در دیدار با مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان؛
خواستهای پدیدآورندگان عرصه ادبیات کودک نوجوان تشریح شد
در دیدار دوستانه جمعی از نویسندگان، شاعران و تصویرگران با مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بخشی از مشکلات اهل قلم تشریح شد.
مجید عمیق در این نشست به عنوان اولین سخنران گفت: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از دیرباز مورد توجه بوده است. بجاست کانون برای بخشهای مختلف مانیفیست ویژهای داشته تا تمامی بخشهای آن از رشدی هماهنگ و همگون برخوردار شوند. متاسفانه در حال حاضر، انبوه تولید در یک بخش و فقدان تولید در بخشهای دیگر دیده میشود. باید بخشهای تنبل را تقویت کرد و این طور نباشد که مثلاً در حالی که در شعر ۱۵۰ ژانر در جهان وجود داشته باشد، کانون صرفا به پنج ژانر بپردازد. یعنی هر بخش هم باید با تمام توان حرکت کند و عقب نماند.
طاهره ایبد نویسنده نیز در این نشست تاکید کرد: در مقاطعی از تاریخ کانون، فعالیتهای خوبی در آن شکل گرفت؛ اما این فعالیتها کنار گذاشته شدند. از جمله آن میتوان به رشد «رمان نوجوان امروز» اشاره کرد؛ ولی متاسفانه این فعالیت خوب کنار گذاشت. کانون زمانی محل اعتبار و اعتماد خانوادهها و بچهها بود؛ اما امروز با فعالیتهای نسنجیده این اعتبار از میان رفته است. چرا کتاب من نوعی که هشت بار تجدید چاپ شده، به یکباره توسط کانون عنوان کتاب چاپ اولی منتشر میشود.
این نویسنده تاکید کرد: کانون باید برای جذب بچههای غیر کانونی برنامه داشته باشد. وضعیت نوجوانان امروز بسیار نگرانکننده است. اغلب آنان هویت خود را گم کردهاند و متاسفانه در جامعه به آموزش و پرورش و کانون اهمیتی داده نمیشود. چرا؟ چون درآمدزا نیستند. ولی به وزارتخانه نفت بهای زیادی میدهند! باید به بچهها توجه کرد و کانون باید برای جذب آنها برنامههای ویژهای داشته باشد. در غیر این صورت در آینده با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد.
وی تصریح کرد: در گذشته حال و هوای کانون پرورش فکری کودکان در بخشهای اداری کاملا متفاوت بود؛ مدتهاست که این حال و هوا از بین رفته است و اداره شده، شبیه ادارات دیگر و این انگیزه را در خالق ادبی از بین میبرد. کما اینکه برخی فعالیتهای اداری آن هم انگیزه را میکشد. مثلا تجدید چاپ کتابها از موضوعات دیگری است که مدتهاست نویسندگان را دل زده کرده است. بازرگانی گویی، حق وتو دارد و این موضوعی است که بخش انتشارات هم از آن دلخور است.
حسین تولایی هم در این نشست دو ساعته با اشاره به حضور «کودک رسمی» و «کودک غیر رسمی» تصریح کرد: محتوای کتابهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان صرفا دربرگیرنده مسائل کودکان رسمی است؛ یعنی کودکی که خیلی منزه و مبراست. در حالی که ما، در کشور خود کودکان غیر رسمی کمی نداریم؛ کودکانی که تا کمر در سطل آشغالها خم شدهاند یا با بحرانهای مختلفی مثل بحرانهای جنسیتی مواجهاند؛ اما اگر نویسنده این جرات را داشته باشد که به موضوعات این کودکان بپردازد، قطعاً کتاب او، توسط شورا کانون رد خواهد شد.
نسرین عنبری از تصویرگران هم در این نشست گفت: تصویرگری کتابها به ویژه برای نوجوانان فاجعه است. کاغذ کتابهای آن بسیار نازک است و کار تصویرگر به هدر میدهد. پس چگونه میخواهیم که نوجوانان کتاب بخوانند. این واقعیتی است که کیفیت چاپ کتاب در کانون کاملاً نگرانکننده است. حق الزحمه تصویرگران به موقع پرداخت نمیشود و این خود نگرانیهای آنان را دوصد چندان میکند. کیفیت چاپ کارها به اندازه نازل است که بعضاً کار تصویرگر را، خراب میکند. من عضو قهری کانون بودم. در حالی که کانون باید خانه امن ما باشد. چرا باید کاری را که من آنرا فیروزهای رنگ کردهام بر اثر چاپ بد ابی کاربونی چاپ شود.
محمد گودرزیدهریزی یکی دیگر از حاضران در این نشست به نحوه چاپ و انتشار کتاب در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پرداخت و گفت: برای اینکه کتاب بتواند در کانون منتشر شود، الزاما باید از نظر کارشناسان و شورای عالی عبور کند. کارشناسی کانون ویژگیهای خوبی مثل زمانبر بودن، بررسی اثر توسط متخصصان فن و استقلال نظر این کارشناسان را دارد. آنان الزاما باید نطر خود را برای قبول یا رد اثر مکتوب کنند و این از نقاط قوت کانون به شمار میآید؛ اما، وقتی همین اثر به مرحله شورای عالی میرسد به یکباره با نگاهی آمرانه توسط فردی رد میشود. بدون آنکه دلایل آن معلوم باشد. اگر این چرخه به درستی تعریف شود، قطعاً کارهای جسورانه خوبی منتشر خواهد شد.
عباس جهانگیریان نیز با تاکید بر اینکه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان باید برای خود به دنبال منابع مالی باشد، گفت: در حال حاضر، صرفا «کانون زبان» و «انتشارات» منابع درآمدی کانون به هستند و من فکر میکنم بخشهای سینمایی، تئاتر، انتشارات و غیره تماما میتوانند به عنوان مراکز درآمدزا تلقی شوند؛ در صورتی که مورد حمایت قرار گیرند. در برههای از زمان افرادی مثل آقای چینیفروشان با نهادها و وزارتخانههای مختلفی برای درآمدزایی کانون صحبت میکردند؛ اما در حال حاضر به نظر میرسد هر نوع گفتوگو با وزارتخانهها منتفی است.
وی در زمینه چاپ کتابها توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تاکید کرد: کتابهای که از ناشران دیگر توسط کانون منتشر میشود تا مدتها ۲۰ نسخهاش در اختیار مراکز قرار میگرفت اما در دورهای این تعداد به پنج نسخه تنزل پیدا کرد. این یعنی چه؟
حدیث جزایری از دیگر تصویرگران در این نشست به مسئله تنگی معیشت تصویرگران پرداخت و گفت: من فکر میکنم با توجه به اینکه کار کتاب کودک و نوجوان را نویسنده و تصویرگر به صورت توأمان پیش میبرند، شاید بهتر آن باشد که به جای ۵ درصد تعلق گرفته به تصویرگران، این رقم هم سطح مولفان شود یعنی ما باید تلاش کنیم که نویسنده و تصویرگر همتراز همدیگر در خلق یک اثر مورد عنایت مالی قرار گیرند.
مریم اسلامی مسئول برنامه «دو پنجره» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز در پایان این نشست گفت: در تمام موسسات انتشاراتی بعد از نشر کتاب، سازمان کار دیگر را انجام نمیدهد. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با ایجاد برنامه «دو پنجره» ۱۴ سال است که ضمن ارائه کتابها به مراکز مختلف با ایجاد نشستهای بین مخاطبان و نویسندگان جریان خاصی را در کشور شکل داده است. من به شخصه فکر میکنم این برنامه جز برنامههای تاثیرگذار در موضوع جریانسازی کتاب و کتابخوانی تلقی میشود و امیدوارم که همچنان تداوم داشته باشد.
نظر شما