یکشنبه ۲۰ مهر ۱۳۹۹ - ۱۱:۰۰
نگهداری از 174 نسخه‌ نفیس دیوان حافظ در گنجینه رضوی

مجموعه‌ای از نفیس‌ترین نسخه‌های دست‌نویس دیوان حافظ شیرازی در مخزن نسخ خطی کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. یکی از این آثار تنها 57 سال پس از وفات شاعر کتابت شده است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ابوالفضل حسن‌آبادی؛ مدیر مرکز نسخ خطی سازمان کتابخانه‌های آستان قدس رضوی، با اشاره به وجود 174 نسخ دست‌نویس دیوان حافظ در این مرکز، گفت: قدیمی‌ترین نسخه دیوان حافظ شیرازی، شاعر پرآوازه قرن هشتم در این مجموعه نگهداری می‌شود. نسخه خطی متعلق به سال 859 هجری است که به دست عبدالرحمن خوارزمی به خط نستعلیق 14 سطری کتابت شده، قدیمی‌ترین نسخه دیوان حافظ در این مرکز است که اوراق آن جدول‌بندی به زر و تحریر مشکی و به شماره 51069 در مخزن ثبت شده است.
 
وی افزود: نسخه متعلق به قرن 12 هجری اهدایی مقام معظم رهبری که از سوی استاد غلامحسین امیرخانی به مقام معظم رهبری اهدا شده بوده، یکی دیگر از نفایس خطی دیوان حافظ در این گنجینه است. این نسخه شامل غزلیات، قطعات، رباعیات، ترجیع‌بند، ساقی‌نامه، مخمس و مثنویات از خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی است که به شماره 22234 ثبت مخزن خطی کتابخانه آستان قدس شده است.
 
حسن‌آبادی ادامه داد: این نسخه به دست کاتبی نامعلوم، با خط شکسته نستعلیق خفی ممتاز 15 سطری، در اواخر شوال سال 1124 کتابت شده است. کمند و جدول‌بندی اوراق در این اثر به زر و تحریر مشکی، جدول‌های فاصل میان ابیات به زر تحریردار، زمینه داخل جدول زرافشان غبار، دارای سرلوح مزدوج مرصع مذهب، ترنج وسطِ کتیبه، زرپوش و نانوشته که احتمالا برای عنوان نسخه آماده شده بوده است. بین سطورِ دو صفحه  اول طلااندازی و فاصله ابیات مذهب و منقش و در حاشیه، گره‌بندی اسلیمی مذهب است که در 192 برگ در ابعاد 5/15×5/9 سانتی‌متر کتابت شده است.
 
مدیر مرکز نسخ خطی سازمان کتابخانه‌های آستان قدس رضوی با بیان اینکه این اثر را رهبر انقلاب در تیرماه 1374 وقف گنجینه رضوی کرده‌اند، اظهار کرد: متن وقف‌نامه مقام معظم رهبری در ابتدای نسخه به این شرح است: «بسمه‌تعالی، این نسخه نفیس دیوان لسان‌الغیب حافظ شیرازی را که هنرمند برجسته زمان ما، آقای غلامحسین امیرخانی، به اینجانب اهدا کرده‌اند، به آستان والای کتابخانه حضرت ثامن‌الحجج‌علیه‌الصلوه و السلام تقدیم می‌دارم. (سیّدعلی خامنه‌ای)»
 
 
وی در ادامه، ديوان حافظ خط شکسته نستعليق خوش و استادانه ميرزا محمدعلى شكسته‌نگار شيرازى قرن 13 قمری به شماره ثبت 4632 را از دیگر نفایس این مجموعه نام برد و افزود: این اثر از غزليات شروع مى‏شود و در رجب 1276 قمری به دستور سلطان مراد ميرزا حسام السلطنه فرمانروای فارس کتابت شده است. اين نسخه وقفی نایینی است و  از آغاز تا انجام داراى تذهيب و ترصيع پركار و نفيس است. در متن و دو صفحه اول دارای حاشيه و سرلوح است و جدول‌هاى حد فاصل و رباعيات تماماً با طلا پر شده است.
 
حسن‌آبادی تصریح کرد: نسخه نفيس ديگری به خط نستعلیق ممتاز به قلم عبدالوهاب یزدانی، فرزند وصال شیرازی، در این گنجینه وجود دارد. اين ديوان، برای نواب شاهزاده ابوالفتح میرزا در 1237 قمری کتابت شده است. اين نسخه نیز وقفی میرزا رضا خان نائینی در مرداد 1311 شمسی است. ابتدای نسخه، سه مجلس تصویر اثر محمدرضا بروسان قزلباش (1242-1327 شمسی) ديده می‌شود و برخی تشعیرسازی‌های آن، اثر عبدالعلی بروسان، فرزند مرحوم قزلباش، است و شرح حال محمدرضا قزلباش که به خامه خوش محمدحسن میرجهانی کتابت شده نیز به همراه تصویر مرحوم قزلباش که کار شاگرد وی، هاشم ظریف تبریزیان بوده، به آن ضميمه شده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها