم و همچنان بعد از انقلاب نیز پابرجاست و ادامه پیدا کرده است این چالشها که از ادبیاتمان شروع شد و به سینما نیز آمد یکی سنت است در مقابل مدرنیته، دین است در مقابل تفکر سکولار یا لائیک، استبداد است در مقابل آزادی و مردسالاری در مقابل زنسالاری که معمولا اینطور است که اگر شما دین را انتخاب کنید به زبان اصحاب ادبیات و سینما سهمتان از سه چالش دیگر میشود استبداد و مردسالاری، اگر تفکر لائیک را انتخاب کنید آن وقت سهمتان میشود تجدد، مدرنیته و زن سالاری.
شاهحسینی در ادامه درباره چرایی مطرح کردن این سخنان افزود: تمام سخنانی که عرض کردم زمانی که با دانشجویان در کلاس درس دربارهشان صحبت میکنیم متوجه میشویم که همهی اینها وارداتی و از غرب آمده است و نیاز به اهتمام جدی در این زمینه دارد و این موضوع دغدغه بچه مسلمانها نیز هست چراکه زمانی که فیلمی را میسازند با مفاهیمی مثل زنسالاری و مردسالاری روبهرو میشوند و با مشکل روبهرو هستند چراکه تمام این تفکرات وارداتی است.
وی درباره حقوق معنوی مخاطبین سینما گفت: زمانی که وزیری انتخاب میشود سینماگران دائما درحال یادآوری حقوق خود به وزیرها هستند که الحق حقوقشان نیز دیده میشود چراکه سلبریتی هستند و مشهور، اما حقوق معنوی مخاطبین سینما دو سال است که در کشور روی زمین مانده است. مخاطب در مقابل هجمه مولف اثر در سینما به شدت تنهاست برای مثال در اتاق عمل تمام حقوق برای آن بیمار است چراکه هزینهای را صرف کرده، به تیم پزشکی اعتماد کرده به همین خاطر تمامی حقوق مختص به آن بیمار است در سینما نیز مخاطب همین است یعنی در خلسهای فرو رفته است و به ما اعتماد کرده است در این فضا میشود تمام نظام ارزشی مخاطب از بین برود لاجرم وزیر فرهنگ باید ورود پیدا کند.
در ادامه این نشست پیام فضلینژاد بیان کرد: از بین ده مسئله فرهنگی به سه مسئله اشاره میکنم که یکی از مسائلی که باید احساس خطر جدی درباره آن بکنیم مسئله تجدید هویت ایران فرهنگی است که از 30 سال گذشته مرزهای فرهنگی خود را تقیلل کردهایم و با پدیدهای روبهرو هستیم که ایران فرهنگی در میان نخبگان، مسئولین و مردم به دست فراموشی سپرده شده است که این فراموشی نه تنها یک خطر برای قدرت نرم فرهنگی ماست بلکه باعث فراموشی برخی از سنتهای اصیلی میشود که باعث میشود فرهنگهای دیگری را تبلیغ کنیم بنابراین اگر خواهان تعالی جامعه هستیم بنابراین اگر فکر میکنیم که در سیاست خارجی نگاهمان باید به همسایگان باشد و در سیاست فرهنگی نیز باید در این ژئوپولتیک گسترده مبادلات خود را گسترش دهیم.
هاشمیان هم درباره جایگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: سوالی که خوب است پرسیده شود این است که جایگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نظام خط مشی فرهنگی کشور چیست. ما با وزارتخانهای روبهرو هستیم که از لحاظ مدیریتی یک اصل بدیهی در آن رعایت نشده است آن اصل هم این است که یا بده بستان است یا توازن میان مسئولیت و اختیارات از یک سمت و پاسخگویی از سویی دیگر است حوزه موضوعی این وزارتخانه آن بسیار گسترده است که از حوزه بینالملل شروع میشود و تا قرآن، سینما، حج و زیارت و حتی هنرهای مدرن مثل تئاتر را در برمیگیرد این وزارتخانه با چنین حوزه موضوعی در رسیدن به اهدافش اختیاراتش پخش شده است.
حجتالاسلام حسین سوزنچی در ادامه این نشست به عوامل فروپاشی یک جامعه پرداخت و گفت: در مقطعی از تاریخ به سر میبریم که انقلابیون خیلی یک دست همه جا را فراگرفتهاند و این به شدت خطرناک است چراکه اگر تاریخ انقلابهای جهان را نگاه کنیم زمانی که دولت یک دست شود فروپاشی رخ میدهد یعنی در حال حاضر باید به شدت دغدغه صدای مخاطب و تضاد داشته باشیم اگر این صداهای دیگر به فضای غیر رسمی ورود پیدا کند و جایی در فضای رسمی نداشته باشد این به نظرم به فروپاشی میانجامد. درحال حاضر باید به فکر این باشیم که در فضای رسمی مخالفین چگونه باید بیایند و حرفهایشان را بگویند اگر امروز محفلی مهیا نکنیم تا حرفهای مخالفین شنیده شود تا چند سال دیگر به فروپاشی میرسیم.
