به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران جایزه مزبور را به پاس دو دهه خدمات ارزشمند آن بانوی کوشا به ساحت زبان فارسی و به منظور کمک به رونق پژوهش‌های آموزش زبان و ادبیات فارسی در نظر گرفته است و از سال 1400 مقرر کرد سالانه در همایش‌های ادواری خود این جایزه را به یاد بانوی ترویج زبان فارسی و با همیاری خانواده ایشان به مقاله برتر در این حوزه اعطا کند.

در سال گذشته بنا به رأی کمیته داوران، این جایزه به مقاله ارسالی خانم اعظم جنتی‌فر، دانش‌آموخته اخیر رشته آموزش زبان فارسی از دانشگاه فردوسی مشهد تعلق گرفت که به صورت سخنرانی نیز با عنوان «تحلیل محتوای کتاب‌های نگارش فارسی شش پایه مقطع ابتدایی در پرتو هَیَجامد» ارائه شد. جنتی‌فر به معرفی موضوع مقاله خود پرداخت و گفت: کار من که برگرفته از پایان‌نامه کارشناسی ارشدم بوده است، به تحلیل کتاب‌های درسی نگارش فارسی بر مبنای الگوی هیجامد (هیجان+بسامد) اختصاص داشت و حاوی این پیام بود که اگر مؤلفان کتاب‌های درسی نگارش فارسی مدارس با در نظر داشتن این الگو به امر طراحی محتوا بپردازند، مدل پیشنهادی می‌تواند یادگیری را برای این دانش‌آموزان راحت‌تر و مؤثرتر کند؛ چراکه وقتی شاگرد از طریق حواس مختلف خود، خیلی چیزها را تجربه و درک کند، هیجانی در وجود او ایجاد یا تقویت می‌شود که منجر به سهولت یادگیری خواهد شد و در نتیجه نوشتن برای او راحت‌تر جلوه می‌کند. 



جنتی‌فر در بیان یک مثال از الگوی پیشنهادی خود چنین بیان کرد: فرض کنیم زبان‌آموز در گام نخست، واژه‌ای را (مانند نام یک میوه) می‌شنود، سپس آن را می‌بیند، آنگاه آن را می‌تواند لمس کند و حتی نهایتاً آن را میل کند و دست آخر به پیشنهاد و تشویق معلم راجع به آن تحقیق کند، هیجان ایجاد شده از این رهگذر به همراه تکرار آن واژه در سطوح مختلف حسی-حرکتی را نباید در شتاب‌بخشی به فرآیند یادگیری و تعمیق آن بی‌اثر تلقی کرد. لذا اگر معلم بتواند در فرایند آموزش، هیجان زبان‌آموز را از طریق حواس پنجگانه به نحوی جلب کند و سپس با هنرمندی به آن مفهوم تکرار دهد، آن واژه یا مفهوم در وجود زبان‌آموز نهادینه شده و زودتر فراگرفته شده و دیرتر فراموش می‌شود.

وی در بیان احساس خود از توفیق دریافت این جایزه بیان کرد که از توفیق دریافت این جایزه تخصصی در دل احساس خوشوقتی می‌کنم و از اینکه حاصل پژوهش دوساله‌ام از نگاه داوران شایسته این انتخاب شده است، به خود می‌بالم و در خاتمه مایلم از استادانی که مرا در این مسیر راهنمایی یا مشاوره دادند سپاسگزاری کنم. در خلال دوران تحصیل بارها نام بانو دکتر زهرا استادزاده را از زبان استادان اعزامی حوزه‌های زبان و ادب فارسی و زبان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد چون دکتر محمدجعفر یاحقی یا دکتر محمدرضا پهلوان‌نژاد که برای مدتی در کرسی‌های زبان‌آموزی ایران در دانشگاه‌های خارج از کشور به تدریس زبان و ادبیات فارسی پرداخته‌اند شنیده بودم و کم و بیش با خدمات آن بانوی فقید دورادور آشنا بودم. خوشبختانه استادان اعزامی خدمات طولانی دکتر استادزاده را در وزارت علوم به عنوان خادمی راستین به ساحت زبان فارسی و گسترش برون‌مرزی آن باور داشتند و از ایشان به نیکی یاد می‌کردند و اینک که به بهانه این جایزه با خدمات وسیع بانوی ترویج زبان فارسی بیشتر آشنا شده‌ام به عنوان یک زن ایرانی به خود می‌بالم و امیدوارم به سهم خود بتوانم ادامه دهنده راه ایشان در کمک به گسترش زبان فارسی باشم.



دکتر زهرا استادزاده متولد تیرماه 1350 در تهران و دارای مدرک کارشناسی ارشد آموزش زبان فارسی و دکتری زبان و ادبیات فارسی بود و در کسوت عضو هیئت علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در مدت دو دهه خدمت در معاونت زبان فارسی و ایران‌شناسی وزارت متبوع منشأ توفیقات زیادی در توسعه کرسی‌های زبان‌آموزی ایران در دانشگاه‌های خارج از کشور شد ولی ناباورانه در آذرماه 1399 به دلیل ابتلا به ویروس کووید 19 بدرود حیات گفت. در فقدان آن بانوی خدوم استادان زیادی که خاطرات مشترک فراوانی داشتند داغدار شدند و پیام‌های همدردی بسیاری از سوی مقاماتی چون وزیر علوم، سخنگوی وزارت امور خاجه، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فاسی و نیز بنیاد سعدی، تنی چند از سفرای جمهوری اسلامی ایران، دبیرخانه شورای ایرنیان مقیم خارج از کشور، روسای انجمن های علمی مرتبط و... صادر شد.

تجارب و خدمات بیست ساله زنده یاد دکتر زهرا استادزاده در معاونت زبان فارسی و ایران‌شناسی وزارت متبوع در کنار روابط عمومی موفق و پشتکار کم نظیرش، از او کارشناسی خبره، مدیری برنامه‌ریز و صاحب نظری مجرب ساخته بود ولی دریغ که اینک جای وی در عرصه ترویج برون مرزی زبان فارسی، سخت خالی به نظر می‌رسد. باشد که نام این خادم راستین زبان فارسی بر جریده آن جاودان بماناد.