تاجیک در ادامه این نشست درباره گسست فرهنگی بیان کرد: اگر توصیفی از شرایط حاضر درگفتمان فرهنگی کنیم قطعا در حال حاضر در دوره گسست فرهنگی قرار داریم زمانی بود که با کلماتی مثل شبیخون فرهنگی، تهاجم فرهنگی میتوانستیم مفاهیم را صورتبندی کنیم، اما این مفاهیم نیز قدرت خود را از دست دادند و مفاهیمی نداریم که بتواند جامعه امروزی را صورتبندی کند و یک پشتیبانی نظری در این مسئله وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: سطح دیگری از گسست، گسستی است که خود ملت با ملت دارند یعنی قسمتی از مردم را داریم که با حاکمیت همراه هستند و قسمتی که همراه نیستند و این موضوع روز به روز در حال افزایش است. بحث دیگر مربوط به غلبه رویکرد بروکراتیک بر رویکرد فرهنگی است یعنی به نظر میرسد که فهمی که امروزه وجود دارد یک فهم بروکراتیک است و آن دروس اندیشه و هنر به شدت لز هم فاصله گرفتهاند و سازمانهای فرهنگیمان نیز ایده جدی در این زمینه ندارد یعنی اینکه یک بودجه تضمین شدهای هر سال به ما میدهند و ما تلاشی نمیکنیم که اثرسنجی آن را بسنجیم که چقدر جواب داده است.
همچنین علیرضا بلیغ در ادامه این نشست گفت: چیزی که در آغاز انقلاب تا به امروز بسط و گسترش پیدا کرده است و باعث مهار نیروی فرهنگی و اجتماعی انقلاب شده است رویکرد محافظهکارانه و امنیتی در همه حوزهها و فرهنگ است همچنین رهبر انقلاب میفرمایند همه امور ذیل فرهنگ قرار دارند و بخشی از مشکلاتمان به فهممان از معنای فرهنگ برمیگردد. مناقشهای که نیز وجود دارد این است که اسم وزارت فرهنگ دقیقا کلمه هنرش کجاست چرا وزارت فرهنگ و هنر به وزارت فرهنگ و ارشاد تغییر نام داد پس هنر در کجا قرار دارد.
فرزاد جهانبین دیگر سخنران این نشست بود که طی سخنانی عنوان کرد: مشکل ما فقدان حکمرانی و فقدان اولویتهاست چراکه اولویتها را نمیشناسیم و منابع را صرف اولویها نمیکنیم زیاد بودن کار باعث گیجی ما میشود. نکته دیگر این است که فرهنگ را بدون اقتصاد و ... نمیشود توضیح داد امام صادق(ع) میفرمایند در جامعهای که گرانی باشد مردم بدخلق میشوند برای مثال مردمی که برای گوجه صف میکشند و روز دیگر همان گوجه را باید با قیمت بالاتر بخرند در این فضا نمیشود فرهنگ مردم را مدیریت کرد و در جامعهای که دزدی و اختلاس وجود دارد وزارت فرهنگ چگونه میتواند با چهار تا کار فرهنگی شاخص عفت را در جامعه بالا ببرد.
به عنوان سخن آخر محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در وزارت فرهنگ کارمان را از روز اول با یک برنامه تحولی شروع کردیم تلاش کردیم بخشهای مختلف وزارتخانه نوای همراه و هماهنگی داشته باشند و مجموعه مدیرانی که در وزارتخانه وجود دارند همگی تلاشمان این بوده است که همراهیها و اشتراک نظر داشته باشیم که بتوانیم کار مشترکی را جلو ببریم. کار بسیار دشوار است اما یکی از کارهایی که برای خودمان تعریف کرده بودم بازگشت مرجعیت فرهنگی و هنری به وزارتخانه بود قدمهای خوبی در این زمینه برداشته شد که یکشنبه مصوبهای را در دولت داریم که بسیار مهم است.
وی ادامه داد: تشکیل ستاد هماهنگی اجرایی، فرهنگی و اجتماعی دولت است که وزیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت که در آن شش وزارتخانه حضور دارند با ریاست رئیس جمهور و با دبیری وزیر فرهنگ مصوب خواهد شد و پنج عضو حقیقی نیز دارد و به صورت هفتگی جلسه خواهد داشت و دغدغههایی که دوستان گفتند یعنی هماهنگی بین دولت و دستگاهها ی فرهنگی و هماهنگی بین دستگاههای غیر فرهنگی دولت است. امسال در بودجه درصدی را تصویب کردیم که همه دستگاههای اجرایی و دولتی مجازند دو درصد از بودجه خود را در آییننامهای که تهیه کردیم هزینه کنند.
وی عنوان کرد: به شدت به آینده وزارت فرهنگ خوشبینم که اگر نبودم وزیر فرهنگ نمیشدم. معتقدم که کار قابل اجراست و اتفاق خواهد افتاد همین حوزه فیلم که آقای شاهحسینی اشاره کردند ما در این زمینه عقب هستیم و به شدت امیدوار هستم و میدانم که اگر برنامهریزی و اقناع اگر در کنار هم اتفاق بیفتد نشان میدهد میشود در این کشور کار فرهنگی انجام داد.
نظر شما